حقوق زن پس از ازدواج

ازدواج یکی از اتفاق های زندگی انسان هاست که یک زن و مرد با علاقه و با هدف تشکیل خانواده شریک زندگی خود را انتخاب می کنند؛ شاید افرادی در میانه این مسیر از انتخاب خود پشیمان و درخواست جدایی داشته باشد که این موضوع علت های متفاوتی ازجمله عدم تفاهم، اعتیاد، مسائل مالی و نداشتن شغل، دخالت اطافیان، مشکلات روحی و ... دارد که باعث جدایی می شود؛ اما به ادامه بحث ازدواج می پردازیم؛ اما قبل از آن به شما توصیه می کنیم که حتماً ویدئوی یک دقیقه ای زیر را مشاهده فرمایید.

تکالیف زن و شوهر درست پس از ازدواج

مشاوره حقوقی تخصصی ازدواج با وکیل متخصص امور زناشویی به صورت 24 ساعته

زوجین بعد از خوانده شدن خطبه عقد نسبت به یک دیگر حقوق و تکالیفی دارند؛ طبق قانون مدنی فصل هشتم از کتاب هفتم در نکاح و طلاق به صورت کامل در مورد وظایف زن و مرد توضیح داده است، در روابط بین زوجین ریاست خانواده به دلیل قوای بدنی و قوه تفکر بر عهده شوهر است و شوهر به دلیل تعهدی که به همسر و فرزندان خود دارد باید یک زندگی خوب و آبرومندانه برای آن ها فراهم کند، هم چنین پرداخت هزینه های زندگی بر عهده مرد است؛ زوجین نیز باید در مورد زندگی مشترک خود و مشکلات و تربیت فرزندان با یک دیگر مشورت کنند. 

وضعیت نفقه در عقد دائم

در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است؛ هرگاه زن به دلیل غیر موجه از شوهر خود تمکین نکند، مستحق نفقه نخواهد بود؛ البته اگر شوهر بدون دلیل موجه از دادن نفقه خودداری کند، زن می تواند به دادگاه مراجعه کند که در این صورت دادگاه میزان نفقه را مشخص و شوهر را به دادن آن محکوم خواهد کرد. 

وضعیت مهریه در ازدواج دائم

وصول فوری مهریه با ضمانت قیمت و کیفیت

یکی دیگر از بحث های ازدواج بحث مهریه است؛ تعیین مهریه با توافق طرفین انجام می شود، زن بعد از عقد مالک مهریه است و هر موقع که بخواهد می تواند آن را مطالبه نماید؛ طبق ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع حق نفقه را برای زن از بین نخواهد برد.

اعمال چنین حقی توسط زن استفاده از حق حبس در عقد نکاح نام دارد؛ زن در صورت استفاده از حق حبس علیرغم اینکه از شوهر تمکین نمی کند حق دریافت نفقه را هم دارد.البته استفاده از حق حبس منوط به شرایطی است.

طبق ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد بپردازد، دیگر نمی توان از حق حبس خود استفاده کند، معذالک حقی که برای مطالبه و وصول مهریه دارد ساقط نخواهد شد.

مهریه حال چیست؟

یکی از شروط استفاده زن از حق حبس این است که مهریه زن حال باشد؛ مهریه ی حال مهریه ای است که برای پرداخت آن مهلتی معین نشده باشد و زن این حق را داشته باشد که پس از عقد هر زمان که بخواهد آن را مطالبه نماید.

مهریه ایی که برای آن از سوی مرد مهلت تعیین شده باشد، مهریه موجل گفته می شود و  در صورتیکه پرداخت مهریه منوط به توانایی مالی مرد باشد زن از حق حبس خود محروم خواهد شد به این مهریه عندالاستطاعه می گویند؛ لذا زن تنها درصورتی می تواند از عدم تمکین سرباز زند که مهریه او عندالمطالبه باشد.

انواع مهریه

آشنایی با انواع مهریه

• مهرالمثل: اگر در نکاح عقد دائم مهریه ذکر نشده باشد و یا عدم مهر شرط شده باشد ازدواج صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد با توافق یک دیگر مهریه را معین کنند؛ اگر قبل توافق بین آن ها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود و اگر قبل از توافق و قبل از نزدیکی یکی از طرفین بمیرد زن مستحق هیچ گونه مهری نیست؛ تعیین مهر المثل از طریق کارشناس رسمی دادگستری انجام می شود.

• مهر المسمی: در حین عقد و با توافق طرفین معین می شود؛ اگر بعد از نزدیکی طلاق اتفاق بیفتد زن مستحق دریافت تمام مهریه است و در صورتی که طلاق قبل از نزدیکی اتفاق بیفتد زن مستحق دریافت نصف مهریه خواهد بود؛ اگر شوهر قبل از نزدیکی  بیش از نصف مهریه را به زن داده باشد، مازاد آن را عیناً یا مثلاً یا قیمتاً می تواند استرداد کند.

• مهرالمتعه: هرگاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است واگر بعد از آن طلاق دهد مستحق مهر المثل است. 

توجه: در تعیین مهر المثل به وضعیت زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اقارب و ... توجه می شود، ولی در مهرالمتعه به وضعیت اقتصادی مرد توجه می شود؛ در تمام انواع مهریه پرداخت مهریه بر عهده مرد است و با فوت زن ساقط نمی شود.

نکته: درصورتیکه مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیات نداشته باشد، زن مستحق مهرالمثل است و در صورتیکه مهرالمسمی ملک غیر باشد، زن مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود؛ مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید.

مهریه در صیغه موقت

در ازدواج موقت مهریه باید ذکر شود عدم ذکر مهریه در عقد موجب بطلان عقد است؛ در عقد موقت مرگ زن در اثناء مدت موجب سقوط مهریه نمی شود و هم چنین است؛ اگر شوهر تا آخر مدت با او نزدیکی نکند؛ در عقد موقت اگر مرد قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهریه را به زن بدهد.

نگارنده متن: مریم خلیلیان.

ویراستار: محمد رضا سهرابی.