بسمه تعالی
گرد آورنده: آقای مجید امیدعلی
موضوع: خودکشی و موضوعات پیرامون آن
تعریف جرم
قانون گذار در ماده ۲ مجازات اسلامی جرم را اینگونه تعریف کرده است: « هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می شود .» با توجه به این تعریف، برای اینکه عملی جرممحسوب شود، لازم است تا دارای اوصاف زیر باشد :
1️⃣ قانون برای آن عمل، مجازات تعیین کرده باشد. پس فقط زمانی که بتوان یکی از عناوین مجرمانه ذکر شده در قانون را به یک عمل نسبت داد، می توان گفت که آن عمل جرم می باشد.
2️⃣ جرم اعم است از فعل و ترک فعل. به بیانی دیگر، رفتار در این ماده شامل هر دو مورد انجام دادن یک کار (فعل) و انجام ندادن کار (ترک فعل) می باشد. درواقع قانون گذار علاوه بر اعملی که انجامشان جرم است (مثل سرقت) را دارای مجازات می داند، در شرایطی انجام ندادن کاری را هم جرم می داند. به عنوان مثال، اگر غریق نجات که موظف بوده تا در صورت وقوع حادثه از غرق شدن شناگر جلوگیری کند، از نجات او خودداری ورزد.
معاون جرم
معاون جرم کسی است که بدون آنکه خودش در عملیات اجرایی جرمِ منتَسَب به مباشر دخالت داشته باشد، با رفتار خود عمداً وقوع جرم را تسهیل کرده یا مباشر را به ارتکاب آن برانگیخته است.
۲ - ارکان تشکیل دهنده
ارکان تشکیل دهنده معاونت در جرم شامل رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی است.
۲.۱ - رکن قانونی
معاونت در جرم در صورتی قابل مجازات است که شخص، مرتکب اصلی جرمی را که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است، یاری و مساعدت نماید. رکن قانونی این جرم ماده ۴۳ قانون مجازات اسلامی است. در اینکه آیا معاونت، جرم مستقل است یا نه اختلاف عقیده وجود دارد برخی (طرفداران مکتب تحققی) آن را جرم مستقل دانسته و معتقدند که به تعداد شرکت کنندگان در جرم، جرائم مستقل پیدا میشوند و برخی دیگر (طرفداران نظام یگانگی جرم) معاونت را وابسته به جرم اصلی دانسته و معتقدند که معاون جرم از مجرم اصلی یا مباشر جرم، «اکتساب مجرمیت» میکند.
۲.۲ - رکن مادی
چهار عامل در تحقق این رکن دخالت دارند:
۱) تحقق عمل مادی مثبت: یعنی ترک فعل نمیتواند عنصر مادی جرم معاونت قرار گیرد، بنابراین هرگاه کسی که مطلع از وقوع جرم است مرتکب آن را معرفی نکند یا از ارتکاب آن ممانعت به عمل نیاورد؛ معاون جرم محسوب نمیشود.
۲) تحقق فعل مجرمانه در خارج: اگر شخص معاون پس از شروع به معاونت، به دلیل عوامل خارجی که ارادۀ او در آن دخالت ندارد، از عمل خود منصرف شده و معاونت واقع نشود، صرف شروع به معاونت قابل مجازات نیست، هر چند که معاونت در شروع به جرم قابل مجازات است.
۳) وحدت وجود قصد: در ارتکاب جرم معاونت، لازم است که معاون، آشنایی با چگونگی عمل و کیفیت مجرمانه آن داشته باشد و با تهیه مقدمات، همکاری در فعل ارتکابی را اراده نموده و خواستار حصول نتیجه مجرمانه از طرف مباشر جرم نیز باشد.
