نفقه در لغت یعنی (خرج هر روزه) و همچنین یعنی انفاق ولی این نفقه گاها الزام آور است مثل نفقه زوجه که الزامی است؛ طبق ماده 1107 قانون مدنی نفقه عبارت است از نیاز های متناسب با زن از قبیل مسکن، لباس، غذا و هزینه های درمانی و غیره می باشد.
شرایط دریافت نفقه در محاکم ایران و تبدیل آنها به نفع خودمان
در صورتي زن به همسر خود تمكين داشته باشد ولي همسر از پرداخت نفقه و مخارج زنش امتناع نمايد در اين مواقع زن ميتواند دو اقدام حقوقي عليه همسرش انجام دهد:
وسسه وکیل تلفنی با به کارگیری بیش از 1000 وکیل پايه يك دادگستری و مشاور حقوقی و متخصص در تمامی زمینه ها من جمله "نفقه" از سراسر کشور با مدیریتی نوین آماده ارائه مشاوره حقوقی رایگان، مشاوره حقوقی تلفنی و پذیرش حضوری دعاوی توسط وکلای پایه یک دادگستری می باشد. ما برای کاهش هزینه های از جمله حق الوکاله و حق المشاوره شما راهکارهای ویژه ایی اندیشیده ایم. با مشاوره های حقوقیوکلای موسسه وکیل تلفنی و کمی تامل می توانید وکیل خودتان باشید.
موارد نفقه شامل اقلام زیر است:
نفقه علاوه بر زوجه شامل پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ، فرزند، نوه و نبیره نیز می شود و برای مرد واجب است.
پرسش: آیا در مورد نفقه فرزند صدور حکم به پرداخت نفقه به صورت یک جا علیه نفقه دهنده مجاز است؟ گرچه پرسش مطروحه مبهم و نارسا است،با عنایت به مواد 1250 و 1260 قانون مدنی:
اولاً:نفقه فرزنده مربوط به آتیه است.
ثانیاً:باید نفقه مورد مطالبه قانونا امکان پذیر باشد زیرا پرداخت نفقه منوط است به تمکن مالی نفقه دهنه و استحقاق نفقه گیرنده آن هم به شرط حیات هر دو، لذا مطالبه نفقه طولانی و یکجا قانونا قابل اجابت نیست، بدیهی است چون نفقه اقارب حسب مقررات ماده 1204 قانون مدنی، عبارت است از: مسکن، البسه، غذا و اثاث البیت در خصوص مسکن و اثاث البیت مطالبه یکجای آن بلامانع است.
بهترین روش های دریافت نفقه در ایران
پرسش: خانم الف دادخواستی به دادگاه خانواده تقدیم می کند و اظهار می دارد همسر وی با عقد منقطع او را به عقد خود در آورده و مدت هفت سال است وی و دو فرزند مشترک را بدون پرداخا نفقه ترک کرده است؛ لذا از دادگاه تقاضای اذن در استقراض جهت مخارج خود و دو فرزندش را کرده است آیا دعوای خواهان مسموع است؟
پرسش: در صورتی که پدر نفقع اولاد را نپردازد مطابق مادا 1205 قانون مدنی همسر وی یا دیگری با اجازه دادگاه می تواند نفقه را به عنوان قرض به اولاد بپردازد و از شخص مستنکف مطالبه کند نحوه صدور اجازه به چه صورت است؟
پرسش: دختری که کبیر و رشید است به لحاظ جدایی پدرومادر و شرایط نامناسب پدر از زندگی با پدر خودداری می کند؛ در صورت عدم توان تامین زندگی خود آیا مستحق دریافت نفقه از پدر است و پدر با این شرایط مکلف به پرداخت نفقه است؟
