استرداد جهیزیه حقی قانونی برای زوجه است که میتواند در هر زمان، اموال متعلق به خود را از منزل مشترک خارج کند. این حق مبتنی بر اصل مالکیت و مواد قانونی مرتبط با حقوق زوجین است و میتواند از طریق دادخواست قضایی پیگیری شود.
بر اساس ماده 1107 قانون مدنی تهیه اثاث البیت بر عهده ی مرد می باشد اما در عرف مرسوم در اکثر نقاط ایران این وظیفه را خانواده زوجه و یا خود او به دوش می کشند و زن در اثنای زندگی مشترک و یا در هر مرحله از پروسه ی طلاق یا فسخ نکاح که اراده کند به شرط داشتن دلایل مثبت (داشتن لیست جهزیه یا سیاهه و شهادت شهود و یا فاکتور خرید) می تواند اموال (جهیزیه) خود را از تصرف و منزل مشترک با زوجه خارج کند و حتی در مواردی که زوج بدون اذن یا اجازه ی او،این اموال را بفروشد به اتهام فروش مال غیر از او شکایت کند. (البته باید گفت که برای شکایت کیفری به اتهام فروش مال غیر اثبات این امر که زوج این اموال را بالمباشره و یا معاونت و یا با دستور فروخته نیز لازم است وگرنه زوج می تواند از زوجه به اتهام افترا شکایت کند و اعاده حیثیت نماید).
یکی از موضوعات مورد اختلاف بین زوجین، بحث جهیزیه است. با توجه به این که تهیه وسایل منزل عرفا توسط زوجه و خانواده وی تهیه می شود، در این صورت می تواند در هر زمانی برای استرداد آن ها اقدام کند. در صورتی که بین زن و شوهر اختلاف به وجود آید و همچنین بحث طلاق نیز مطرح شود، زوجه می تواند اقدام به بردن جهیزیه خود کند. حال اگر در این شرایط، زوج از بردن اثاث منزل توسط زوجه خودداری کند، زوجه راهکاری جزء طرح دعوی علیه شوهر را ندارد. به همین منظور باید اقدام به ارائه دادخواست استرداد جهیزیه نماید.
نگارش دادخواست استرداد جهیزیه، به دلیل آن که نیاز به تخصص کافی در حوزه تنظیم اوراق قضایی دارد، باید تهیه آن توسط وکیل یا متخصصین دیگر صورت گیرد. اگر تنظیم این نوع دادخواست بدون بهره مندی از وکلای متخصص صورت گیرد، این احتمال وجود دارد که دادخواست ارائه شده به دادگاه رد شود و ترتیب اثری نیز به آن داده نشود. جهت دریافت مشاوره حقوقی نگارش دادخواست استرداد جهیزیه، با شماره تلفن تماس 09212242670 حاصل فرمایید.
استرداد جهیزیه، نوعی دعوی حقوقی است که از طرف خانم ها مطرح می شود. تهیه وسایل منزل، طبق قانون برعهده شوهر است که در واقع بخشی از نفقه زوجه محسوب می شود. اما در مورد تهیه جهیزیه، عرف جامعه ما، مبنای دیگری دارد و این مسئله را تکلیفی برای زوجه و خانواده او در نظر می گیرد.
از آن جهت که عرفا، اثاث منزل توسط زوجه تهیه می شود، مالک چنین وسایلی نیز به شمار می رود. در واقع زوجه، حق مالکیت در جهیزیه را داشته و آن را جهت استفاده شوهر نیز به منزل مشترک می آورد. در شرایطی که زوجین قصد طلاق گرفتن را دارند، عموما بحث استرداد جهیزیه را مطرح می نماید. با توجه به این که قرار است زن و شوهر از یکدیگر جدا شوند، زوجه این امکان را دارد که اثاث منزل را به مکان دیگری نقل مکان کند. اگر در این شرایط، شوهر اجازه حمل وسایل منزل را ندهد، زوجه می تواند با طرح دعوی استرداد جهیزیه، به روش قانونی برای این کار اقدام کند.