۴) تقدم یا اقتران زمانی بین عمل معاون و مباشر جرم: در صورتی که اقدام معاون در مساعدت به مباشر پس از وقوع جرم توسط مرتکب اصلی صورت بگیرد، معاونت در جرم تلقی نمیشود. بلکه جرم خاصی است که در قانون پیشبینی شده است؛ مانند موضوع ماده ۵۵۳ قانون مجازات اسلامی.
۲.۳ - رکن معنوی
معاون جرم باید قصد مجرمانه یا سوء نیت داشته باشد و عالماً و عامداً یکی از مصادیق معاونت در جرم را انجام بدهد
معاونت در جرم از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای حضور تاثیرگذار عوامل دیگری علاوه بر مجرم در ارتکاب جرایم عمدی است. معاونت در جرم در صورتی قابل مجازات است که شخصی به غیر از مرتکب اصلی، جرمی را که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است، یاری و مساعدت کند.
- مصادیق
۱) معاونت از طریق تحریک، ترغیب، تهدید یا تطمیع:
الف) تحریک: توصیه و تشویق و فرمان به ارتکاب جرم.
ب) ترغیب: ایجاد میل و علاقه به ارتکاب جرم.
ج) تهدید: که شخص را وادار به ارتکاب عملی برخلاف میل باطنی خود میکند که در صورت امتناع، احتمال خطر جانی یا مالی یا آبرویی برای تهدید شونده وجود دارد.
د) تطمیع: که انگیزه ارتکاب جرم بیشتر جنبه مادّی و مالی دارد.
۲) معاونت از طریق دسیسه، فریب و نیرنگ: اعمالی که شخص با صحنهسازی و توسل به کاری خدعهآمیز، قصد ارتکاب جرم را در دل مباشر پرورش دهد.
۳) معاونت از طریق تهیه وسائل ارتکاب جرم: مانند تهیه اسلحه با علم به این که اسلحه برای ارتکاب جرم به کار برده خواهد شد.
۴) معاونت به واسطۀ ارائه طریق: روش و راه ارتکاب جرم را مستقیم یا غیرمستقیم به مباشر یاد بدهد با علم و عمد در ارائه اطلاعات برای ارتکاب جرم.
۵) معاونت به وسیلۀ تسهیل ارتکاب جرم: مانند کسی که دستهای دیگری را از پشت بگیرد تا شخص دیگر با زدن ضربهای او را به قتل برساند. یا آگاه ساختن سارقین به وجود پلیس یا صاحبخانه
خودکشی:
خودکشی از اصطلاحات حقوق جزا بوده و عبارت است از اقدام به امری که موجب مرگ خود انسان باشد. این پژوهش به بررسی تفاوت خودکشی با قتل عمد و آدمکشی، جرمانگاری خودکشی، شروع به جرم و معاونت در آن میپردازد.
تعریف
خودکشی در لغت عبارت است از اینکه کسی خود را به وسیلهای بکشد و در اصطلاح نیز عبارت است از اقدام به امری که موجب مرگ خود انسان باشد
خودکشی (به انگلیسی: Suicide) عملی عمدی است که باعث مرگ فرد میشود.خودکشی پدیده پیچیدهای است و میتواند علل گوناگون و پیچیدهای داشته باشد. ناامیدی، اختلالات روانی (نظیر افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلال طیف اوتیسم)، اختلات فیزیکی (مانند سندرم خستگی مزمن)، شکست عشقی، اعتیاد به الکل، سوء مصرف مواد یا دارو، میتوانند به خودکشی ربط داشته باشد و ثابت شده که این عوامل فرد را بیشتر در معرض خودکشی قرار میدهد.اغلب، عوامل استرسزا مانند مشکلات مالی، مشکلات شغلی، مشکلات تحصیلی یا مشکلات ارتباط بین فردی (مانند طلاق یا قطع رابطه)، آزار دیگران یا قلدری نیز ممکن است در این میان نقش داشته باشند.کسانی که قبلاً اقدام به خودکشی کردهاند در معرض خطر بیشتری برای تلاشهای بعدی هستند.تلاشهای مؤثر پیشگیری از خودکشی شامل محدود کردن دسترسی به روشهای خودکشی مانند اسلحههای گرم، داروها و سموم، گزارش دقیق و صحیح رسانهها در مورد خودکشی؛ درمان اختلالات روانی و سوء مصرف مواد و بهبود شرایط اقتصادی است. با اینکه در ایالات متحده خطوط تلفن فوریتی بحران منابع رایجی برای پیشگیری هستند، اما اثربخشی آنها به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفتهاست.
