نگارش دادخواست واخواهی

واخواهی چیست و چه کاربردی دارد؟ آیا برای هر رای صادر شده می توان دادخواست واخواهی داد؟ این ها همه سوالاتی است که پس از شنیدن واژه واخواهی برای هرکسی پیش می آید. در پاسخ باید گفت که واخواهی به معنای اعتراض کردن است.

در آئین دادرسی مدنی واژۀ واخواهی به معنای اعتراض به احکام غیابی است؛ در واقع محکوم علیه غایب، به موجب قانون حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید و این اعتراض واخواهی نامیده می­ شود ؛ این درحالی است که احکام حضوری قابل واخواهی نمی ­باشند.

دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی است؛ بعبارت دیگر، در دعاوی حقوقی و کیفری، تمامی احکام غیابی صادره از دادگاه ­های عمومی و انقلاب توسط محکوم علیه غایب در مهلت مقرر قابل واخواهی است؛ صرف نظر از اینکه حکم صادره با توجه به نوع دعوا یا میزان خواسته آن قابل تجدیدنظر باشد یا نباشد؛ رأیی که بر اساس واخواهی صادر می ­شود، می ­تواند در مهلت مقرر قابل تجدیدنظر نیز باشد؛ چنانچه حکم دادگاه فی الواقع حضوری باشد، اما دادگاه آن را غیابی توصیف نماید یا بالعکس، اثری بر حق واخواهی ندارد؛ با ما همراه باشید تا موارد موثر در این دادخواست را مورد بررسی قرار دهیم.

واخواسته چیست؟

رای غیابی صادره از محاکم عمومی و انقلاب که محکوم علیه غایب در مهلت مقرر نسبت بدان اعتراض کرده است، را واخواسته می نامند.

واخواه و واخوانده چه کسانی هستند؟

• واخواه: شخصی است که در مرحله دادرسی اولیه شرکت نداشته و رای بطور غیابی صادر شده است (محکوم علیه غایب)؛ این فرد همان خوانده دعوای اصلی باشد.

• واخوانده: نیز همان خواهان دعوای اصلی است که علیه وی اعتراض شده است (معترض علیه).

• ثالث: به شخصی گفته می­ شود که خود یا نماینده او در دادرسی که منتهی به رأی شده است، بعنوان اصحاب دعوا دخالت نداشته باشد.

 شرایط دادخواست واخواهی

بر اساس ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی، حکم دادگاه به صورت حضوری است، مگر این که خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده باشد و به طور کتبی نیز دفاع نکرده باشد و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد.

شرط نخست ارائه دادخواست واخواهی، صدور حکم غیابی است. تا زمانی که رای به شکل غیابی صادر نشود، قانونا نمی توان برای واخواهی اقدام نمود‌‌. شرایط احکام غیابی، این است که خوانده و وکیل یا نمایندگان قانونی وی، بنا به دلایلی در هیچکدام از جلسات دادرسی حضور نداشته باشند. شرط دیگر غیابی بودن حکم نیز این است که هیچگونه دفاعیاتی به صورت کتبی از خوانده در دادگاه نشده باشد‌. در واقع اگر خوانده یا وکیل وی شرایط حضور در دادگاه را نداشته باشند، می توانند لایحه دفاعیه ای در این زمینه تنظیم نموده باشند تا موجبات عدم صدور حکم غیابی را فراهم کنند.

همچنین از دیگر شرایط غیابی بودن رای که ارتباطی به ارائه دادخواست واخواهی دارد، واقعی نبودن ابلاغ اخطاریه است. در صورتی که اخطاریه دادگاه به صورت واقعی نبوده و یا قانونی باشد، دادگاه مخیر به صدور حکم غیابی خواهد بود‌‌. به بیان دیگر، اگر برگه اخطاریه، مستقیما به شخص خوانده نرسد، امکان صدور رای غیابی و به تبع آن، اعتراض محکوم علیه به رای از طریق دادخواست واخواهی وجود دارد‌.

