در دنیای امروز، مفهوم کار کردن دیگر محدود به میز اداری، ساعت حضور و امضای کارت ورود و خروج نیست. حالا بسیاری از افراد در گوشهای از خانه، در کافهای آرام یا حتی در شهری دیگر، مشغول به کاری هستند که سالها پیش فقط در محیط شرکتها انجام میشد. اینترنت، لپتاپ و تلفن همراه دنیای تازهای را ساختهاند؛ دنیایی که به آن میگوییم دورکاری.
دورکاری یعنی کار کردن بدون نیاز به حضور فیزیکی در محل شرکت یا اداره. شما میتوانید از خانه پروژه انجام دهید، محتوا بنویسید، طراحی کنید، پاسخ مشتریان را بدهید یا حتی بهعنوان کارشناس فروش آنلاین فعالیت کنید، و در عین حال کاملاً حرفهای و شاغل باشید. این سبک کاری آزادی زمانی و مکانی فوقالعادهای دارد و باعث شده افراد بسیاری به سمت آن جذب شوند. اما در کنار تمام مزایای دورکاری، یک سؤال اساسی ذهن بیشتر افراد را مشغول کرده است:
آیا ما که از خانه کار میکنیم، بیمه داریم؟
پاسخ این پرسش از دید قانون «بله» است، اما مسیر آن را باید بشناسید. متأسفانه هنوز بسیاری از شاغلان دورکار، فریلنسرها و کارمندان خانگی از حقوق قانونی خود اطلاع ندارند. بعضیها فکر میکنند چون در شرکت حضور ندارند یا قراردادی ندارند، پس نمیتوانند بیمه شوند؛ در حالی که قانون تأمین اجتماعی صراحت دارد: هر فردی که در قبال کار و دریافت مزد فعالیت میکند، صرفنظر از محل انجام کار، مشمول بیمه است.
بگذارید با یک مثال ملموس ادامه دهیم:
فرض کنید شما مترجمی هستید که برای چند شرکت پروژه انجام میدهید، یا یک گرافیست آزاد که از خانه طرحهای تبلیغاتی طراحی میکند. یا شاید در بخش پشتیبانی آنلاین یک فروشگاه اینترنتی مشغولید و ماهیانه حقوق دریافت میکنید. در همه این موارد، شما «شاغل» محسوب میشوید و حق دارید از مزایای بیمه مانند درمان، بازنشستگی و ازکارافتادگی استفاده کنید.
| رزرو مشاوره حقوقی تلفنی شبانه روزی | 02147625900 |
بیمه برای شاغلان دورکار فقط یک پوشش مالی نیست، بلکه نوعی امنیت شغلی و آرامش روانی است. چون هیچکس نمیداند فردا چه پیش میآید؛ ممکن است بیمار شوید، بخواهید وام بگیرید، بازنشسته شوید یا حتی بخواهید سابقه کاریتان را برای استخدام یا مهاجرت ارائه دهید. داشتن بیمه یعنی شما به رسمیت شناخته شدهاید و قانون از شما حمایت میکند.
در سالهای اخیر با رشد چشمگیر مشاغل خانگی و فریلنسری، سازمان تأمین اجتماعی و وزارت کار تلاش کردهاند مسیر بیمه شاغلان دورکار را سادهتر و قابلدسترسیتر کنند. اکنون بیمههای متنوعی مانند بیمه صاحبان مشاغل آزاد، بیمه اختیاری و بیمه مشاغل خانگی وجود دارد که هرکدام متناسب با شرایط افراد طراحی شدهاند.
نکته مهم این است که اگر همین امروز برای بیمه خود اقدام نکنید، ممکن است سالها کار کنید ولی هیچ سابقهای برایتان ثبت نشود. بسیاری از افراد زمانی به فکر بیمه میافتند که به بازنشستگی نزدیک شدهاند یا در دوران بیماری و ازکارافتادگی نیازمند حمایتاند. در حالیکه شروع بهموقع بیمه دورکاری، بهترین سرمایهگذاری برای آینده است.
در این مقاله از سایت وکالت تلفنی (VakilTel)، میخواهیم تمام ابعاد بیمه شاغلان دورکار را به زبان ساده و کاربردی توضیح دهیم. از تعریف دقیق این نوع بیمه گرفته تا شرایط ثبتنام، مدارک لازم، میزان حق بیمه، مزایا و حتی راههای پیگیری حقوقی در صورت خودداری کارفرما از پرداخت بیمه.
هدف ما این است که بدانید «دورکاری» به معنای بیقانونی نیست. هر فردی که کار میکند، حق دارد بیمه شود و از آیندهاش مطمئن باشد. پس اگر شما هم جزو کسانی هستید که پشت میز کارتان در خانه مینشینید و ساعتها برای شرکت یا مشتریان خود تلاش میکنید، این مقاله برای شماست. در ادامه خواهید خواند که چطور میتوانید بدون مراجعه حضوری، با چند کلیک ساده، بیمه خود را فعال کنید و از تمام مزایای قانونی آن بهرهمند شوید.
