شرایط تمیکن زوجه در آرای قضایی طبق قانون جدید حمایت از خانواده 

دادنامه: ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۰۳۲ مورخ ۴/۶/۱۳۹۱

اگر زوج در دادگاه کیفری محکوم به جرم ترک انفاق شود، دعوای وی برای الزام به تمکین زوجه در دادگاه مدنی رد می‌شود.

نکاح - تمکین - ترک انفاق - تأثیر رأی کیفری بر حقوقی

رأی دادگاه

در خصوص دادخواست (م. ح.) فرزند (ح.) به طرفیت خانم (م. ف.) فرزند (م.) با وکالت (ف. ش.) به خواسته تمکین با عنایت به محتویات پرونده و کپی سند نکاحية وجود علقه زوجیت دائم فیمابین طرفین به سبب عقد نکاح دائم، محرز و مستم می‌باشد. در مورد خواسته با توجه به اظهارات خواهان و وکیل خوانده در دادگاه و در لایحه تقدیمی و مدارک پیوست پرونده به استناد ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی به محض وقوع عقد و استقرار رابطه زوجیت، حقوق و تکالیف زوجین در برابر یکدیگر قرار می‌گیرد. از جمله تکلیف زوجه، تمکین از زوج و حضور در منزلی است که شوهر تهیه و تعیین می‌نماید، الا اینکه به موجب شروط ضمن العقد، حق تعیین محل سکونت داده شده با حضور در منزل مشترک خانوادگی توأم با خوف ضرر جسمانی و مالی و یا شرافتی باشد که خوانده با وکالت وکیل دلیل و بينه کافی و مؤثر که موجب عدم تمکین خوانده از خواهان باشد به دادگاه ارائه نکرده لذا دادگاه با توجه به مراتب فوق دعوی خواهان را محمول بر صحت تلقی به استناد ماده ۱۱۰۲ و ۱۱۱۴ قانون مدنی حکم به الزام خوانده به تمکین از زوج و ایفای وظایف مشترک خانوادگی صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره حضوری محسوب و به استناد مواد ۳۳۰ و ۳۳۴ و ۳۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی، ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظر در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.

رأی دادگاه

 تجدیدنظر خواهی خانم (م. ف.) با وکالت آقای (ف. ش.) از دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۱۶۸۰۰۰۹۱ مورخ ۳۰/۱/۹۱ شعبه محترم ۲۶۸ دادگاه عمومی خانواده، که به موجب آن در خصوص دعوی مطروحه آقای (م. ح.) به طرفیت خانم (م. ف.) به خواسته الزام به تمکین در پرونده کلاسه ... رأى بر الزام به تمکین تصدير گردیده وارد است، زیرا دادنامه شماره ۱۳۵ ۹۱۰۹۹۷۲۱۸۱۳۰۰ مورخ ۲۳/۲/۹۱ کلاسه پرونده ۱۴۶۳ ۹۰۰۹۹۸۰۲۸۳۹۰ اصداری از شعبه ۱۱۷۳ دادگاه‌های عمومی جزائی متضمن محکومیت زوج به تحمل سه ماه و یک روز حبس تعزیری به اتهام ترک انفاق بنابراین محکومیت زوجه به الزام به تمکین وجاهت قانونی ندارد، بنا به مراتب، دادگاه ضمن وارد دانستن اعتراض معترض و اینکه دادنامه معترض عنه بر خلاف مبانی حقوقی و مدنی صادر شده، با استناد به صدر ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب ۲۱/۱/۷۹ در امور مدنی آن را نقض و حکم به رد دعوی زوج صادر و اعلام می‌دارد. رأی دادگاه به موجب ماده ۳۶۵ همین قانون قطعی است.

تقدم و تأخر تکالیف انفاق زوج و تمکین زوجه در پرونده خانوادگی

انفاق، فرع بر تمکین زوجه است و تا قبل از تمکین زوجه، زوج تکلیفی به انفاق ندارد.

نکاح - تمکین - انفاق

رأی دادگاه

در خصوص دادخواست (ه. م.) به طرفیت (م. ن.) با وکالت (ع. س.) به خواسته الزام به تمکین، دادگاه با عنایت به اینکه خواهان منزل مناسب جهت سکونت مشترک زوجین تهیه نکرده و تمکین منوط است به تهیه مقدمات آن از جمله مسکن، لذا دادگاه دعوی را ثابت ندانسته و مستند به ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی، حکم بر بطلان دعوی صادر و اعلام می‌دارد. حکم صادره ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدید نظر استان تهران است.