بهترین و آسانترین راهکار های دریافت نفقه در سال 99
پرسش: اگر زن به دلایل نداشتن امنیت و یا ضررهای جسمی و روحی با حکم دادگاه مبنی بر صدور حکم عدم تمکین، از زوج تمکین نکند آیا مستحق نفقه است؟ آیا زوج قابل تعقیب کیفری است؟
پرسش: در مطالبه نفقه، زن باید تمکین خود را ثابت کند یا لازم نیست؟ آیا اثبات رابطه زوجیت دائم کافی است؟
میزان تقلیل حقوق کارمند برای پرداخت نفقه زن و فرزند:
پرسش: با عنایت به ماده 96 قانون اجرای احکام مدنی در موردی که زوج دارای یک همسر و فاقد اولاد است و همسر منحصر به فرد درحالی که جدای از شوهر زندگی میکند به حکم دادگاه نفقه دریافت مینماید و یا مهریه خود را به اجرا گذاشته است، چه مقدار از حقوق مشارالیه کسر و به زوجه پرداخت میگردد و چنانچه زن و فرزندان دیگری داشته باشد چه مقدار از حقوق او باید کم شود؟
نظریه مشورتی شماره 3295/7 مورخ 1376/7/5 اداره کل حقوقی قوه قضائیه
نظریه مشورتی شماره 8495/7 مورخ 1377/4/29 اداره کل حقوقی قوه قضائیه
رسیدگی به دعوا اعسار زوج نسبت به حقوق مالی زوجه قبل از صدور حکم به پرداخت حقوق مالی زوجه از قبیل مهریه، نفقه، اجرتالمثل و غیره رسیدگی به دعوا اعسار زوج نسبت به حقوق مالی مذکور، جواز قانونی ندارد، ولی رسیدگی به درخواست طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش از ناحیه زوج فاقد اشکال قانونی است؛ زیرا طبق تبصره 3 ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب سال 1371 فقط اجرای صیغه طلاق و ثبت آن موکول به پرداخت حقوق مذکور شده است.
نظریه مشورتی شماره 2908/7 مورخ 1384/5/1 اداره کل حقوقی قوه قضائیه
بهترین راه دریافت نفقه از شوهر خسیس
پرسش: باتوجه به ماده 1196 ق.م. که فقط اقارب نسبی در خط عمودی را ملزم به انفاق یکدیگر میداند در دومورد ذیل اولاً: چنانچه پدر شخصی تحت تکفل وی باشد آیا همسرش که نامادری نامبرده و از محارم سببی محسوب میشود نیز تحت تکفل آن شخص خواهد بود یا خیر؟ ثانیاً: برفرض فوت پدر شخص و عدم ازدواج همسر پدر و نداشتن اولاد از شوهر اول آیا نامدری همچنان تحت تکفل شخص یاد شده خواهد بود؟
در روابط بین اقارب فقط اقارب نسبی در خط عمود اعم از صعودی یانزولی ملزم به اتفاق یکدیگرند بنابراین، همسر پدر جزء اقارب نسبی نبوده و تحت تکفل منفق نیست تا استحقاق مطالبه نفقه داشته باشد.
نظریه مشورتی شماره 6420/7 مورخ 17/12/1370 اداره کل حقوقی قوه قضائیه
زمانی که زوجین دارای زندگی مشترک بوده و زوجه در منزل مشترک با زوج سکونت داشته و زیر یک سقف با هم زندگی میکنند. اصل بر این است که نفقه در حق زوجه پرداخت شده و زوجه با سکونت در منزل زوج از نفقه استفاده و آن را دریافت نموده است.