دورکاری یعنی آزادی، اما آزادی واقعی زمانی معنا دارد که امنیت شغلی هم کنارش باشد. و بیمه، دقیقاً همان امنیتی است که به کار شما رسمیت و آرامش میدهد.
امروزه با توسعه و پیشرفت روز افزون شبکه اینترنت و به کل دنیای ارتباطات مجازی؛ مشاغل نیز اکثراً درحال انتقال به روش مجازی بوده و البته شیوع کرونا نیز ماشه تبدیل مشاغل حضوری به مشاغل دورکار را کشیده است؛ در این میان شرکت بیمه موظف است تا آیین جدیدی را برای بیمه نمودن شاغلین دور کار در نظر بگیرد؛ با ماه همراه باشید تا ضمن بررسی این مورد، اهمیت دریافت مشاوره حقوقی من باب آن را، توضیح دهیم.
بیمه شاغل دورکار به پوششی گفته میشود که برای افرادی در نظر گرفته شده که خارج از محیط کاری کارفرما، معمولاً در خانه یا محل دلخواه خود، فعالیت دارند. این افراد در قرارداد کاری خود ممکن است کارمند، پیمانکار یا فریلنسر محسوب شوند، اما همچنان مشمول حمایت بیمهای طبق قانون تأمین اجتماعی هستند.
طبق ماده ۲ قانون تأمین اجتماعی، هر فردی که در قبال دریافت مزد یا حقوق کار میکند، کارگر محسوب میشود و باید بیمه شود — حتی اگر محل کار او منزل شخصی باشد. بنابراین نوع محل کار، حضوری یا غیرحضوری بودن، مانع از حق بیمه نخواهد بود.
بیمه دورکاران شامل طیف وسیعی از مشاغل میشود. برخی از گروههای مشمول عبارتاند از:
کارکنان شرکتهای خصوصی که بهصورت غیرحضوری کار میکنند؛
کارمندان دولت که در قالب طرح دورکاری مشغولاند؛
فریلنسرها، مترجمان، نویسندگان و طراحان مستقل؛
مشاغل خانگی مانند بستهبندی، خیاطی، آشپزی و تولید صنایعدستی؛
فروشندگان اینترنتی و مدیران صفحات تجاری آنلاین.
هر فرد دورکار میتواند با ارائه مدارک شغلی (مثل مجوز، گواهی مهارت یا قرارداد کاری) از سازمان تأمین اجتماعی درخواست بیمه کند.
بسته به نوع فعالیت و وابستگی کاری، بیمه دورکاران در چند دسته تقسیم میشود:
مخصوص افرادی است که برای خود کار میکنند و کارفرما ندارند. در این حالت فرد خود بیمهگذار محسوب میشود و ماهانه حق بیمهاش را پرداخت میکند. پوشش آن شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت است.
برای افرادی که قبلاً سابقه بیمه دارند اما اکنون کارفرما ندارند. این نوع بیمه از طریق تأمین اجتماعی انجام میشود و حق بیمه کاملتر از بیمه آزاد است.
اگر کارفرما بهصورت رسمی فردی را استخدام کرده ولی محل کار او خانه باشد، موظف است حق بیمهاش را مانند سایر کارمندان پرداخت کند.
این نوع بیمه تحت نظارت وزارت کار و تعاون برای افرادی است که در خانه تولید یا خدمات ارائه میدهند و از طریق سامانه مشاغل خانگی ثبتنام میکنند.
بیمه برای دورکاران مزایای زیادی دارد، از جمله:
برخورداری از دفترچه درمانی تأمین اجتماعی؛
امکان استفاده از مرخصی استعلاجی و زایمان؛
بازنشستگی پس از ۳۰ سال پرداخت بیمه؛
مستمری ازکارافتادگی و فوت؛
امنیت شغلی و اعتبار حرفهای بیشتر در قراردادها.
داشتن بیمه برای فریلنسرها یا دورکاران بهویژه هنگام بروز بیماری یا کاهش توان کاری، یک پشتوانه حیاتی است.
کارت ملی و شناسنامه؛
عکس پرسنلی؛
شماره حساب بانکی؛
مدرک مهارت یا گواهی شغلی؛
در صورت داشتن کارفرما، قرارداد همکاری و نامه معرفی.
در صورت ثبت در سامانه مشاغل خانگی، شماره پروانه نیز نیاز است.
ثبتنام بیمه از دو طریق انجام میشود:
۱. مراجعه حضوری به شعب تأمین اجتماعی و تکمیل فرمهای بیمه آزاد یا اختیاری.
۲. ثبتنام اینترنتی از طریق سامانه eservices.tamin.ir.
پس از تأیید مدارک، دفترچه درمانی صادر و شماره بیمه اختصاص داده میشود.