دادرس شعبه ۲۷۲ دادگاه خانواده تهران

رأی دادگاه

تجدیدنظرخواهی آقای (ه. م.) زوج با وکالت خانم (ز) به طرفیت خانم (م.ن) (زوجه) نسبت به دادنامه شماره ۱۰۵- ۳۰/۱۱/۹۱ شعبه ۲۷۲ دادگاه عمومی تهران که به موجب آن دعوی زوج به خواسته الزام زوجه به تمکین محکوم به بطلان اعلام شده است وارد و موجه بوده و رأی دادگاه مطابق قانون و دلایل موجود در پرونده صادر نشده است؛ زیرا وجود علقه زوجیت دائم و برقراری حقوق متقابل اقتضاء میکند که زوجه در تمکین شوهرش باشد و از طرفی بر خلاف استدلال دادگاه بدوی، وجوب نفقه زوجه از جمله، تهیه مسکن متناسب با شئون زوجه از سوی زوج، فرع بر تمکین زوجه است، ولی تمکین فرع بر انفاق نیست و اثر حکم تمکین نیز نسبت به آتیه و بعد از اجرا است و دلیل بر نشوز زوجه در گذشته نمی‌باشد و تکلیف زوج به تهیه مسکن و اثاث البيت برای زوجه زمانی است که زوجه حاضر به تمکین باشد، قبل از آن تکلیفی ندارد و زوج آمادگی خود را برای تهیه مسکن و اثاث البيت، هم زمان با تمکین زوجه اعلام کرده است، لذا با استناد به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دادنامه تجدیدنظرخواسته نقض می‌شود و با استناد به مواد ۱۱۰۲ تا ۱۱۰۸و ۱۱۱۴ قانون مدنی، حکم به الزام زوجه به بازگشت به زندگی مشترک و تمکین از زوج صادر می‌گردد. النهایه، اجرای حکم منوط به فراهم شدن زمینه تمکین از قبیل مسکن متناسب و اثاث البيت متعارف از سوی زوج می‌گردد که لازم است همزمان با اجرای حکم تمکین از سوی وی آماده شده باشد. این رأی قطعی است.

 شرایط الزام به تمکین زوجه

صدور حکم الزام به تمکین زوجه منوط به تهیه مقدمات مادی از جمله مسکن مستقل و اثاث البيت و مقدمات معنوی از جمله ایجاد امنیت روحی و فضای سالم می‌باشد.

نکاح - تمکین - تکالیف زوج

رأی دادگاه

در خصوص دادخواست آقای (ح. چ. ت.) به طرفیت همسرشان خانم (ه. ع.) با وکالت آقای (ی. ش.) و خانم (ز. ج. الف.) به خواسته تمکین، با عنایت به دادخواست تقدیمی و مدارک و مستندات ابرازی زوج و با توجه به اظهارات زوجین در جلسه دادرسی، نظر به اینکه با وقوع علقه زوجیت هر یک از زوجین مکلف به رعایت حقوق و وظایف ناشی از زوجیت در قبال یکدیگر می‌باشند و یکی از وظایف زوجه، تمکین از زوج می‌باشد، لیکن تمکین زوجه منوط به تهیه مقدمات مادی از جمله مسکن مستقل و اثاث البيت و غیره و مقدمات معنوی از جمله ایجاد امنیت روحی و فضای سالم در منزل مشترک توسط زوجه می‌باشد و در مانحن فيه، زوج وفق دادنامه شماره ۱۳۴۵ مورخه ۶/۹/۱۳۹۰ صادره از شعبه ۱۰۸۱ دادگاه عمومی جزایی، به پرداخت دیه بابت ایراد ضرب و شتم در حق زوجه و نیز تحمل نود و یک روز حبس تعزیری از جنبه عمومی قضیه شده است که حکم یاد شده بیانگر عدم امنیت کافی در منزل مشترک برای زوجه خوف ضرر جانی برای مشارالیها می‌باشد؛ على هذا نظر به مراتب مذکوره دادگاه تا حصول اطمینان از رفع ضرر احتمالی برای زوجه حضور وی در منزل مشترک را به مصلحت ندانسته، بر این اساس با غیر ثابت تشخیص دادن دعوی زوج، حکم به رد دعوی آقای (ح. چ. ت.) صادر می‌نماید. این رأی حضوری بوده ظرف بیست روز، قابل اعتراض در محاکم تجدید نظر مرکز استان تهران می‌باشد.

رئیس شعبه ۲۶۱ دادگاه خانواده تهران - اقدم

رأی دادگاه

در خصوص تجدیدنظر خواهی آقای (ح. چ. ت.) به طرفیت خانم (ه. ع.) نسبت بدادنامه شماره ۶۰۲ – ۷/۵/۹۱ اصداری از شعبه ۲۶۱ دادگاه حقوقی (خانواده) که به موجب آن در خصوص دعوی تجدیدنظر خواه به خواسته الزام به تمکین به استناد ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی، حکم به رد دعوی صادر گردیده است، نظر به اینکه دادنامه تجدیدنظر خواسته مطابق دلایل موجود در پرونده و وفق مقررات قانونی صادر گردیده است و ایراد تجدیدنظر خواه در حدی نیست که موجب حصول علم به وجود اشتباه در حکم گردد لذا اعتراض نامبرده قابل انطباق با جهات مقرر در ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ نمی‌باشد؛ در نتیجه دادگاه به استناد قسمت اخیر ماده ۳۵۸ قانون مذکور، ضمن رد اعتراض، حکم تجدیدنظر خواسته را تأیید می‌نماید. رأی صادره قطعی است.