نکاح - نفقه - زندگی مشترک - امارات
مستندات: مواد ۱۱۰۶، ۱۱۰۷، ۱۲۰۶ و ۱۲۵۷ قانون مدنی
دادنامه: ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۱۰۵
مورخ: 1392/01/28
رأی دادگاه
در خصوص دعوی آقای ب.س. به وکالت از ش.ش. به طرفیت م. الف. دائر بر الزام خوانده به پرداخت نفقه معوقه زوجه و فرزند مشترک زوجین به نام پ. الف. از اول سال ۱۳۸۵ تا صدور حکم و اجرای آن با احتساب خسارات دادرسی با عنایت به مجموع محتویات پرونده اعم از دادخواست تقدیمی وکیل خواهان و استماع اظهارات ایشان در جلسه دادرسی، عدم حضور خوانده در جلسه دادرسی با جود ابلاغ قانونی و مصون ماندن دعوی خواهان از هرگونه دفاعی و ملاحظه نظریه هیأت د نفره کارشناسی پیوست پرونده که با اوضاع و احوال محقق موضوع کارشناسی مطابقت داشته و قابلیت متابعت از جانب آن دادگاه را دارد و عنایت به اینکه در عقد دام پرداخت نفقه زن بر عهده شوهر بوده و زوجه در هر حال میتواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوی نماید، ولی اقارب فقط نسبت به آتیه میتوانند مطالبه نفقه نمایند لذا، بنابر مراتب مذکور دعوی خواهان ثابت تشخیص و مستند به مواد ۱۱۰۶ ۔ ۱۱۰۷ - ۱۲۰۶ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ - ۵۱۵ - ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ حکم بر محکومیت خوانده بپرداخت 94.530.000 ریال بابت نفقه معوقه زوجه از مورخ 1385/01/01 تا صدور حکم (1391/05/02) و پرداخت 2.760.000 ریال بابت نفقه فرزند مشترک از 1391/03/16 تاکنون وفق نظریه هئیت ۵ نفره کارشناسی پیوست پرونده و پرداخت 3.403.080 ریال بابت حق الوکاله وکیل و پرداخت – 600/840/1 ریال بابت هزینه دادرسی در حق خواهان صادر و اعلام مینماید و مابقی خواسته خواهان محکوم به بیحقی میباشد. رأی صادره غیابی بوده و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل واخواهی در این دادگاه و سپس ظرف جس روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران میباشد.
رئیس شعبه ۲۰۲ دادگاه عمومی خانواده تهران - مرادی حق گو
رأی دادگاه
تجدیدنظرخواهی آقای م.الف. با وکالت آقای ع. ک. به طرفیت خانم ش.ش. با وکالت آقای ب.س. از دادنامه شماره ۱۰۵۲- 91/6/28 در پی رأی غیابی شماره ۷۷۰ - مورخ 91/5/8 شعبه ۲۰۲ دادگاه عمومی حقوقی (خانواده) تهران که به موجب آن حکم به پرداخت نفقه معوقه زوجه از تاریخ 1/1/85 لغایت 91/5/2 صادر شده است؛ با توجه به محتویات پرونده و اظهارات طرفین به شرح پرونده و لوایح تقدیمی و اظهارات زوجه تجدیدنظرخواه مبنی بر اینکه در طول مدت زندگی مشترک ۱۸ ساله با هم زندگی مشترک داشته و در زیر یک سقف زندگی میکردهاند و حسب اظهار زوجه هر چه از خوراک و غذا خودش دوست میداشت تهیه میکرد و من غذا درست میکردم ناچارا میخوردیم لیکن بیشتر اوقات خودم با هزینه خودم مخارج و هزینه زندگی را تهیه میکردم نظر به اینکه زمانی که زوجین دارای زندگی مشترک هستند و زوجه در منزل مشترک با زوج سکونت داشته و زیر یک سقف با هم زندگی میکنند و با توجه به مدارک استنادی زوج در خصوص هزینه زندگی اصل بر این است نفقه در حق زوجه پرداخت و زوجه با سکونت در منزل زوج از نفقه استفاده و دریافت نموده است بنا به مراتب فوق و نظر به اینکه دلیلی که خلاف آن را ثابت نماید ابراز نشده اعتراض را وارد تشخیص و به استناد ماده ۱۹۷ و ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی با نقض دادنامه در خصوص نفقه زوجه دعوای خواهان را غير وارد و حکم به رد آن صادر و اعلام میدارد. این رأی قطعی است.