اگر شما با شرکت یا مجموعهای همکاری دارید که بابت کارتان مبلغی مشخص میپردازد، طبق قانون تأمین اجتماعی، کارفرما موظف است ۷٪ از حقوق شما را بیمه کند و ۲۳٪ مابقی را خود بپردازد. در غیر این صورت، میتوانید شخصاً شکایت خود را به اداره کار یا سازمان تأمین اجتماعی ارائه دهید.
|
بسمه تعالی حوزه معاونت بیمه ای بخشنامه 683 فنی معاون محترم ... ادارات کل و دفاتر مستقل ستادی ... اداره کل تأمین اجتماعی استان ...
|
دورکاری دیگر یک پدیده موقت یا مد روز نیست، بلکه به واقعیت انکارناپذیر دنیای کار تبدیل شده است. هزاران نفر در ایران و میلیونها نفر در سراسر جهان اکنون از خانه، کافه یا هر نقطهای با لپتاپ و اینترنت، مشغول فعالیت حرفهای هستند. اما همانطور که دنیای کار تغییر کرده، قوانین هم باید همراه آن پیش برود. بیمه شاغلان دورکار دقیقاً پاسخی به همین تحول است؛ تلاشی برای آنکه کارمندان غیرحضوری، فریلنسرها و صاحبان مشاغل خانگی نیز از امنیت و حمایت قانونی مشابه کارکنان حضوری برخوردار شوند.
سالها بود که مفهوم بیمه با محیط کار سنتی گره خورده بود؛ با اداره، کارخانه، حضور فیزیکی و لیست بیمهای که کارفرما برای کارگران خود ارسال میکرد. اما امروز دیگر نمیتوان گفت فقط کسی که ساعت ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر در اداره است «شاغل» محسوب میشود. کار در فضای دیجیتال، تولید محتوا، طراحی سایت، فروش آنلاین و حتی پشتیبانی مشتریان از خانه، همه مصداق شغل هستند و به همان اندازه نیاز به پوشش بیمهای دارند.
بیمه دورکاری نه فقط یک الزام قانونی، بلکه یک ضرورت انسانی و اجتماعی است. چون هیچکس نمیداند فردا چه پیش خواهد آمد. ممکن است بیمار شوید، دچار حادثه شوید یا به بازنشستگی برسید. اگر امروز برای بیمه خود اقدامی نکرده باشید، در آن روزها دیگر فرصتی برای جبران نیست. بیمه به شما اطمینان میدهد که در هر شرایطی، حمایت میشوید و زحماتتان در قالب سابقه کاری رسمی ثبت خواهد شد.
از سوی دیگر، کارفرمایانی که با نیروهای دورکار همکاری میکنند نیز باید بدانند که نپرداختن بیمه، تخلف محسوب میشود. قانون کار و قانون تأمین اجتماعی صراحت دارند که محل انجام کار، معیار حذف بیمه نیست. اگر فردی در قبال کار مزد میگیرد، باید بیمه شود — حتی اگر در خانهاش کار کند. در صورت امتناع کارفرما، کارگر یا کارمند دورکار میتواند از طریق اداره کار یا سازمان تأمین اجتماعی شکایت و الزام کارفرما به پرداخت حق بیمه را درخواست کند.
اما خوشبختانه قانون تنها مسیر شکایت را در نظر نگرفته است؛ بلکه با ایجاد سازوکارهایی مانند بیمه صاحبان مشاغل آزاد، بیمه اختیاری و بیمه مشاغل خانگی، شرایط را برای خوداشتغالان و فریلنسرها نیز فراهم کرده تا بدون نیاز به کارفرما بتوانند بیمهپرداز شوند. این انعطافپذیری یعنی دولت و نهادهای حمایتی پذیرفتهاند که دنیای کار تغییر کرده و باید به جای حذف قشر دورکار، آنها را زیر چتر بیمه قرار داد.
داشتن بیمه دورکاری تنها به معنای بازنشستگی نیست؛ بلکه در طول مسیر کاریتان مزایای مهمی مانند درمان رایگان یا نیمبها، مرخصی زایمان، ازکارافتادگی، مستمری، بیمه فوت و حمایتهای قانونی در زمان اختلاف شغلی را برای شما به همراه دارد. این مزایا نهتنها آرامش خاطر فردی، بلکه نظم اجتماعی را تقویت میکند.
اگر امروز از خانه کار میکنید، اگر سالهاست پروژه انجام میدهید ولی سابقه بیمه ندارید، یا اگر کارفرمایی هستید که نیروهای دورکار دارید، این بهترین زمان است برای اقدام. یک تماس با مشاوران وکالت تلفنی (VakilTel) میتواند مسیر قانونی و دقیق بیمهپردازی شما را مشخص کند.
در این مسیر، شما تنها نیستید. وکلای متخصص حوزه کار و تأمین اجتماعی در کنارتان خواهند بود تا از حقوقتان در برابر کارفرما یا سازمان دفاع کنند و مانع از تضییع حق شما شوند.
در نهایت، بیمه شاغل دورکار فقط یک قانون نیست؛ نمادی است از عدالت در دنیای نوین کار. عدالت یعنی هرکس که کار میکند، صرفنظر از محل یا نوع فعالیت، از حمایت و امنیت برخوردار باشد.