متداولترین روش خودکشی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و تا حدودی با در دسترس بودن ابزارهای مؤثر مرتبط است. روشهای متداول خودکشی شامل حلق آویز کردن، مسمومیت با آفت کشها و اسلحه گرم است. خودکشی منجر به مرگ ۸۲۸۰۰۰ نفر در سراسر جهان در سال ۲۰۱۵ میلادی شد که نسبت به ۷۱۲۰۰۰ مرگ در سال ۱۹۹۰ میلادی افزایش داشته.این خودکشی را به دهمین علت مرگ و میر در سراسر جهان تبدیل میکند.
تقریباً ۱٫۵ درصد از کل مرگ و میرها در سراسر جهان به دلیل خودکشی است.در یک سال مشخص، این آمار تقریباً ۱۲ در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر است.میزان خودکشی عموماً در میان مردان بیشتر از زنان است و از ۱٫۵ برابر در کشورهای در حال توسعه تا ۳٫۵ برابر در کشورهای توسعه یافته متغیر است.خودکشی عموماً در میان افراد بالای ۷۰ سال رایج است. با این حال، در برخی کشورها، افراد بین ۱۵ تا ۳۰ سال در معرض بالاترین خطر قرار دارند.اروپا بالاترین نرخ خودکشی را بر اساس منطقه در سال ۲۰۱۵ میلادی را داشت.سالانه حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون اقدام به خودکشی ناموفق وجود دارد.اقدام به خودکشی غیر کشنده ممکن است منجر به آسیب و ناتوانیهای طولانی مدت شود. در دنیای غرب، تلاش برای خودکشی در میان جوانان و زنان بیشتر است.
دیدگاههای مربوط به خودکشی تحت تأثیر درونمایههای زیستی متنوعی نظیر مذهب، افتخار و معنای زندگی قرار دارد. ادیان ابراهیمی بهطور سنتی خودکشی را گناه تلقی میکنند. خودکشی در فرهنگ اسلامی به معنای عقبنشینی از نیل بهغایت کمال و سقوط به وادی حسرت و ناکامی و شقاوت ابدی در جهنم است. بر پایه خداشناسی کلیسای کاتولیک، خودکشی از نظر عقلی گناه محسوب میشود. در یهودیت خودکشی امری مذموم است و جسد فرد خودکش را بیآنکه برایش مراسم ویژهای اجرا شود، در آرامگاهی جدا از دیگر افراد دفن میکنند.در طول دوران سامورایی در ژاپن، سپوکو بهعنوان جبران شکست یا نوعی اعتراض شمرده میشد. رسم ساتی، که در حال حاضر عملی غیرقانونی در مراسم تشییع جنازه هندیان است، این انتظار را مطرح میکرد که زن بیوه دست به قربانی کردن خود بزند و برای این کار خود را خواسته یا ناخواسته و تحت فشار خانواده و جامعه، بر روی تل هیزم مراسم تشییع جنازه شوهرش بیندازد.خودکشی و اقدام به خودکشی، در حالی که قبلاً غیرقانونی بود، در اکثر کشورهای غربی دیگر چنین نیست.در برخی کشورها اما اقدام به خودکشی یک جرم باقی ماندهاست.
