یکی از موضوعات مهم و مورد بحث در حقوق ایران مبحث ازدواج و خواستگاری می باشد و با توجه به فرهنگ کشور ایران یکی از مقدمات که بین اقوام ایرانی قبل از ازدواج رایج است خواستگاری می باشد که این امر ریشه در مذهب و دین اسلام دارد که این امر مورد التفات و دقت نظر قانون گذار واقع شده است؛ از این رو، ما نیز بر آن شده ایم تا دقت نظرات و التفاتات را در ادامه این مقاله مورد بررسی و موشکافی قرار دهیم تا از این طریق بتوانیم راه درست نامزدی تا نکاح را به بانوان کشورمان نشان دهیم؛ اما قبل از آن از شما خواستاریم که ویدئوی یک دقیقه ای زیر را مشاهده فرمایید.
مشاوره حقوقی فوری با وکیل تخصصی خانواده 24 ساعته در دسترس
در ابتدای پاسخ به این سوال، اجازه دهید که ماده ۱۰۳۴ قانون مدنی را در این خصوص شرح دهیم ...
سوال فوق را به این صورت نیز می توان مطرح کرد:
اگر زنی را که خالی از موانع نکاح نیست را خواستگاری کنیم چه ضمانت اجرایی حقوقی و کیفری برای آن در نظر گرفته شده است؟
سامانه طلاق توافقی 24 ساعته در ایران
تعریف نامزدی طبق آخرین مصوبه های سال جاری
با برگزاری مراسم خواستگاری و برای آشنایی بیشتر دو طرف با همدیگر صیغه عقد محرمیت بین آن ها خوانده می شود که در رسومات ایرانی ها به چنین چیزی و در بیشتر شهر های ایران نامزدی یا وعده ازدواج گفته می شود.
به عبارتی دیگر، نامزدی یا وعده ازدواج قراردادی است که بین دو طرف به منظور ازدواج در آینده منقعد می شود؛ البته هر چند که نامزدی یک قرارداد است، اما قراردادی است که طرفین می توانند آن را بهم بزنند همان طور که در ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی در مورد نامزدی آمده است:
- وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی کند؛ اگر چه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای ازدواج مقررگردیده است، پرداخته شده باشد؛ بنابراین هریک از مرد و زن مادام که عقد نکاح جاری نشده باشد می تواند از وصلت مذکور امتناع کند و طرف دیگر نمی تواند به هیچ وجه او را مجبور کرده یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارت نماید.
فسخ نکاح پس از ازدواج
با استناد به این ماده از آن جایی که وعده ازدواج یا نامزدی دلیل بر جاری شدن عقد نکاح نیست، پس طرفین می توانند آن را بهم زده و از وصلت امتناع نمایند و از جهت اینکه ازدواج و نکاح یک امر مهم برای طرفین می باشد قانون گذار این حق را به طرفین داده است تا زمانی که عقد نکاح جاری نشده است از تصمیم خود بنا به دلایلی که برای خود دارند منصرف شده و وعده ازدواج را بهم بزنند.
نکته: هرچند که امر فوق شاید از دیدگاه جامعه و اطرافیان امری ناپسند باشد و از نظر اخلاقی مناسب نباشد؛ اما بهترین تصمیم این است که این وعده ازدواج بهم بخورد چون که زن و شوهری که قرار است با سختی و بدبختی زندگی کنند بهتر از که در همین اول راه این ازدواج را بهم بزنند.
از نظر قانونی و قضایی هیچ یک از نامزدها نمی تواند نامزد دیگر را مجبور به ازدواج با خود نماید و صرف خودداری کردن از وصلت موجب مطالبه خسارت نمی شود؛ اما این امر یک استتشنا دارد، اینکه اگر یکی از نامزد ها در بهم خوردن نامزدی مقصر باشد؛ در این صورت نامزد دیگر در حدود قانون می تواند مطالبه خسارت نماید و موضوعی که مطرح می شود مساله پس گرفتن هدایایی هست که طرفین در دوران نامزدی به هم داده اند.