- ماده 1107 قانون مدنی: تکلیف تهیه اثاثالبیت
- مواد 619 و 620 قانون مدنی: امین بودن زوج در استفاده از جهیزیه
- ماده 4 قانون حمایت خانواده: صلاحیت دادگاه خانواده
- مواد 198 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی: حکم به محکومیت و خسارات
- حق مالکیت کامل بر جهیزیه
- امکان استرداد در هر زمان
- حق طرح دعوی در صورت امتناع زوج
- اثبات مالکیت زوجه بر اموال
- وجود اموال در تصرف زوج
- عدم انتقال یا فروش توسط زوج
- سند نکاحیه
- کارت ملی و شناسنامه
- سیاهه جهیزیه (در صورت وجود)
- استشهادیه محلی (در صورت نبود سیاهه)
- فاکتورهای خرید
- عکسهای جهیزیه
- گواهی شهود
روش استرداد جهیزیه، از دو طریق روشی که با وجود سیاهه و بدون سیاهه صورت می گیرد. در هر صورت روش هایی که جهت استرداد جهیزیه مورد استفاده قرار می گیرد، عبارتند از:
سیاهه همان لیست اموالی است که نشان می دهد، جهیزیه توسط زوجه تهیه شده است و به منزله تایید آن نیز شوهر آن را امضا نموده است. در صورتی که سیاهه یا همان لیست اموال جهیزیه، موجود باشد، زوجه می تواند به استناد به آن، اقدام به استرداد جهیزیه نماید.
حال اگر بنا به دلایلی، امکان دسترسی به سیاهه وجود نداشته باشد و یا لیست اموال جهیزیه از قبل تهیه نگردیده باشد، در این می توان از طریق روش دیگری برای استرداد جهیزیه اقدام نمود. استرداد جهیزیه با شهادت شهود، یکی دیگر از روش هایی است که زوجه می تواند در صورتی که سیاهه موجود نباشد، برای استرداد جهیزیه خود اقدام نماید.
- ارائه سیاهه امضا شده
- اثبات اصالت سیاهه
- درخواست استرداد عین اموال
- استفاده از شهادت شهود
- ارائه فاکتورهای خرید
- تهیه استشهادیه محلی
بر اساس ماده 4 قانون حمایت خانواده، رسیدگی به دعوی استرداد جهیزیه در صلاحیت دادگاه خانواده است. در واقع دادخواست استرداد جهیزیه، قابل بررسی در مجتمع های قضایی خانواده خواهد بود. البته اگر مبلغ خواسته و یا ارزش جهیزیه کمتر از 20 میلیون تومان باشد، رسیدگی به چنین دعوایی در شورای حل اختلاف نیز صورت می گیرد. بنابراین می توان گفت که مراجع صالح به رسیدگی دعاوی استرداد جهیزیه، دادگاه خانواده و شورای حل اختلاف هستند. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی با شماره 09212242670 تماس بگیرید.
اصول کلی که باید در تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه رعایت کرد، همان اصولی که در قانون آیین دادرسی مدنی برای سایر دادخواست ها نیز ذکر شده است. نحوه تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه نیز با ذکر مشخصات خواهان و خوانده و تمکیل ستون شرح خواسته است. در ستون خواهان، مشخصات زوجه و ستون خوانده نیز با مشخصات زوج تکمیل می شود.
در قسمت شرح خواسته نیز باید به موضوعاتی اشاره شود که در نهایت از دادگاه صالح تقاضا گردد که حکم به استرداد جهیزیه را صادر نماید. ستون مربوط به ضمائم نیز به مدارک و ادله مورد نیاز جهت اثبات طرح دعوا مطروحه مرتبط است.
هر نوع دادخواستی که توسط وکلا متخصص نگارش اوراق قضایی، تنظیم گردد، می تواند مزایا زیادی را برای موکلین به همراه داشته باشد. دادخواست استرداد جهیزیه نیز این قاعده مستثنی نیست و لازم است که نگارش این اوراق نیز توسط وکیل صورت گیرد.
به دلیل آن که وکلا مجرب، سابقه زیادی در زمینه طرح دعاوی حقوقی و همچنین نگارش اوراق قضایی دارند، از این توانایی برخودار هستند که بتوانند دادخواست مرتبط با دعاوی استرداد جهیزیه را به بهترین شکل ممکن تنظیم کنند. مزیت اصلی که تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه توسط وکیل دارد، این است که نگارش این اوراق طبق اصول و نکات حقوقی انجام می شود.
اقامه دعوی استرداد جهیزیه، مانند سایر دعاوی حقوقی، لازم است که مدارک مشخصی نیز جهت رسیدگی توسط مرجع قضایی ارائه شود. مدارک دادخواست استرداد جهیزیه، توسط خوهان و یا وکیل او، تهیه شده و باید ضمیمه دادخواست شود. در هرصوت، مدارکی که برای نگارش دادخواست استرداد جهیزیه، لازم است، عبارتند از:
مدارک فوق جهت طرح دعوی استرداد جهیزیه، لازم است که پیوست دادخواست گردد. مدرک اصلی جهت اثبات دعوی استرداد جهیزیه، سیاهه است که در صورت فقدان آن می توان از طریق استشهادیه نیز برای اقامه این دعوا نیز استفاده نمود. از طریق سیاهه به راحتی می توان ثابت نمادد که جهزیه و اثات منزل، توسط زوجه تهیه شده و در این صورت امکان استرداد آنها را نیز دارد. اصولا دادگاه های خانواده با ارائه سیاهه، حکم به استرداد جهیزیه می دهند، اما در صورت نبود این مدارک، زوجه باید از طریق استشهادیه، ادعای خود مبنی بر تهیه جهزیه توسط خود را به اثبات برساند.
