برسی فقهی و حقوقی مهریه به عنوان بهای زنان و پیوستگی آن با مهریه های سنگین
برسی فقهی و حقوقی مهریه به عنوان بهای زنان و پیوستگی آن با مهریه های سنگین
مقدمه
رگه و بنیاد نهاد حقوقی مهریه در مذهب اسلام شکل گرفت و قبل از اسلام در شکل و شمایل نادرستی وجود داشت که غالبا بسیار سنگین و بهای فروش زنان تلقی میشد. امروزه گاه شاهد شکل گیری این تفکر هستیم که به صورت غیر مستقیم از مهر به عنوان بهای زنان، معیار خوشبختی و پیمانه حیثیت خانواده ها و دخترشان در نظر گرفته میشود و رابطه ایی علت و معلولی با تعیین مقدار و سنگین بودن آن دارد؛ در این مقاله سعی می کنیم به چگونگی شکل گیری این تفکر بپردازیم و این موضوع را برسی کنیم که آیا مهریه بهای فروش زنان و دختران است؟
مهریه چیست؟
مهر به مالی گفته می شود که به واسطه ازدواج، زن مالک آن می گردد و مرد بعد از ازدواج در صورت مطالبه زن مجاب به پرداخت آن می گردد. به عبارت دیگر مهر هر چیزی است که [مرد] مسلمان آن را به [همسرش] تملیک کند، خواه عین باشد یا منفعت، از زمین کشاورزی باشد یا حیوان.(صاحب جواهر)
انواع مهریه از نظر نوع مطالبه
تقسیم بندی مهریه از نظر نوع مطالبه، به دو بخش تقسیم می شود؛
1.عند المطالبه یا مهریه حال که به محض مطالبه زوجه باید پرداخت شود و درواقع به محض انعقاد عقد زن مالک مهریه شده و حق مطالبه آن را از مرد بدون توجه به وضع مالی وی دارد.
2.در عند الاستطاعه همانطور که از اسم آن پیداست، در صورتی که مرد توانایی مالی لازم برای پرداخت مهریه را داشته باشد قابل مطالبه است و به عبارتی اثبات استطاعت مرد مازاد بر 110 سکه با زن است و استطاعت مرد تا 110 سکه مفروض می باشد.
پیشینه تاریخی مهریه
در گذشته مردها برای اینکه بتوانند همسر اختیار کنند مجبور بودند برای خانواده زن کار کنند یا تا مدتی گوش به فرمان آنها باشند تا به ازدواج او با دخترش رضایت دهند، با کمی پیشرفت این فکر به ذهن مرد ها رسید که به جای کار کردن برای خانواده زن هدیه و تحفه ایی تقدیم آن ها کنند تا با ازدواج مرد با دخترشان رضایت دهند.
شاید نفس همین هدایا و کار کردن ها پایه و اساس شکل گیری مهریه به شکل و فرم امروزی باشد ولی اشکال مهم آنها در این بود که مالک این قبیل هدایا خانواده زن بودند نه خود زن و به عبارتی به زن مانند یک کالایی نگاه میشد که در برابر مدتی کار کردن یا پیشکشی فروخته میشد.
آیا مهریه عوض نکاح است؟
با ظهور دین اسلام مفهوم مهریه رنگ دیگری به خود گرفت و مالکیت آن پیشکش ها تغییر کرد و به ملکیت زن در آمد، اما شاید در ظاهر ظهور اسلام باعث تغییر مالکیت مهر از خانواده دختر به دختر شده باشد، ولی اگر در بطن این موضوع برویم یقینا به این نتیجه میرسیم که دین اسلام توانست جایگاه و ارزشی تازه به زنان بدهد و جایگاه وی به عنوان یک شخصی که عضوی از یک جامعه است در نظر بگیرد و دید جامعه را از زنان به عنوان صرفا یک کالا تغییر دهد. در حقوق مدنی ایران هم عقد نکاح به عنوان معاوضه محض در نظر گرفته نمی شود، مثلا در قرارداد بیع تعیین قیمت باید هنگام معامله انجام شود و سپس معامله منعقد شود ولی در عقد نکاح مهر می تواند هنگام انعقاد عقد تعیین نشود زیرا از شروط صحت نکاح نیست و میتوان نکاح را بی مهریه منعقد کرد و بعد از عقد درباره آن تصمیم گرفت.
تلقی غالب افکار عصر حاضر از مهر به عنوان نشانه ایی از احترام و ارزشی که مرد برای همسرش قائل میشود یاد میکند نه بهای وی و در واقع آن تصویر عصر جاهلیت که زن را کالا میدید و مهر را عوض، به کلی اصلاح شده، البته شاید از دید غربی ها مهر بهایی برای فروش زنان باشد اما استدلال های مذکور این عقیده باطل را رد میکند و بد نیست که در همین راستا به عقیده و آرائه صاحب جواهر رجوع کنیم، « برای معلوم بودن مهر، لزومی به علم و یقین نیست، بلکه مشاهده نیز کفایت میکند » در واقع صاحب جواهر به این دلیل میگوید که لزومی به علم و یقین نیست که عقد نکاح را معاوضه محض نمیداند و به عبارتی دیگر مهر را به عنوان رکن در انعقاد عقد نکاح نمی داند. صاحب جواهر در عبارتی دیگر بیان داشته، « امهار در عقد نکاح مانند عقد اجاره نیست؛ هرگاه در عقد اجاره عین مستأجره تلف شود، عقد اجاره منفسخ می شود. ولی عقد نکاح با بطلان مهر به هر دلیلی فسخ نمیشود. دلیل آن این است که مهر در عقد نکاح، رکن نبوده و عقد جداگانه محسوب نمیشود؛ بلکه مهر به سبب » عقد نکاح است که واجب میشود.