پس گرفتن هدایا بعد از بهم خوردن ازدواج (استرداد هبه)
در دوران نامزدی جدا از هزینه هایی که طرفین برای همدیگر می کنند، امکان این که هدایایی از طرف خانواده طرفین هم به زن یا مرد داده شود و همان طور که می دانیم هدیه یک نوع هبه است و قراردادی است که به موجب آن یک نفری مالی به طور مجانی به دیگری تملیک می کند و دریافت کننده مالک آن می شود و در آن تصرف مالکانه می تواند داشته باشد.
حال در خصوص پس فرستادن یا پس گرفتن هدایا در ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی آمده است: هریک از نامزدها می تواند در صورت بهم خوردن وصلت منظور هدایایی را که به طرف مقابل داده است، مطالبه نماید و اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می شود؛ براساس ماده قانونی باید بین هدایایی که عین آن موجود است، مانند انگشتر یا طلا یا لباس هایی که موجود می باشد و هدایایی که از بین رفته است مانند گل یا شیرینی یا عکس تفاوت قائل شد.
چه هدایایی را پس از طلاق می توان پس گرفت؟
اگر در صورت بهم خوردن وصلت، عین هدایا موجود باشد دهنده هدیه می تواند آن را استرداد نماید و اگر عین هدایا موجود نباشد؛ در این مورد دو فرض قابل تصور است، این که هدیه از جمله هدایایی است که عادتاً نگه داشته نمی شود؛ یعنی از هدایای مصرف شدنی بوده است، مثل عطر یا از هدایایی بوده است که عادتاً نگه داشته می شود، مثل لباس که در مورد اول که جزء هدایایی است که حتی حق مطالبه قیمت را ندارد، اما در مورد دوم حق گرفتن قیمت را دارد.
وکیل آنلاین و 24 ساعته امور زناشویی خانم
آیا هدایایی که والدین نامزدها به هم داده اند هم قابل استرداد است؟
با وحدت ملاک می توان گفت که هدایای اعطایی به اشخاص دیگر هم قابل استرداد می باشد، اما سخت است که بتوان به اشخاصی که به مناسبت ازدواج هدایایی را که والدین یا اقوام طرفین به نامزدها داده اند اجازه بدهیم که عین یا قیمت مال را در صورت بهم خوردن نامزدی از آن ها مطالبه کنند.
پس گرفتن عکس های نامزدی و ازدواج
یکی از هدایایی که در دوران نامزدی می توان مطرح کرد، اینکه طرفین عکس هایی را هم گرفته باشند یا این که عکس ها را به هم دیگر داده باشند؛ در این صورت می توان گفت که عکس هم نوعی هدیه است که می توان آن را استرداد کرد و اگر عین عکس باقی باشد صاحب آن می تواند آن را مطالبه نماید و اگر عکس از بین رفته باشد بهای آن در صورتی که عکس مورد نظر از نظر و دیدگاه عرف واجد ارزش مالی باشد و اگر تلف ناشی از تقصیر دریافت کننده باشد در این صورت قابل استرداد است.
پس گرفتن نامه عاشقانه دوران نامزدی؟؟؟
در قدیم الایام نامه های عاشقانه ای که طرفین به هم دیگر می نوشتند و البته الان چنین چیزی کمتر وجود دارد و با توجه به پیشرفت تکنولوژی چنین چیزی در قالب پیامک یا از طریق شبکه های اجتماعی بیشتر محقق می شود که در این صورت اینکه چنین چیزی جز هدایا محسوب می شود یا خیر نامه هدیه نبوده و بنابراین قابل استرداد نمی باشد
توجه: اگر طرف مقابل به از نامه ها سوء استفاده نماید طرف دیگر می تواند از باب مسئولیت مدنی مطالبه خسارت نماید.
نگارنده متن: فرشته فلاحتی.
ویراستار: محمد رضا سهرابی.
مشاوره حقوقی 24 ساعته تلفنی و آنلاین در تمامی زمینه های ملکی |