واخواهی نسبت به آرای غیابی شورای حل اختلاف

به موجب ماده 25 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394، رأی صادره از سوی قاضی شورا حضوری است؛ مگر اینکه محکوم علیه یا وکیل او در هیچ یک از جلسات رسیدگی حاضر نشده و یا به طور کتبی نیز دفاع ننموده باشد. محکوم علیه غایب می ­تواند برابر قانون آئین دادرسی مدنی به رأی غیابی اعتراض نماید. احکام غیابی صادره از دادگاه تجدیدنظر: این دسته از احکام ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ واقعی به محکوم علیه قابل اعتراض و رسیدگی در همان دادگاه تجدیدنظر است. حقوق و تکالیف واخواه و واخوانده در طرح اعتراض به حکم غیابی و پاسخ به اعتراض در دادگاه تجدیدنظر استان نیز همان است که در اعتراض به حکم غیابی در مرحله نخستین آمده است.

رسیدگی دادگاه تجدیدنظر استان به اعتراض نیز تابع تشریفات رسیدگی به حکم غیابی مرحلۀ نخستین است. افزون بر آن در اجرای حکم غیابی مزبور مقررات مربوط به اجرای حکم غیابی مرحلۀ نخستین باید رعایت شود. قانونگذار وصف غیابی را برای  حکم دادگاه تجدیدنظر به کار نبرده است اما این حکم نیز فی الواقع غیابی و در هر حال قابل واخواهی در دادگاه صادرکننده آن است. چنانچه حکم غیابی در دعوایی صادر شده باشد که طبق مقررات قابل تجدیدنظر باشد و محکوم علیه غایب در مهلت مقرر واخواهی ننماید، می تواند در مهلت تجدیدنظر نسبت به حکم غیابی تجدینظرخواهی کند.

چنانچه محکوم علیه غایب پس از پایان مهلت واخواهی نسبت به حکمی که قابل تجدیدنظر نیز باشد شکایت کند اما عنوان دادخواست و شکایت خود را به اشتباه به جای تجدیدنظر خواهی، «واخواهی» تعیین نماید بی آن که تاخیر واخواهی او مبتنی بر عذر موجهی باشد دادخواست مزبور قابل رسیدگی در مرحله تجدیدنظر برابر مقررات مربوط به  آن مرحله می ­باشد.

به بیان دیگر درصورتی که دادخواست مزبور در مهلت تجدیدنظر تقدیم شده باشد باید تجدیدنظرخواهی شمرده شده و پس از انجام تشریفات برای رسیدگی به دادگاه تجدیدنظر فرستاده شود.همچنین اگر محکوم علیه غایب در مهلت واخواهی اقدام به تقدیم دادخواست تجدیدنظر نماید چون واخواهی حق است و هر حقی قابل اسقاط است و اسقاط میتواند صریح یا ضمنی باشد، بنا را باید بر این گذاشت که محکوم علیه با تقدیم دادخواست تجدیدنظر در مهلت واخواهی، حق واخواهی خود را ساقط کرده است و باید به شکایت او با توجه به مقررات تجدیدنظر یعنی عنوانی که خود انتخاب نموده است، رسیدگی شود. برای مشاوره حقوقی با شماره 09212242670 تماس بگیرید.

مهلت واخواهی درصورت ابلاغ واقعی حکم غیابی

حکم غیابی تا جایی که امکان دارد، باید به محکوم علیه غایب، ابلاغ واقعی شود و چنانچه ابلاغ واقعی ممکن نباشد، ابلاغ قانونی بعمل آمده و معتبر خواهد بود. درصورتی که حکم غیابی ابلاغ واقعی شده باشد مهلت واخواهی که برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور 2 ماه است از تاریخی آغاز می­ شود، که حکم حسب مورد به محکوم علیه غایب، نماینده و یا قائم مقام قانونی او ابلاغ می­ شود. بنابراین درصورتی که محکوم علیه غایب بی آن که عذر موجه داشته باشد خارج از مهلت مزبور دادخواست واخواهی خود را به دفتر دادگاه صادرکننده حکم تقدیم نماید دادگاه با دادخواست دادگاه قرار رد دادخواست واخواهی را صادر می­ نماید.

این قرار چنانچه در پرونده­ای صادر شده باشد که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد در مهلت مقرر (حسب مورد 20 روز یا 2ماه) قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر است که رای قطعی صادر می­ نماید. درصورت فسخ قرار در مرجع تجدیدنظر پرونده به دادگاه نخستین برمیگردد تا برای رسیدگی به واخواهی اقدامات لازم صورت گیرد.