دریافت نفقه می تواند باعث بروز طلاق شود؟
پرسش: آیا موضوع دعوای نفقه زوجه یا اولاد دارای اعتبار امر مختوم است؟
درصورتی که دعوای مطالبه نفقه به لحاظ عدم توان منفق رد شده باشد چون عدم ملائت و توانایی منفق یا تغییر وضع مالی و میزان استطاعت او ممکن است تغییر یابد دعوای مطالبه نفقه به ویژه از طرف زوجه که دین است فاقد اعتبار مختومه است و رأی شماره 40/2 مورخ 26 / 12 /1369 شعبه بیستم دیوان عالی کشور نیز مؤید مراتب فوق است.
درصورتی که دعوای مطالبه نفقه از طرف مطالبه کننده به اثبات نرسد اعم از این که خوانده دعوا به لحاظ عدم تمکن مالی و یا به هر علت دیگر از پرداخت نفقه برائت حاصل کرده طرح دعوای مجدد بر طبق قوانین آیین دادرسی مدنی فاقد وجاهت قانونی است و موضوع نیز دارای اعتبار امر مختومه است.
مطالبه نفقه زوجه و اولاد مؤخر بر تاریخ دعاوی مختومه پیشین بلا اشکال است و تمی توان به اعتبار امر مختومه از رسیدگی به دعاوی حادث در امر انفاق امتناع کرد.
پرسش: خانمی داد خواستی به طرفیت شوهر خود به خواسته تهیه مسکن مناسب تقدیم کرده و زوج محکوم به تهیه مسکن مناسب برای همسرش شده است؛ لیکن زوج از تهیه مسکن امتناع کرده است. آیا زوجه می تواند تقاضای بازداشت زوج را بنماید یا به لحاظ اینکه تهیه مسکن جزو نفقه است به عنوان ترک انفاق شکایت کیفری کند؟ راه رسیدن زوجه به حق قانونی خودش چیست؟
با توجه به اینکه رأی به محکومیت زوج به تهیه مسکن مناسب برای همسرش صادر شده است، دادگاه باید تمام مساعی خود را در اجرای حکم معمول دارد. مهم شیوه اجراست و تهیه مسکن برای زوجه دعوای مالی است؛ زیرا قابل تقویم به مال است و با لحاظ ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و بندهای ماده ۱۸ آیین نامه اجرایی قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و ماده ۴۷ قانون اجرای احکام که مقرر می دارد: «هرگاه محکوم به انجام عمل معین باشد و محکوم علیه از انجام آن امتناع ورزد و انجام عمل توسط شخص دیگری ممکن باشد، محکوم له می تواند تحت نظر مأمور اجرا آن عمل را به وسیله دیگری انجام دهد و هزینه آن را مطالبه کند و یا بدون انجام عمل هزینه لازم را به وسیله قسمت اجرا از محکوم علیه مطالبه کند...» دادگاه و دایره اجرا سعی خواهد کرد به نحوی حکم صادره را از طریق دسترسی به اموال زوج یا مطالبات و اشخاص دیگر اجرا کند. اگر هیج طریقی ممکن نشد دستور بازداشت زوج را صادر خواهد کرد مگر اینکه زوج اعسار خود را ثابت کند.
ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تصریح کرده است «شخص به پرداخت مالی به دیگری محکوم شود» در صورتی که در مانحن فیه موضوع انجام کار است نه پرداخت مال و از طرفی فلسفه دادگاه مدنی خاص یا حمایت خانواده، حمایت از خانواده، چه زن و چه مرد است، حفظ کیان خانواده دادگاه را ملزم می کند با احتیاط تمام اقدام کند؛ زیرا بازداشت حتی چند روزهٔ زوج در نود و پنج درصد موارد اختلاف منجر به جدایی و طلاق و بی سرپرست ماندن زوجه و اطفال می شود و موضوع مطروحه منصرف از ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است در نتیجه نص خاص برای بازداشت زوج نداریم و زوجه میتواند از طریق دادسرا با طرح شکایت ترک انفاق یا از طریق دادگاه حقوقی با تقدیم داد خواست مستقل مطالبه نفقه کند.
