شرط ضمانت در عقد بيع

اثر و ضمانت اجرای شرط در یک قرارداد بیع
پرسش :در یک قرار داد بیع شرط شده است در صورتی که هریک از طرفین از معامله منصرف شود باید مبلغ پنجاه میلیون ریال به طرف مقابل پرداخت کند آثار و ضمانت اجرای چنین شرطی چیست ؟
پاسخ :چنانچه دادرس دادگاه از مفاد و مدلول عقد،احراز  کند که مراد از شرط تعیین انصراف از معامله ،با توجه به کیفیت قرارداد مبایعه ،تعدد مطلوب بوده و شرط مقید در مبایعه نامه در واقع وجه التزام عدم حضور به موقع در دفتر اسناد رسمی برای تنظیم سند رسمی است و با توجه به اصل لزوم قراردادها طرفین به نحو ملزمی ،ملتزم به اجرای قرار شده اند و تا تاریخ تنظیم سند رسمی اعمال خیار شرط ننموده اند، حکم به الزام به تنظیم سند رسمی و در صورت مطالبه وجه التزام تخلف از حضور در دفتر اسناد رسمی با احراز تحقق شرایط آن حکم محکومیت متخلف به نحو مقتضی صادر خواهد شد.مطابق عرف حاکم بر قراردادها،چنین شروطی را لوازم عرفی معامله موضوع ماده 225قانون مدنی است که با توجه به قصد و نیت طرفین معمولا برای استحکام معامله است و قید چنین شروطی از مصادیق خیار شرط موضوع ماده 398 قانون مدنی نیست ؛ زیرا علی الاصول خیار شرط ناظر به این است که در مدت معینی برای خریدار یا فروشنده یا هر دو یا شخص خارجی اختیار فسخ معامله باشد نه اینکه اعمال  آن منوط به تخلف از انجام تعهد باشد.