مهلت واخواهی درصورت وجود عذر موجه

محکوم علیه غایبی که به سبب عذر موجه نتوانسته در مهلت مقرر واخواهی نماید، اجازه داده که پس از مهلت مقرر نیز دادخواست واخواهی را تقدیم نماید؛ در این صورت واخواه باید پس از رفع عذر دادخواست واخواهی دهد و جهات عذر و دلیل موجه بودن آن را به دادگاه صادرکننده حکم غیابی تقدیم نماید. دادگاه ابتدا ادعای او را مورد رسیدگی قرار داده و درصورتی که عذر را موجه تشخیص دهد، قرار قبولی دادخواست واخواهی را صادر می­نماید که در اینصورت چنانچه حکم درحال اجرا باشد، متوقف می­ شود؛ چنانچه دادگاه عذر اعلام شده موجه تشخیص ندهد قرار رد دادخواست واخواهی را صادر می نماید. شما می توانید از مشاوره حقوقی انلاین و رایگان در وبسایت موسسه بهره مند شوید. 

مهلت واخواهی درصورت ابلاغ قانونی حکم غیابی

درصورتی که ابلاغ واقعی حکم غیابی ممکن نباشد، ابلاغ قانونی شده و معتبرخواهد بود؛ مهلت واخواهی نیز درصورت ابلاغ قانونی حکم حسب مورد 20 روز یا 2 ماه است؛ بنابراین محکوم علیه غایب درصورت ابلاغ قانونی حکم نیز علی القاعده نمیتواند خارج از مهلت مقرر واخواهی نماید.

درعین حال چنانچه واخواه مدعی باشد که با ابلاغ قانونی از مفاد حکم آگاه نگردیده میتواند دادخواست واخواهی خارج از مهلت خود را به دادگاه صادرکننده حکم غیابی تقدیم نماید. دادگاه ابتدا خارج از نوبت در این مورد رسیدگی می­نماید و چنانچه درستی ادعای واخواه را احراز نمود قرار قبولی دادخواست واخواهی را صادر می­نماید در اینصورت اجرای حکم چنانچه در حال انجام باشد تا روشن شدن نتیجه دادخواست واخواهی به درخواست محکوم علیه متوقف می ­شود. بدیهی است که قرار قبولی دادخواست واخواهی بدین معناست که دادگاه ادعای واخواه را مبنی بر آگاه نشدن از مفاد حکم پذیرفته و به واخواهی او رسیدگی می­ کند. درنتیجه پرونده برای رفع نقص احتمالی از دادخواست به دفتر بازمی گردد اما درصورتی که دادگاه ادعای واخواه را دراین خصوص نپذیرد، قرار رد داخواست واخواهی را صادر می­ نماید. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی با شماره 02147625900 تماس بگیرید.

آثار واخواهی 

• اثر تعلیقی: واخواهی مانند تجدیدنظر خواهی اثر تعلیقی دارد بدین معنا که تا پایان مهلت واخواهی صدور دستور اجرای حکم ممنوع است و چنانچه در مهلت مقرر، واخواهی صورت پذیرد، دستور اجرای حکم تا روشن شدن نتیجۀ واخواهی صادر نمی ­شود؛.

• چنانچه حکم غیابی در پرونده­ای صادر شده باشد ه با توجه به نوع دعوا و یا میزان خواسته ­ی آن، قابل تجدیدنظر باشد باتوجه به اثر تعلیقی تجدیدنظر، اجرای حکم تا پایان مهلت تجدیدنظرخواهی و درصورت تجدیدنظر خواهی در مهلت مقرر، تا روشن شدن نتیجۀ تجدیدنظر نیز معلق می­ماند.

لیکن درصورتی که محکوم علیه در مهلت مقرر واخواهی ننماید، چنانچه حکم در پرونده­ای صادر شده باشد که قابل تجدیدنظر نباشد، به درخواست محکوم له باید دستور اجرای حکم صادر شود و چنانچه قابل تجدیدنظر باشد،محکوم له برای گرفتن دستور اجرای حکم، باید تا پایان مهلت تجدیدنظر منتظر بماند و درصورت عدم تجدیدنظر خواهی در مهلت مقرر به درخواست وی، حکم غیابی اجرا خواهد شد. چنانچه محکوم علیه غایب پس از پایان مهلت با ادعای عذر موجه اقدام به اعتراض به  رای غیابی نماید،درصورت صدور قرار قبولی شکایت و موجه شمردن ادعای معذور بودن از جانب ایشان، اجرای حکم تا حصول نتیجۀ واخواهی متوقف می ­شود.