هر دادخواستی، شیوه نگارش خاص خود را دارد که در صورت رعایت نکردن تشریفات قانونی در زمان تنظیم دادخواست، امکان بررسی توسط مرجع قضایی وجود ندارد. از آن جهت که رعایت قواعد دادخواست نویسی در نگارش دادخواست استرداد جهیزیه نیز لازم و ضروری است، همواره توصیه می شود که تنظیم این اوراق را برعهده اشخاصی قرار دهید که دارای تخصص در حوزه نگارش اوراق قضایی باشند. از این حیث، نگارش دادخواست مرتبط با دعوی استرداد جهیزیه را می توانید در اختیار موسسه حقوقی وکیل تلفنی قرار دهید.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل و نگارش دادخواست استرداد جهیزیه به صورت تخصصی و با هزینه مناسب می توانید از طریق شماره 09212242670 اقدام کنید.
وفق ماده 1106 قانون مدنی: (در عقد دائم، نفقه زن بر عهده ی شوهر می باشد).
همانطور که می دانیم زن به محض وقوع عقد مالک نفقه می شود و این امر مستمر است بر طبق قاعده ابقاء ما کان (استصحاب می شود) تا زمانی که زوج عدم تمکین زن را در دادگاه ثابت کند؛ فلذا اگر چه نگارش دادخواست استرداد جهیزیه و مطالبه ی آن می تواند بعنوان اماره ای مبنی بر عدم تمکین زن بحساب آید ولی مرد برای اثبات عدم تمکین زن و بالتبع آن عدم تعلق نفقه به زوجه باید دلایل قوی تری به دادگاه ارائه بدهد. برای دریافت مشاوره حقوقی انلاین و رایگان در وبسایت وکیل تلفنی ثبت نام نمایید.
نکته: باید دقت شود که خواسته به اندازه ای مقوم شود که مدنظر خواهان است در غیر اینصورت محکمه تنها به همان مقدار درخواست شده و مقوم شده در دادخواست رأی صادر می کند و نسبت به مازاد آن وظیفه ای ندارد.
خیر، هیچ الزام قانونی وجود ندارد اما ازجهت تسهیل در امر اثبات ادعای خواهان (البینة علی المدعی) و اینکه هر گاه این سیاهه به امضاء 2 گواه و مطلع مرد برسد بعنوان یک سند عادی می تواند مورد استناد وی قرار گیرد [هرچند که بطرق دیگری همچون شهادت شهود و یا ارائه فاکتور های خرید و یا حتی اقرار مرد (اقرار العقلا علی انفسهم) هم قابل اثبات است اگر به علم قاضی و اقناع وجدانی قاضی منجر شود). برای دریافت مشاوره حقوقی با شماره 09212242670 تماس بگیرید.
دو خواسته زیر باید قید گردند:
صدور حکم بر محکومیت خوانده بر استرداد جهیزیه مطابق سیاهه پیوست مقوم بر ... ریال با احتساب کلیه خسارات قانونی.
صدور قرار تأمین خواسته.
4. پیگیری اجرای حکم
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان ...
با سلام و احترام
اینجانب ... فرزند ... به شماره ملی ... ساکن ... دادخواستی به طرفیت آقای ... فرزند ... به شماره ملی ... به خواسته استرداد جهیزیه به شرح ذیل تقدیم میدارم:
خواسته:
دلایل و مستندات:
با عنایت به مراتب فوق، صدور حکم شایسته مورد استدعاست.
با احترام
نام و نام خانوادگی
امضا
تاریخ
- رعایت صلاحیت محلی دادگاه
- تقویم صحیح خواسته
- پیوست تمامی مستندات
- رعایت مهلتهای قانونی
- اثبات مالکیت زوجه
- حفظ حقوق طرفین
- رعایت اصول دادرسی
- توجه به عرف محل
استرداد جهیزیه حقی قانونی است که با رعایت تشریفات قانونی و ارائه مستندات کافی قابل مطالبه است. توصیه میشود برای اطمینان از موفقیت در دعوا، از مشاوره حقوقی متخصصان استفاده شود.