خودکشی شامل گونههای دیگری نیز هست که در آن فرد، صرفاً از سر بیماری روانی یا نامیدی و احساس شکست اقدام به گرفتن جان خود یا دیگران نمیکند؛ بلکه ممکن است فرد مورد شستشوی مغزی توسط افراد سودجو و با وعدههای توخالی قرار گیرد و دست به خودکشی آگاهانه برای رسیدن به اهدافی نامشخص بزند. گاهی فرد با کشتن خود در واقع میخواهد اعتراضش به موضوعی را به شدیدترین حالت بیان کند. گاهی فرد، برای اهداف نظامی اقدام به خودکشی یا خود-دیگرکشی مینماید. نمونه این گونه رفتار را میتوان در کامیکازیهای ژاپنی مشاهده کرد.خودکشی اغلب به عنوان یک فاجعه بزرگ برای خانوادهها، بستگان و سایر حامیان نزدیک دیده میشود و تقریباً در سرتاسر دنیا به آن نگاهی منفی میشود.
در قوانین حقوقی ایران، خودکشی جرم محسوب نمی شود و به تبع آن معاونت در خودکشی نیز جرم نخواهدبود؛ چون مجرمیت معاون، یک «مجرمیت استعاری» است و هرگاه عمل ارتکابی جرم نباشد، وصف مجرمانه به معاون نیز تعلق نمیگیرد. درحالی که در حقوق جزای اسلام برای اعانت بر اثم، تعزیرات قرارداده شده است.
با وجود آنکه دست قانون به شخصی که بر اثر خودکشی جان باخته نمیرسد، اما ممکن است تبعات قانونی برای فرد خودکش چنانچه خودکشی ناموفق باشد، یا برای جسدش یا اینکه برای بازماندگانش داشته باشد. در قوانین برخی کشورها در رابطه با اموری چون خودکشی کمکی و خودکشی ناموفق تمهیدات قانونی گوناگونی وجود دارد. در برخی کشورها خودکشی ناموفق جرم است.
در طول تاریخ قوانین ضد خودکشی و اتانازی طبق دکترین دینی تعیین میشدهاست. بهطور مثال اینکه گفته میشود خدا تعیینکنندهٔ زمان مرگ هر موجود زنده است.
خودکشی در قانون مجازات اسلامی جرمانگاری نشدهاست.با این وجود کسی نمیتواند از دیگری تقاضای قتل خود را بکند. تهدید به انجام خودکشی هم در قوانین جزایی جرم نیست. مگر آنکه توسط زندانی و در زندان انجام شود که در آن صورت تخلف انضباطی از آییننامهٔ زندان تلقی شده و با آن برخورد قضایی خواهد شد.
برپایهٔ مادهٔ ۸۳۶ قانون مدنی ایران، هرگاه کسی به قصد خودکشی، اقدامی انجام دهد و پس از آن وصیتی را تنظیم نماید، در صورتی که هلاک گردد، وصیت او باطل خواهد بود و چنانچه زنده بماند وصیتش نافذ خواهد بود.
برپایهٔ نظریهٔ مجرمیت استعارهای، از آنجایی که خودکشی قانوناً جرم و قابل مجازات نیست، معاونت در خودکشی هم جرم تلقی نشده و بدون کیفر است.
معاونت در خودکشی زمانی جرم دانسته میشود که به حد «سببیت» برسد (مثلاً فرد از ناآگاهی کسی سوء استفاده کند و موجب مرگ او به دست خودش شود)، در این حالت معاونت در خودکشی، قتل عمد دانسته میشود.
معاونت در خودکشی همچنین در بند دوم مادهٔ ۱۵ قانون جرایم رایانهای، مصوب ۲۰خرداد ۱۳۸۸ خورشیدی، جرم دانسته شدهاست. این ماده به ترغیب، تحریک، دعوت، تسهیل شیوهٔ ارتکاب، و آموزش خودکشی از طریق سامانههای رایانهای و مخابراتی اشاره دارد و برای این اعمال، محکومیت ۹۱ روزه تا یک ساله، یا جزای نقدی ۵ میلیون ریالی تا ۲۰ میلیون ریالی، یا هر دو را معین کردهاست.
