شرایط تنفيذ طلاق صادره در خارج از کشور

در دعوی تنفیذ طلاقی که مطابق حکم دادگاه خارجی بین زوجین در خارج از ایران تحقق یافته، خواهان باید ثابت نماید که زوج مطابق موازین شرعی و قانونی ایران، صیغه طلاق را در حضور دو شاهد عادل اجرا کرده است، و الا دعوی تنفيذ محکوم به رد است و حکم طلاق دادگاه خارجی قابل تنفيذ نیست.  

شماره دادنامه: ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۱۸۳۰

رای شعبه ۸ دیوان عالی کشور

با التفاف به اوراق پرونده من جمله دادخواست تقدیمی و صورت جلسه تنظیمی در اولین جلسه دادرسی ماحصل مورد معنونه این است که خانم (ص. م. ) به وکالت از خانم (م. ر. ) در تاریخ ۵/۷/۱۳۸۸ دادخواستی به طرفیت آقای (ه. ب. ) تسلیم دادگاه عمومی اصفهان نموده و اظهار داشته در تاریخ ۱۶/۹/۱۳۸۶ حکمی مبنی بر طلاق اطراف دعوا در دادگاه عالی واشنگتن بخش king امریکا صادر می‌شود و تقاضای تنفيذ طلاق و ثبت واقعه در دفتر طلاق را نموده است (در جلسه ۱۷/۱۱/۸۸ صفحه ۲۹ پرونده که در واقع جلسه اول رسیدگی است دعوی مطروحه منجزأ ثبت واقعه طلاق و بدوأ تنفيذ اجرای صیغه طلاق است که پس از اقدامات معموله رأی شماره ۱۳۱۵/۸۹- ۱/۸/۱۳۸۹ از شعبه ۱۸ دادگاه عمومی اصفهان صادر شده است.  در این رأی حکم به تنفیذ طلاق و ثبت آن در دفتر مربوط به طلاق صادر شده است آقای (م. م. ) به وکالت از خوانده نسبت به این رأی تجدیدنظرخواهی می‌نماید که رأی شماره ۱۳۱۴/۸۹ – ۲۳/۱۱/۱۳۸۹ از شعبه ۱۹ دادگاه تجدیدنظر استان اصفهان صادر می‌شود در این رأی با این استدلال: چون زوجین ساکن آمریکا هستند به استناد ماده ۷ قانون حمایت خانواده به صلاحیت دادگاه عمومی تهران قرار عدم صلاحیت خود را صادر نموده است و پرونده به شعبه ۲۴۵ دادگاه عمومی خانواده تهران ارجاع شده است که رأی شماره ۶۱۹/۹۰ – ۱۹/۴/۱۳۹۰ صادر می‌شود در این رأي حكم به ثبت واقعه طلاق ضمن تنفيذ طلاق صادر شده است آقای (م. م. ) نسبت به این رأي به وکالت از زوج تجدیدنظرخواهی نموده است که رأی شماره ۵۹۴/۹۱- ۴/۴/۱۳۹۱ از شعبه ۳۰ دادگاه تجدیدنظر استان تهران صادر شده است در این رأی دعوی زوجه را فاقد دلیل دانسته و با نقض رأى دعوی مطروحه را مردود اعلام نموده است خانم ص.  م.  به وکالت از زوجه نسبت به این رأی فرجام خواهی نموده است هیئت شعبه - طلاق یکی از اعمال قضائی از نوع ایقاعات تشریفاتی است به این معنی که با یک اراده و با کلمات مخصوص و در حضور دو مرد عادل که طلاق را بشنوند واقع می‌گردد همان طور که ماده ۱۱۳۴ قانون مدنی منصوصا بیان کرده است و مأخوذ از موازین شرعی است و اثر عمل حقوقی مزبور انحلال عقد دائم ازدواج است؛

بنابراین، در این دعوی در صورتی حکم به نفع خواهان (فرجام خواه) صادر می‌شود که ثابت نماید عمل حقوقی مذکور به درستی واقع شده است و در صورت شک، اصل بر عدم اعمال حقوقی است و در صورت شک، اصل بر عدم اعمال حقوقی است.  نظر به دلایل ذیل دلیل کافی بر وقوع طلاق وجود ندارد: ۱.  وكيل زوجه در دادخواست بدوی (صفحه ۱۵ پرونده) ۲.  دادگاه رسیدگی کننده در تاریخ ۲۵/۳/۸۹ (صفحه ۳۶ پرونده) دستور داده به وکیل زوجه ابلاغ شود ظرف یک هفته دلیل خود را مبنی بر اجرا صیغه طلاق ارائه دهد که وکیل مذکور در لایحه‌ای که تقدیم دادگاه نموده (صفحه ۳۷ پرونده) اظهار داشته، مدارک در اختیار موکل وی نبوده، بلکه در اختیار زوج است که آن مدارک را به موکل نمیدهد ۳.  با توجه به مجموعه اظهارات وکیل زوجه معلوم می‌شود که حتی زوجه اطلاعی از اجرای صیغه طلاق ندارد به عنوان نمونه در لایحه‌ای که وکیل زوجه تقدیم دادگاه نموده (صفحه ۷۳ پرونده) و با شماره ۷۹۲- ۱۸/۴/۱۳۹۰ ثبت شده است صراحت بیان داشته موکل و خوانده آقای (ب. ) که هر دو مقیم آمریکا هستند.  در سال ۱۳۸۶ طبق قوانین آن کشور از یکدیگر جدا می‌شوند متعاقب آقای (ه. ب. ) (زوج) مبادرت به اجرای صیغه طلاق شرعی می‌نماید که موکل (زوجه) از چگونگی آن بی اطلاع است نظر به اینکه خانم (ز) برای درج واقعه طلاق در شناسنامه خود نیاز به حکم دادگاه ایران دارد و از طرفی مدرک اجرای صیغه طلاق در اختیار ندارد به ناچار مبادرت به تقدیم دادخواست تنفيذ طلاق گردیده است؛ بنابراین، دادنامه مورد فرجامی فاقد اشکال قانونی است مستند به ماده ۳۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی با رد دعوی فرجامی، رأی فرجام خواسته را ابرام می‌نماید و پرونده به دادگاه محترم صادر کننده رأی قطعی اعاده می‌شود.