• اثر انتقالی: واخواهی اثر انتقالی دارد بدین معنا که بوسیلۀ واخواهی، اختلاف از مرحلۀ پیشین (رسیدگی غیابی) به مرحله واخواهی با لحاظ اعتراضات و دلائل واخواه منتقل می­ شود؛ بعبارت دیگر دادگاه دوباره باید رسیدگی و اقدام به صدور حکم نماید.

اثر واخواهی نسبت به سایر اشخاص

ماده 309 قانون آئین دادرسی مدنی، اصلی را انشا می ­نماید که با اصول دادرسی منصفانه منطبق است و آن این است که:

 

• «رایی که پس از رسیدگی واخواهی صادر می شود فقط نسبت به واخواه و واخوانده موثر است و شامل کسی که واخواهی نکرده است نخواهد شد....» مطابق این ماده، در صورت تعدد محکوم علیهم چنانچه بعضی از آن­ها واخواهی نمایند  و حکم درپی رسیدگی واخواهی فسخ شود، شامل اشخاصی  که  واخواهی نکرده ­اند، نمی­ شود.

 

همچنین، درصورت تعدد محکوم لهمِ حکم غیابی، چنانچه محکوم علیه تنها برخی از آن­ها را طرف واخواهی قرار دهد و حکم فسخ شود، رای جدید شامل اشخاصی که واخوانده نبودند نخواهدشد. در عین حال همان ماده استثنای مهمی را بر قاعده مذکور وارد آورده است که :«...... مگر اینکه رای صادره قابل تجزیه و تفکیک نباشد که در این صورت نسبت به کسانی که مشمول حکم غیابی بوده ولی واخواهی نکرده اند نیز تسری خواهد داشت.

اثر واخواهی و خسارت ناشی از اجرای حکم

درصورتی که واخواهی پس از اجرای حکم غیابی مطرح شود و حکم به نفع واخواه صادر گردد، خواهان مرحلۀ نخستین (واخوانده) ملزم به جبران خسارت ناشی از اجرای حکم غیابی نسبت به واخواه خواهد بود.

تکالیف واخواه

واخواه بعنوان اعتراض کننده و کسی که می خواهد حکم دادگاه را نقض نماید وظایفی دارد که در صورت عدم رعایت آنها ممکن است با رد واخواهی مواجه می­ گردد؛ آنچه که بعنوان تکلیف واخواه مورد بررسی قرار می گیرد بیشتر از لحاظ شکلی می باشد و در واقع وظایف و تکالیف واخواه در رعایت آیین دادرسی طرح دادخواست واخواهی می باشد و بشرح ذیل به اختصار بیان می گردد:

1. برای اعتراض به رای غیابی، محکوم علیه می بایست نسبت به تنظیم دادخواست در فرم چاپی که در مرحله نخستین مورد استفاده قرار می گیرد اقدام نماید.

2. دادخواست واخواهی و ضمائم آن به تعداد واخوانده(خواهان های دعوای بدوی) بعلاوه یک نسخه به مرجع مربوطه باید تحویل داده شود. تقدیم دادخواست واخواهی و ضمایم به شعبه صادر کننده حکم معترض عنه، از تکالیف دیگر واخواه می باشد.

3. پرداخت هزینه دادرسی مرحله واخواهی دعاوی غیر مالی از دویست هزار ریال تا یک میلیون ریال و هزینه دادرسی واخواهی دعاوی مالی تا مبلغ یک میلیون تومان 7 درصد و مازاد بر آن معادل سه درصد محکوم به می باشد و واخواهی از احکام غیابی صادره از شورای های حل اختلاف هیچگونه هزینه دادرسی ندارد.

4. بیان دلایل عذر موجه در صورت واخواهی بعد از انقضا مدت با وصف ابلاغ واقعی، یکی دیگر از وظایف واخواه می باشد.

5. اعلام آدرس صحیح برای ارسال اوراق پرونده، در صورت اشتباه بودن آدرس اعلامی از سوی خواهان بدوی، که در این صورت اوراق و اخطاریه های دادگاه، به آدرس جدید ارسال می گردد.

تقدیم دادخواست تجدید نظر در مهلت واخواهی

در صورتی که در مهلت واخواهی نسبت به حکمی تجدید نظر خواهی شود، هر چند که در حکم بدوی به حضوری و قابل تجدید نظر بودن تصریح شده باشد، با توجه به آنکه رأی در اصل غیابی و قابل واخواهی بوده، امکان رسیدگی تجدید نظر فراهم نیست و دادخواست تجدید نظر در حکم واخواهی تلقی می‌شود و برای رسیدگی واخواهی به دادگاه بدوی عودت می‌گردد.