خودکشی در قوانین برخی کشورها جرم محسوب میشده و میشود. اما امروزه در بیشتر کشورهای غربی از خودکشی جرمزدایی شدهاست. البته همواره این عمل تقبیح شدهاست. در روم یا ژاپن قرون وسطی، خودکشی به عنوان آخرین حد آزادی در برابر حاکمان ستمگر قلمداد میشدهاست.
برای نمونه قوانین برخی کشورها در مورد خودکشی را بررسی میکنیم
هند
خودکشی در هند جرم است و جزای آن تا ۱ سال زندانیشدن به همراه پرداخت جریمه. دولت هند در ۲۰۱۴ اعلام کرد میخواهد این قانون را لغو کند.
ایرلند
خودکشی کردن در ایرلند جرم نیست و از همین رو خودآزاری نیز رفتاری خودکشیمآبانه یا مجرمانه تلقی نمیشود. در واقع باید گفت در ۱۹۹۳ از خودکشی جرمزدایی شد. البته خودکشی کمکی و اتانازی غیرقانونی هستند. لازم است ذکر شود که این دو مسئله در حال حاضر در دادگاه عالی این کشور در حال بررسی است.
مالزی
طبق ماده ۳۰۹ قانون جزای مالزی، کسی که اقدام به خودکشی کند، چنانچه زنده بماند، تا یک سال زندان یا جریمه یا هر دو برایش در نظر گرفته میشود.
هلند
در کشور هلند چنانچه فردی در حین انجام خودکشی در کنار فرد خودکش حضور داشته باشد یا به وی اطلاعاتی در زمینه چگونگی انجام خودکشی بدهد، جرم نیست. اما کمک به فرد خودکش در انجام خودکشی، مثلاً با تهیه ابزار خودکشی و آموزش نحوه استفاده از آنها جرم است. خودکشی کمکی توسط پزشک در این میان استثناء است.
زلاندنو
کشور زلاند نو همچون دیگر ممالک غربی قانونی علیه خودکشی ندارد. اما کمک به افراد یا تشویق آنها برای خودکشی در ماده ۱۷۹ قانون جزای سال ۱۹۶۱ جرم است.
کره شمالی
کره شمالی روش ویژهای برای پیشگیری از خودکشی دارد. بدین صورت که از آنجا که دولت توان مجازات فرد کشته شده بر اثر خودکشی را ندارد، خویشاوندان فرد خودکش را مورد پیگرد قانونی قرار میدهند. کارکرد این روش غیرانسانی، با تحریک و استفاده از عذاب وجدان ناشی از شکنجه و مرگ خانوادهٔ فرد، توسط دولت، پس از خودکشی وی است
نروژ
خودکشی در کشور نروژ جرم نیست.
رومانی
خودکشی به خودی خود در این کشور غیرقانونی نیست. اما کمک به دیگران برای خودکشی یا تسهیل خودکشی دیگران جرم بوده و ممکن است برای فرد ۷َ و۱۰ یا حتی ۲۰ سال زندانیشدن دربرداشته باشد.
روسیه
در روسیه چنانچه فردی دچار گونهای از بیماری روانی «که احتمال آسیبزدن شدید به خود را داشته باشد» به بیمارستان روانی منتقل میشود. تشویق کسی به انجام خودکشی، تحدید یا تحقیر نظاممند فرد به قصد مجبور کردن فردی به انجام خودکشی، تا ۵ سال زندانیشدن در برخواهد داشت. (ماده ۱۱۰ قانون جزای روسیه)
سنگاپور
در قانون جزای سنگاپور شخصی که اقدام به خودکشی کند، در صورت زنده ماندن ممکن است تا ۱ سال زندانی شود.