الزام به تمکین زوجه با وجود بیماری هپاتیت زوج

ابتلای زوج به بیماری هپاتیت B، مانع از تمکین زوجه نیست.

نکاح - تمکین - بیماری مسری

رأی دادگاه

در خصوص دعوی آقای (م. ج.) فرزند (الف.) به طرفیت خانم (ح. الف. ص) فرزند (غ.) با وکالت آقای (م. ن.) دایر به صدور حکم الزام به تمکین با توجه به دادخواست تقدیمی و ملاحظه تصویر مصدق رونوشت سند ازدواج با احراز رابطه زوجیت دائمی في مابین خواهان و خوانده و اینکه وکیل خوانده در جلسه مورخه ۳۰/۳/۹۱ و لايحه تقدیمی، توجیهی در مخالفت با خواسته ارائه ننموده و استناد به آرای صادره از شعب ۲۵۹ و ۲۸۳ دادگاه عمومی تهران نموده و موضوع را از نظر شکلی مشمول امر مختوم بها دانسته و در نهایت استناد به بیماری هپاتیت B زوج نموده که در خصوص شکلی ضمن رد ایراد وکیل به دلیل حدوث شرط جدید تهیه مسکن توسط زوج و با عنایت به اینکه در یکی از دادنامه‌های شعبه ۲۸۳ مسئله تمکین را مشروط به تهیه منزل برای زندگی مشترک نموده و اینکه در ماهیت با توجه به شواهد موجود زوجه اطلاع از وضعیت بیماری زوج در هنگام عقد ازدواج داشته و این نمی‌تواند موجبی برای عدم تمکین وی بوده باشد و با توجه به اینکه در حال حاضر بر حسب تصویر مصدق اجاره نامه توسط زوج منزل تهیه گردید و نمی‌تواند موضوع مشمول مقررات ۱۱۱۵ قانون مدنی باشد، لذا به استناد به مواد ۱۱۰۲ و ۱۱۰۳ و ۱۱۰۴ و ۱۱۰۵ و ۱۱۱۴ قانون مدنی، دعوی خواهان قابل پذیرش و حکم به الزام خوانده به تمکین از زوج صادر و اعلام می‌گردد. این رأی حضوری ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می‌باشد.

رأی دادگاه تجدید نظر

تجدیدنظرخواهی خانم (ح. الف. ص.) با وکالت آقای (م. ن.) از دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۲۴۲۹۰۰۳۸۹ مورخه ۳۱/۳/۹۱ شعبه محترم ۲۸۱ دادگاه خانواده تهران که به موجب آن مشارالیها به تمکین از شوهرش تجدیدنظرخوانده آقای (م. ج.) محکوم گردیده، وارد نمیباشد؛ زیرا که دادنامه بر اساس قواعد و موازین فقهی و حقوقی جاری و تشریفات دادرسی ساری تصدیر یافته و ایرادی از حيث شکلی یا ماهوی به دادنامه وارد نیست و تجدیدنظرخواه دلیل یا دلایلی که موجبات جواز ترک تمکین وی را ایجاب نماید، ارائه نکرده است، بنا به مراتب، دادگاه اظهارات نامبرده را مبنی بر عدم امکان تمکین بلادلیل تلقی و مستندا به قسمت اخیر ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب ۲۱/۱/۷۹ در امور مدنی، ضمن رد تجدید نظرخواهی تجدید نظرخواه، دادنامه تجدید نظرخواسته را عینا تأیید می‌نماید. این رأی به موجب ماده ۳۶۵ قانون مرقوم، قطعی است.

حسینی اراکی - مؤتمن

رأی دادگاه

 در خصوص تقاضای اعاده دادرسی خانم (ح. الف. ص) با وکالت آقای (م. ن.) از دادنامه قطعی ۹۱۰۱۰۲۱ مورخه ۴/۶/۱۳۹۱ شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان تهران که به موجب آن دادنامه شماره ۹۱۰۳۸۹ مورخه ۳۱/۳/۱۳۹۱ صادره از شعبه محترم ۲۸۱ دادگاه خانواده تهران که راجع است به محکومیت خانم (ح. الف. ص.) به تمکین زوجیت نسبت به آقای (م. ج.) که با اقدام تجدیدنظرخواهی مشارالیها برابر دادنامه فوق الذکر (دادنامه موضوع اعاده دادرسی) با رد اعتراض معترض، دادنامه تجدیدنظرخواسته تأیید گردیده نظر به اوراق و محتویات پرونده ملاحظه می‌شود که علت تقاضای اعاده دادرسی ابتلای زوج به بیماری هپاتیت B عنوان گردیده، لذا با توجه به مراتب، نظر به اینکه بیماری مذکور (از نوع B) مانع تمکین نمی‌باشد، تقاضای اعاده دادرسی نیز با هیچ یک از شقوق ذیل ماده ۴۲۶ از قانون آیین دادرسی مدنی منطبق نبوده با این وصف دادگاه در استناد به تبصره ذیل ماده ۴۳۵ از قانون دادرسی یاد شده، قرار رد اعاده دادرسی را صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره به موجب ماده ۳۶۵ از قانون آیین دادرسی مدنی، قطعی است