طبق دادنامه شماره 92059970223300062 مورخ 1392/01/31 در خصوص دعوی آقای م.الف به طرفیت آقای الف.م به خواسته مطالبه مبلغ وجه یک فقره رسید عادی و خسارات دادرسی و تأخیر تأدیه، دادگاه با توجه به جمیع اوراق پرونده، حکم به محکومیت خوانده صادر نموده و علی رغم عدم ابلاغ واقعی اخطاریه خوانده و عدم حضور وی و یا معرفی وکیل و یا ارائه لایحه دفاعیه، رأی را حضوری اعلام نموده و طرف 20 روز پس از ابلاغ، قابل تجدید نظر در محاکم تجدید نظر اعلام نموده است. برای دریافت مشاوره حقوقی انلاین و رایگان به وبسایت موسسه مراجعه نمایید.

تنظیم دادخواست واخواهی توسط وکیل تلفنی

نگارش نمودن اوراق قضایی اصولی دارد که هر کسی نمی تواند اقدام به تنظیم آن کند. برای تنظیم دادخواست واخواهی، لازم است که به وکیل خوب مراجعه نموده و یا در این زمینه از مشاوره حقوقی متخصصین این حوزه استفاده نمایید.

اگر به دنبال وکیل خوب برای نگارش دادخواست واخواهی هستید، موسسه حقوقی وکیل تلفنی در این زمینه به شما پیشنهاد می شود. امکان ارائه خدمات تنظیم اوراق قضایی به صورت مجزا از وکالت در پرونده وجود دارد و در همین راستا، وکلا فعال در موسسه وکیل تلفنی به صورت تخصصی اقدام به تدوین دادخواست واخواهی می کند.

ارائه خدمات نگارش اورق قضایی به صورت 24 ساعته در این موسسه امکان پذیر است. برای دریافت مشاوره حقوقی و تنظیم دادخواست واخواهی با شرایط مناسب، می توانید از طریق شماره 09212242670 اقدام نمایید.

لیست هزینه مشاوره تلفنی با برترین وکلای دادگستری

((بعد از پرداخت، وکیل پایه یک دادگستری زیر 5 دقیقه جهت مشاوره با شما تماس می‌گیرند))

جدول مشاوره حقوقی فوق تخصصی شبانه روزی

مدت زمان مشاوره حقوقی	اجرت (تومان)	پرداخت آنلاین
5 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری	80,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: 5 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 80,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن
10دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری	150,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: 10دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 150,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن
20دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری	250,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: 20دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 250,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن
30دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری	300,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: 30دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 300,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن
60 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری	350,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: 60 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 350,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن
مشاوره حقوقی تلفنی با دکتر هادی توکلی وکیل پایه یک دادگستری	950,000 هزار تومان	پرداخت آنلاین درخواست جهت: مشاوره حقوقی تلفنی با دکتر هادی توکلی وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) نام و نام خانوادگی: * شماره تماس: * مبلغ واریزی: 950,000 هزارتومان انتخاب درگاه: تایید و پرداخت بستن

لیست هزینه مشاوره تلفنی با برترین وکلای دادگستری

((بعد از پرداخت، وکیل پایه یک دادگستری زیر 5 دقیقه جهت مشاوره با شما تماس می‌گیرند))

جدول مشاوره حقوقی تخصصی شبانه روزی

مدت زمان مشاوره حقوقی	اجرت (تومان)	پرداخت آنلاین

لطفاً پس از پرداخت، لوگوی واتساپ زیر را لمس نموده و تصویر فیش واریزی را به آن ارسال نمایید تا وکیل در کمتر از ۵ دقیقه با شما تماس بگیرد.

روش پرداخت بعدی به این صورت می باشد که یکی از مبالغ فوق را به شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۷۳۸۲۲۸۴۵۳۸ به نام هادی توکلی واریز کنید و سپس اطلاعات واریز را به شماره ۰۹۲۱۲۲۴۲۶۷۰ پیامک یا واتساپ نمایید تا وکیل در کمترین زمان به خط شما تماس حاصل کند.

درخواست مشاوره تلفنی با وکیل: 02147625900

مشاوره فوری با وکیل: 09212242670