آفریقای جنوبی
دادگاههای آفریقای جنوبی، خودکشی را جرم نمیانگارند. از ۱۸۸۶ تا ۱۹۶۰ خودکشی در ترانسکی جرم محسوب میشد.
انگلستان
در کامن لای انگلیس، تا سال ۱۹۶۱ قوانین ضد خودکشی وجود داشت. خودکشی گناهی علیه خدا و ملکه یا پادشاه تلقی میشد.خودکشی نخستین بار در قرن سیزدهم غیرقانونی اعلام شد. حتی تا ۱۸۲۲، پادشاه یا ملکه میتوانست تمامی اموال و داراییهای باقی مانده از خودکش را ضبط کند.
اسکاتلند
خودکشی در اسکاتلند جرم نیست. اما اعمالی نظیر خود-دیگرکشی که سلح عمومی را برهم میزنند، جرم محسوب میشوند. این زمانی معنی پیدا میکند که شخصی در مکانهای پر جمعیت تحدید به خودکشی کند. البته کسی که شخص دیگری را در انجام خودکشی یاری کند، ممکن است جرمش قتل در نظر گرفته شود، یا اینکه اصلاً جرمی برایش در نظر گرفته نشود و این بسته به پرونده، متفاوت است.
۲ - تفاوت خودکشی با قتل عمد و آدمکشی
۱- یکی از شرایط تحقق قتل عمد آنست که قاتل و مقتول دو شخص مجزا باشند. اما در خودکشی قاتل و مقتول یکی هستند.
۲- موضوع قتل، دیگر کشی است بنابرین کشتن خویش یا خودکشی نمیتواند موضوع قتل قرار گیرد به همین دلیل برخی از حقوقدانان وجود شخص قاتل را نیز یکی از اجزاء رکن مادی قتل عمد به شمار آوردهاند.
۳- قتل عمد اصطلاحی است حقوقی که بهترین تعریف آن که با قانون و رویه قضائی منطبق باشد عبارت است از: «سلب ارادی حیات از انسان زنده به وسیله انسان دیگری به طرق معینشده در قانون.»
اما آدمکشی غیر از قتل عمد است مانند اعدام مجرم به حکم دادگاه صالح، که مامور اجرای حکم قاتل نیست یا مرگی که بر اثر حادثه یا تصادف یا عملی رخ دهد که در وقوع آن، کسی مرتکب تقصیر نگردیده است.
که تفاوت و تمییز بین خودکشی و قتل عمد توسط علوم جنانی همچون پلیس علمی و پزشکی قانونی امکانپذیر است
جرمانگاری خودکشی، شروع به جرم و معاونت در آن عبارت است از:
خودکشی در قریب به اتفاق سیستمهای حقوق جرم نیست و در قانون مجازات اسلامی هم برای آن جرمانگاری نشده است، ولی این به معنای جایز بودن آن هم نمیباشد.عدم مجازات کسی که مرتکب خودکشی شده است از نظر عقلی و منطقی قابل دفاع است زیرا شخص مرده قابل مجازات نیست و با قتل رابطه مالکیت او با اموالش قطع میشود.
اما بحث در جائی است که شخص اقدام به خودکشی کرده ولی زنده مانده است آیا در این فرض میتوان شروع به جرم را تصور کرد؟ برخی از حقوقدانان میگویند: اگر خودکشی منجر به قتل نشود براساس قوانین کیفری ایران مجازاتی بر آن مترتب نیست.
شروع به خودکشی هم جرم نیست.در ضمن این بحث مطرح است که براساس حرمت اکیدا که در مورد خودکشی وارد شده آیا نمیتوان چنین شخصی را براساس قاعده «کل من ارتکب حراماًً فللامام تعزیره» و با توجه به اصل ۱۶۷ قانون اساسی تعزیر نمود؟
که در جواب برخی حقوقدانان گفتهاند: ضرروی است که مسائل مختلف مطرح شده در کتابها یا فتاوای معتبر در قالب قانون ظاهر شود تا از اختلاف سلیقهها و گوناگونی نظرات جلوگیری به عمل آید و اصل قانونی بودن جرائم و مجازاتها دچار خدشه نگردد، به ویژه آنکه اصل سی و ششم قانون اساسی با صراحت عنوان میکند که: «حکم به مجازات و اجرای آن باید تنها از طریق دادگاههای صالح و به موجب قانون باشد.»