از آنجایی که محکومیت زوج به تهیه مسکن مناسب واجد آثار مالی و اجرایی است و فلسفه رسیدگی و صدور حکم در قضیه مطروحه در جهت امکان فراهم آوردن مسکن و محکوم به دادگاه است و با اعمال و رعایت مقررات ماده ۴۷ قانون اجرای احکام مدنی آنچه در جهت اجرای حکم ضرورت داشته باشد، بنا بر تصمیم دادگاه مقرر می گردد، تصمیم قضائی دادگاه در جهت اجرای حکم مذکور داخل در دامنهٔ شمول حکم اصلی بوده و با رعایت مقررات ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، اعمال آن مقتضی به نظر می رسد؛ بنابراین، نظر اکثریت قضات دادگستری زنجان تأیید می شود.
وکیل خوب و ارزان دریافت نفقه به صورت آنلاین و تلفنی
پرسش: آیا شورای حل اختلاف می تواند به دعوای مطالبه نفقه معوقه زوجه با خواسته کمتر از ده میلیون ریال رسیدگی کند؟
هر چند شوراهای حل اختلاف می توانند به دعاوی مالی کمتر از ده میلیون ریال رسیدگی کنند و دعوای مطالبه نفقه معوقه هم مالی است لکن مطالبه نفقه از جمله اموری است که به موجب بند (۶) ماده واحده قانون اختصاص تعدادی از دادگاه های موجود به دادگاه های موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی (دادگاه خانواده) رسیدگی به دعوای مربوط به آن در صلاحیت انحصاری دادگاه خانواده است مانند رسیدگی به جرائم اطفال که شورای حل اختلاف در حدود صلاحیت خود نیز نمی تواند به این جرائم رسیدگی کند.
برحسب مقررات قانون اختصاص تعدادی از دادگاههای موجود به دادگاههای موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی (دادگاه خانواده) مصوب 8 / 5 / 1376 رئیس قوه قضائیه مکلف شده است ظرف سه ماه در حوزه های قضائی شهرستان ها به تناسب جمعیت حداقل یک شعبه از شعب دادگاههای عمومی را برای رسیدگی به دعاوی خانواده اختصاص دهد و صلاحیت دادگاه خانواده به موجب ماده واحده مذکور مشخص شده است و از آن جمله نفقه معوقه و جاری زوجه و اقربای واجب ال نفقه است؛ بنابراین، صرفاً دادگاه خانواده برای رسیدگی به دعوای نفقه صالح است و شورای حل اختلاف ولو با تراضی طرفین صالح برای رسیدگی به این موضوع نیست. حتی دادگاههای عمومی هم با وجود صلاحیت عام از رسیدگی به دعوای خانواده منع شده اند.
پرسش: فرزند بالغ غیر رشید (رشد یافته) چگونه می تواند نفقه خود را از پدر یا جدا پدری مطالبه نماید؟
طبق دادنامه ... مورخ ... در خصوص دعوی خانم ب به طرفیت آقای م.مبنی بر الزام خوانده به پرداخت نفقه معوقه زوجه و فرزند مشترک زوجین به نام پ، از سال 1385 تا صدور حکم و اجرای آن با احتساب خسارات دادرسی، دادگاه با عنایت به محتویات پرونده و عنایت به اینکه در عقد دایم پرداخت نفقه زن بر عهده شوهر بوده و زوجه در هر حال می تواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوی نماید، ولی اقارب فقط نسبت به آتیه می تواندد مطالبه نفقه نمایند لذا دعوی خواهان را وارد دانسته و مستندا به مواد 1106 ،1107 و 1206 قانون مدنی و مواد 198 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت... ریال بابت نفقه معوقه زوجه از مورخ 85/1/1 تا صدور حکم و پرداخت ... ریال بابت نفقه فرزند مشترک از 91/3/16 تاکنون وفق نظریه هیئت 5 نفره کارشناسی و خسارات دادرسی در حق خواهان صادر می نماید. در طی تجدید نظر خواهی آقای م به طرفیت خانم ب نسبت به این دادنامه که به موجب آن حکم به پرداخت نفقه معوقه زوجه صادر شده است، با توجه به محتویات پرونده و حسب اظهارات زوجه، مبنی بر اینکه در طول مدت زندگی مشترک 18 سال باهم زندگی مشترک داشته و در زیر یک سقف زندگی می کرده اند، نظر به اینکه زمانی که زوجین دارای زندگی مشترک هستند و زوجه در منزل مشترک با زوج سکونت داشته و با توجه به مدارک استنادی زوج در خصوص هزینه زندگی، اصل بر این است نفقه در حق زوجه پرداخت و زوجه با سکونت در منزل زوج از نفقه استفاده و دریافت نموده است، لذا دادنامه تجدیدنظرخواسته را در خصوص نفقه زوجه نقض نمود.
