شرکت مدنی، به لحاظ جایز بودن آن، با فوت یکی از طرفین منفسخ می‌گردد.

شرکت مدنی - عقد جایز - انفساخ - فوت

رأی دادگاه بدوی در خصوص انفساخ شرکت مدنی به واسطه فوت یکی از شرکاء

 یکی از شرکاءدر خصوص دادخواست تقدیمی خواهان خانم ش. الف. با وکالت آقای م.ق. به طرفیت خوانده آقای م.ص. به خواسته مطالبه وجه از بابت سهم الارث به مبلغ ۰۰۰/۶۰۰/۱۹۷ ریال بابت اصل سرمایه مشارکت و سود دوران مشارکت سالانه ۲۴ از تاریخ ۲۲/۴/۸۵ لغایت زمان اجرای حکم قطعی با احتساب کلیه خسارات قانونی، هزینه دادرسی، حق الوکاله، تأخیر تأدیه و غیره به شرح دادخواست تقدیمی، وکیل محترم خواهان بیان داشته است فرزند موكله مرحوم م.ب. در زمان حیات خود مبالغی را به صورت نقد و به عنوان مشارکت در فعالیت تجاری در اختیار خوانده قرار می‌دهد و به دلیل نیاز مالی خوانده كل مبلغ یاد شده نزد وی بوده و مقرر گردیده به عنوان سود سرمایه مشارکت سالانه ۲۴٪ از سوی خوانده و پرداخت شود؛ با توجه به اینکه فرزند موكله در تاریخ ۲۲/۴/۸۵ دار فانی را وداع نموده و از سویی اصل سرمایه مشارکت و سود و دوران مشارکت تاکنون نزد خوانده باقی مانده که این اموال جزء ماترک متوفی محسوب می‌شود و مالاً ۶/۱ از مبالغ شرعا و قانونا جزء سهم الارث موكله می‌باشد، لذا صدور حکم به شرح خواسته مورد استدعاست. دادگاه توجه به ملاحظه مدارک ارائه شده از سوی خواهان خصوصاً نظریه‌های کارشناسی ارائه شده و اینکه خوانده ایراد و دفاع مؤثری که موجبات رد ادعای خواهان را فراهم نماید، به عمل نیاورده است، لذا دعوی خواهان را ثابت و وارد تشخیص داده، مستندا به مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ از قانون آیین دادرسی مدنی حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۶۰۰/۱۹۷ ریال بابت اصل خواسته و پرداخت سود دوران مشارکت به میزان ۲۴ % سالانه از تاریخ ۲۲/۴/۸۵ لغایت يوم اجرای احکام و همچنین پرداخت مبلغ ۰۰۰/۹۵۲/۳ ریال بابت هزینه دادرسی و نیز حق الوکاله وکیل براساس تعرفه موجود در حق خواهان صادر می‌نماید و در خصوص مطالبه خسارت تأخیر تأدیه خواهان با توجه به اینکه موضوع خواسته از بابت مشارکت بوده و نه دینی که بر ذمه خوانده باشد، لذا مطالبه خسارت تأخیر تأدیه با ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی منطبق نبوده، لذا دادگاه مستندا به ماده ۱۹۷ قانون مذکور حکم به رد دعوی خواهان صادر و اعلام می‌نماید رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدید نظر استان تهران می‌باشد.

رأی دادگاه تجدید نظر در خصوص انفساخ شرکت مدنی به واسطه فوت یکی از شرکاء

تجدیدنظرخواهی آقای م.ض. به طرفیت خانم ش. الف. از دادنامه شماره ۱۵۲ مورخ ۳۰/۲/۹۱ شعبه ۲۹ دادگاه عمومی حقوقی تهران که به موجب آن تجدید نظر خواه به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۶۰۰/۱۹۷ ریال و سود دوران مشارکت به میزان ۲۴% سالانه از تاریخ ۲۳/۴/۸۵ تا تاریخ اجرای حکم و خسارات دادرسی در حق تجدیدنظرخوانده محکوم شده تجدیدنظرخواهی کرده است. دادگاه با بررسی اوراق پرونده اعتراض موجهی که منطبق با جهات یاد شده در ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی باشد، به عمل نیامده است و ادعای باز پرداخت وجوه سرمایه گذاری شده مرحوم م.ب. متکی به دلیل اثباتی نمی‌باشد و دادنامه تجدیدنظرخواسته در قسمت محکومیت به پرداخت اصل خواسته و خسارت دادرسی بدون اشکال مؤثر قانونی می‌باشد؛ و ضمن رد اعتراض به استناد ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی تأیید می‌گردد. لیکن دادنامه تجدیدنظرخواسته در قسمت محکومیت به پرداخت سالانه ۲۴٪ بابت سود دوران مشارکت از تاریخ ۲۲/۴/۸۵ (تاریخ فوت مرحوم م.ب.) مواجه با اشکال و مقتضى نقض است، زیرا چه قرارداد سرمایه گذاری را مضاربه بدانیم و چه شرکت مدنی به لحاظ جایز بودن آن با فوت یکی از طرفین (مرحوم ب) منفسخ گردیده است، لذا دادنامه تجدیدنظرخواسته در این قسمت مخدوش تشخیص و با انطباق جهت تجدیدنظرخواهی با بند ه - ماده ۳۴۸ قانون مرقوم و ماده ۳۵۸ و ۲ همان قانون ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته حکم به بی حقی صادر و اعلام می‌گردد. این رأی قطعی است.