معاونت در خودکشی هم جرم نیست؛ چون مجرمیت معاون یک مجرمیت استعاری است و هرگاه عمل ارتکابی جرم نباشد، وصف مجرمانه به معاون نیز تعلق نمیگیرد. معاونت در خودکشی در صورتیکه به حد تسبیب برسد جرم است.
تهدید به انجام خودکشی در قوانین جزائی جرم نیست مگر آنکه توسط زندانی و در محل زندان صورت گیرد که در این مورد تخلف انضباطی از آئیننامه زندانی تلقی شده و متخلف حسب مورد طبق نظر شورای انظباطی زندان تنبیه یا در مراجع قضائی محاکمه خواهد شد.در پایان باید به این نکته توجه داشت که هر چند خودکشی جرم قضائی نیست، لکن هیچ کس نمیتواند از دیگری تقاضای قتل خود را بکند
در قانون مجازات اسلامی فعلی ایران (1392) خودکشی عنوان جرم ندارد. بههمینسبب معاونت در آن جرم محسوب نمیشود، چراکه مجرمیتِ معاون، مجرمیتِ استعاری است. بدینمعنا که هرگاه عمل ارتکابی، جرم نباشد، وصف مجرمانه به معاون نیز تعلق نگرفته و مآلاً هیچکدام مجازات قانونی ندارند.
نکته مهم آن است که معاونت در جرم هنگامی محقق می شود که موجب وقوع جرم شود. درواقع اگر فعل و عمل مرتکب اصلی، جرم نباشد، معاونت در ارتکاب این عمل نیز جرم به شمار نمیرود و نمی توان آن شخص را مجازات کرد. در نتیجه با توجه به مطالب فوق برای رسیدن به سوال که “آیا خودکشی و ترغیب به خودکشی جرم است؟” باید ابتدا بدانیم آیا خودکشی جرم است یا خیر
ادیان ابراهیمی بهطور سنتی خودکشی را وهن خداوند و گناه کبیره تلقی میکنند که دلیل این مسئله، اعتقاد به تقدس زندگی است. طبق آیهای در قرآن: "و خود را مکشید؛ چراکه خداوند بخشندهترین است بر شما." بیشتر روحانیان مسلمان خودکشی و حمله انتحاری را حرام اعلام کردهاند
خودکشی در ادیان ابراهیمی ( دین اسلام، دین مسیحیت، دین یهودیت ) و در ادیان هندی ( آیین هندو، آیین جین و آیین بودا ) نکوهش شده و نسبت به آن، دیدگاهی منفی وجود دارد؛ زیرا بنابر باور این ادیان، خودکشی گناه بزرگی است که سبب رنج، سختی و عذاب، در دنیای بعدی میشود.
نقاشی اثر جوتو دی بوندونه. در این نقاشی فردی در حال خودکشی به تصویر کشیده شدهاست که خود را به دار آویخته است.
دیدگاههای مربوط به خودکشی، تحتتأثیر درونمایههای زیستیِ متنوعی نظیر مذهب، افتخار و معنای زندگی قرار دارند. ادیان ابراهیمی بهطور سنتی خودکشی را وهن خداوند و گناه کبیره تلقی میکنند. دلیل این مسئله، اعتقاد به تقدس زندگی در ادیان ابراهیمی است.
همچنین بر پایه خداشناسی کلیسای کاتولیک، خودکشی از نظر عقلی، گناه به شمار میآید.