برخی از وکلای خانم مشغول به نگارش دادخواست نفقه در شعبه مازندران وکیل تلفنی
زمانی که زوجین دارای زندگی مشترک بوده و زوجه در منزل مشترک با زوج سکونت داشته و زیر یک سقف با هم زندگی می کنند، اصل بر این است که نفقه در حق زوجه پرداخت شده و زوجه با سکونت در منزل زوج از نفقه استفاده و آن را دریافت نموده است، لذا طبق ماده 1257 قانون مدنی هرکس مدعی حقی باشد باید آن را اثبات کند....به طور معمول مدعی کسی است که دادخواست می دهد و رد مال یا انجام دادن کاری را می خواهد و گاهی ادعا امری خلاف اصل یا ظاهر است بنابراین باید اثبات نماید و ادعا بدون دلیل پذیرفته نمی شود.
پرسش: در دعوای مطالبهٔ مهریه و نفقه، آیا لازم است که خواهان به سن رشد رسیده باشد و یا از دادگاه حکم رشد گرفته باشد و یا اینکه جهت اقامهٔ دعوا نیازی به حکم رشد نیست و از باب مثال دختر ۱۴ ساله می تواند مستقلاً اقامهٔ دعوا نماید؟ چنانچه رشد لازم باشد آیا مادر می تواند جهت اقامهٔ دعوا نفقه برای فرزند فوق الوصف تشکیل پرونده دهد یا خیر؟
افراد پس از رسیدن به سن بلوغ چه پسر باشند یا دختر، تمام حقوق قانونی را دارند مگر مواردی که با دلیل استثناء شده است. پس می توانند اقامهٔ دعوا نمایند و نیازی به ارائهٔ حکم رشد نیست و احراز رشد هم از طرف محکمه لازم نیست. دلیل، مادهٔ ۱۲۱۰ قانون مدنی است که در آن آمده است هیچ کس را نمی توان پس از رسیدن به سن بلوغ به عنوان جنون یا عدم رشد محجور نمود مگر اینکه جنون یا عدم رشد او ثابت شده باشد. بلی، اگر حکم به نفع او صادر شود جهت دادن محکوم به مالی به دست وی احراز رشد لازم است. دلیل، تبصرهٔ ۲ مادهٔ ۱۲۱۰ قانون مدنی است و این استثناء قانونی است. در نتیجه قسمت آخر پرسش خودبه خود منتفی می شود.
جهت اقامهٔ دعوا، افرادی که به سن بلوغ رسیده اند نیاز به حکم رشد دارند. دلیل، بند ۳ مادهٔ ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی است که در آن به عدم رشد اشاره شده که در صورت فقدان آن، شخص اهلیت قانونی برای اقامهٔ دعوا را ندارد. جهت اقامهٔ دعوا داشتن اهلیت استیفا لازم است و اشخاصی که رشد ندارند دارای اهلیت استیفا نیستند.