چرایی تعیین مهریه های سنگین و عواقب آن
یکی از مشکلاتی که نهاد حقوقی مهریه را از فلسفه و ماهیت خود دور کرده تعیین مهریه های سنگین است که امروزه بسیار رواج یافته و متاسفانه غالبا مردان در مواجه با این قضیه بدون فکر به عواقب سنگین آن اسیر این انتخاب غیر منطقی می شوند، البته گاها هم از این مهریه های سنگین به عنوان یک سد برای تشکیل خانواده یاد می شود؛ به هر جهت این سوال در ذهن ایجاد می شود که مهریه های سنگین امروزی چقدر به ریشه اصلی خود نزدیک است؟ شیخ صدوق از علمای بزرگ شیعه بیان داشته که در تعیین مقدار مهر نباید از مهر سنت تجاوز کرد و مهر سنت در واقع به مهری گفته می شود که پیامبر (ص) برای دخترشان حضرت فاطمه (س) معین کرده بودند؛ معین کردن مهریه های سنگین شاید از حریص بودن افرادی که تعیین کننده آن هستند نشات بگیرد و حریص بودن ریشه در عدم فرهنگ سازی و آموزش کار آمد در این زمینه داشته باشد، قطعا دین اسلام دست طرفین را برای تعیین مهریه باز گذاشته و مقدار آن را محدود به عددی معین نکرده ولی از این استدلال ها به سادگی می توان نتیجه گرفت که تعیین مهریه سنگین امری است ناخوشایند چرا که غالبا روند وصول آن، سرانجام پسندیده ایی نخواهد داشت.
نتیجه گیری
بی شک نگاه عصر حاضر به مهریه نگاهی بها محور نیست و خوشبختانه فاصله زیادی از زمانی که زنان موضوع حق تلقی می شدند و مثل برده ها به فروش می رفتند گرفتیم، امروزه از مهر به عنوان یک نهاد حقوقی یاد می کنیم که نشانه ایی از تعهد و منزلتی است که مرد برای زن قائل می باشد پرداخت می شود نه بهای فروش وی.
مسئله ایی که امیدواریم به تدریج کم رنگ شود تعیین مهریه های سنگین است که علاوه بر مشکلات متعدد مذکور میتواند یک از عوامل ایجاد ازدواج های سفید هم باشد که بسیار از آن نهی شده چرا که ضربه های جبران ناپذیری به کانون خانواده ها خواهد زد؛ در مجموع این توقع وجود دارد که رفته رفته با فرهنگ سازی و توسعه افکار، ابدا ازدواج به عنوان معامله محض و مهریه همچون بهایی برای فروش زنان و دختران تلقی نشود.
لیست هزینه مشاوره تلفنی با برترین وکلای دادگستری
((بعد از پرداخت، وکیل پایه یک دادگستری زیر 5 دقیقه جهت مشاوره با شما تماس میگیرند))
جدول مشاوره حقوقی فوق تخصصی شبانه روزی
| مدت زمان مشاوره حقوقی | اجرت (تومان) | پرداخت آنلاین |
|---|---|---|
| 5 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری | 100,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: 5 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| 10دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری | 200,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: 10دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| 20دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری | 300,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: 20دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| 30دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری | 350,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: 30دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| 60 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری | 380,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: 60 دقیقه مشاوره حقوقی فوق تخصصی با وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| مشاوره حقوقی تلفنی با دکتر هادی توکلی وکیل پایه یک دادگستری | 1,000,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: مشاوره حقوقی تلفنی با دکتر هادی توکلی وکیل پایه یک دادگستری (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
| ارزیابی وکیل پرونده شما توسط دکتر هادی توکلی | 1,000,000 هزار تومان |
پرداخت آنلاین
درخواست جهت: ارزیابی وکیل پرونده شما توسط دکتر هادی توکلی (بعد از پرداخت وکلای موسسه زیر 5 دقیقه با شما تماس میگیرند) |
لیست هزینه مشاوره تلفنی با برترین وکلای دادگستری
((بعد از پرداخت، وکیل پایه یک دادگستری زیر 5 دقیقه جهت مشاوره با شما تماس میگیرند))
جدول مشاوره حقوقی تخصصی شبانه روزی
| مدت زمان مشاوره حقوقی | اجرت (تومان) | پرداخت آنلاین |
|---|
لطفاً پس از پرداخت، لوگوی واتساپ زیر را لمس نموده و تصویر فیش واریزی را به آن ارسال نمایید تا وکیل در کمتر از ۵ دقیقه با شما تماس بگیرد.
روش پرداخت بعدی به این صورت می باشد که یکی از مبالغ فوق را به شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۷۳۸۲۲۸۴۵۳۸ به نام هادی توکلی واریز کنید و سپس اطلاعات واریز را به شماره ۰۹۲۱۲۲۴۲۶۷۰ پیامک یا واتساپ نمایید تا وکیل در کمترین زمان به خط شما تماس حاصل کند.
درخواست مشاوره تلفنی با وکیل: 02147625900
مشاوره فوری با وکیل: 09212242670
طراحی سایت
و
سئو
توسط رایا مارکتینگ
تولید محتوا
توسط رایا مارکتینگ
نقشه سایت
نظر شما در مورد این مطلب