در یهودیت، خودکشی کاری مذموم و نهی شده است و به همین سبب جسد فردی که خودکشی کرده را بدون آن که برایش مراسم ویژهای اجرا شود، در آرامگاهی جدا از دیگر یهودیان دفن میکنند.
خودکشی در فرهنگ اسلامی نیز به معنای عقبنشینی از میل به غایت کمال و سقوط به وادی حسرت، ناکامی و ابدی بودن در جهنم است. این امر از دیدگاه اسلام از گناهان کبیره شمرده میشود
نوع مرگ افرادی که خودکشی میکنند چگونه است و چه تفاوتی با مرگ طبیعی دارد؟
کسی که خودکشی میکند همانند یک قاتل و محرم در پیشگاه خداوند حاضر میشود. چون او هم یک نفر را کشته است و آن فرد، خود شخص است. بنابراین خودکشی همان قتل است و فرد قاتل محسوب میشود.
به همین دلیل است که بر اساس روایات این نکته مشخص میشود که کسی که خودکشی میکند بسیار سخت جان میدهد. وقتی فرشتههای عذاب بر او نازل میشوند، آنها در حالی هستند که به خود ظلم کردهاند. چنانکه در قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ؛آنان که فرشتگان، جانشان را در حالی که ظالم به خود بودهاند میگیرند.»
و فرشتگان به آنها میگویند: «بَلَى إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ آری، خداوند به آنچه انجام میدادید عالم است.» از کارهای بسیار زشت آن است که انسانی را بکشد، چراکه ما مسئول و نگهدارنده خود نیستیم بلکه بنده خدا هستیم و حضور ما در این دنیا برای آن است که رسم بندگی را به جا بیاوریم.
- مصادیق خودکشی
وضو و غسل در هوای سرد با وجود خطر جانی، از مصادیق خودکشی و حرام است.
«یـایها الذین ءامنوا... ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما؛
(رسول الله (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در پاسخ سؤال از وضو و غسل در هوای سرد با وجود خطر جانی فرمود: خودکشی نکنید، زیرا خداوند به شما مهربان است.)
یورش مسلمان به تنهایی بر اجتماع دشمن مشرک و قرار دادن خود در معرض کشته شدن، از مصادیق خودکشی و حرام است.
یـایها الذین ءامنوا... ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما.
(امام صادق (علیهالسّلام) درباره آیه مزبور فرمود: «عنی بذالک الرجل من المسلمین یشد علی المشرکین وحده یجیء فی منازلهم فیقتل فنهاهم الله عن ذالک» مقصود از آیه، مردی از مسلمانان است که به تنهایی بر مشرکان یورش میبرد و در جایگاه آنان میرود و کشته میشود. خداوند ایشان را از این عمل نهی فرموده است. )
جنگیدن بدون توان و آمادگی برای پایداری، از مصادیق خودکشی و حرام است.
یـایها الذین ءامنوا... ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما.
(امام صادق علیهالسّلام درباره آیه یاد شده فرمود: خویشتن را از جنگ به خطر نیاندازید (یعنی) به جنگ کسی نروید که توان مقابله با او را ندارید
جرم رایانه ای نوعی از جرم است که با استفاده از رایانه و یا اختلال و نفوذ در سیستم های رایانه ای تحقق می یابد به این معنی که عنصر مادی این جرم در فضای رایانه ای و با استفاده از کامپیوتر محقق می شود و یا در فضای سایبری اتفاق بیفتد و از این رو به این جرایم ، جرایم سایبری هم می گویند .
انواع جرایم اینترنتی در حال وقوع
به طورکلی جرایم اینترنتی به سه گروه اصلی: خرابکاری رایانهای، کلاهبرداری اینترنتی و جاسوسی رایانهای تقسیم میشوند. اما از آنجایی که قسمت عمده این جرایم به مواردی همچون جرم هک و جرایم اقتصادی رایانهای ارتباط دارد، بدون در نظر داشتن ضررها و خسا
نظر شما در مورد این مطلب