همان گونه که با خیلی از مدارک شناسایی آشنایی دارید متوجه باشید پاسپورت یا همان گذر نامه هم  جزو مدارک شناسایی به شمار می آیند.

فقط نکته ای که این مدرک شناسایی نسبت به بقیه مدارک شناسایی دارند در این است که این مدرک یک مدرک بین المللی برای شناسایی شما خوانده میشود شما با داشتن این مدرک است که مشخص میشود اجازه آمدن به این کشور را داشتید.

اصل گرفتن اجازه را ویزا نشان میدهد اما قبل از دادن ویزا این مدرک گذر نامه است که مهم است و باید این موضوع را در نظر داشت که به جز گذر نامه و ویزا که مدارک اصلی اجازه شما به ورود به کشوری را نشان میدهد سیاست داخلی آن کشور هم جزو واجبات ورود شما به کشور ها است.

کاری که گذر نامه میکند یک نوع ضمانت و تضمین است برای مسافر وقتی در بقیه کشورها است.

اگر بخواهم گذر نامه را برای شما راحت تر معرفی کنم گذر نامه یک نوع سند است که از طرف مامورین خاص خودش انجام میشود و بر فرض  برای سفر کردن ایرانی ها به خارج از کشور و یا اقامت آن ها در خارج از کشور تهیه شده است.

هر مسافری که از ایران بخواهد به خارج سفر کند احتیاج به گذر نامه دارد و بدون آن بر اساس قانون گدر نامه جلوی آن مسافر گرفته خواهد شد.

در ادامه مواد قانون گذر نامه را توضیح کوتاهی میدهیم و مواردی که برای آشنایی شما با این قانون مهم است را ذکر میکنیم که جهت مطالعه بیشتر خود قرار دهید.

....

گذر نامه انواع مختلفی دارد:

گذر نامه سیاسی

گدر نامه خدمت

گذر نامه عادی

که ماده هفت قانون گذرنامه هم به این انواع پرداخته است.

بر اساس چیزی که در ماده هشت این قانون آمده از موقعی که این قانون تصویب شده گذر نامه های تحصیلی به مرور تبدیل شده اند به گذر نامه های عادی.

وزارت امور خارجه اجازه دارد در مواقع الزام با هماهنگی و توافق وزیر امور خارجه برای افرادی که ماموریت های خاصی میروند بجای تهیه گذر نامه یک برگی مبنی بر برگ مسافرتی انفرادی یا جمعی آنان تهیه شود.

در ماده ده قانون گذر نامه نام افرادی را ذکر کرده است که مشمول گذر نامه های سیاسی میشوند  که چند مورد از آن ها را نام میبریم به عنوان مثال مثل رهبر و رییس جمهور.

همچنین در ماده یازده این قانون اشخاصی که گذر نامه خدمت دارا میباشند ذکر گردیده اند که به عنوان مثال کارمندان وزارت خانه ها و افرادی که همراهی رهبر را دارند نام میبریم.

بر اساس چیزی که در ماده چهارده آمده صادر کردن گذر نامه های عادی در کشور ایران با شهربانی کل کشور و در خارج از کشور ایران با مامورین سیاسی امور کنسولی است.

افرادی که قصد دارند به ادامه تحصیلشان در خارج بپردازند اگر شامل  تحصیلات دانشگاهی نباشد از سمت وزارت آموزش و پرورش و اگر تحصیلات دانشگاهی باشد از سمت وزارت علوم و آموزش عالی به شهربانی کل کشور شناخته میشوند. شغل این افراد در گذر نامه محصل نوشته میشود.

در ماده شانزده این قانون افرادی نام برده شده که تحت هیچ شرایطی با هیچ گذر نامه ای نمی توانند از کشور بیرون روند مثل افرادی که که ر خارج از ایران تکدی گری و کلاه برداری کردند و ......

دولت این اجازه را دارد که از صادر کردن گذر نامه و خارج گردیدن بدهکاران مالیاتی و اجرای دادگستری و..... موارد دیگری که در ماده هفده گفته شده مانع گردد.

ماده هجده هم موارد و شرایطی را اعلام کرده که با دارا بودن این شرایط برای افراد اجازه صادر شدن گذر نامه میباشد.

و اگر ممنوعیت هایی که وجود دارد برای صادر شدن گذر نامه بعد از صادر شدن گذر نامه مشخص شود از خارج شدن این گونه افراد جلوگیری میشود و همچنین گذر نامه آن ها هم به حالت ضبط در می آید.

ماده بیست به این نکته اشاره کرده است که ایرانی هایی که به ایران برمیگردند اگر به هر دلیلی گذر نامه نداشته باشند یا تاریخ گذر نامه آن ها گذشته باشد چنانچه ثابت شود حتما ایرانی هستند یعنی دارای تابعیت ایرانی هستند یک برگ داده میشود که عنوان این برگ برگ بازگشت میباشد و تنها این برگ برای برگشتن به ایران دارای اعتبار است.

فصل پنجم این قانون مربوط به همراهان است و به طور خلاصه میگوید فرزندانی که کمتر از هجده سال را دارند و میخواهند به خارج کشور روند اسم فرزند در گذر نامه مادر یا پدر و جد او نوشته میشود.(ماده بیست و یک)

ماده بیست و دو ماده جالبی در خصوص نوزادانی است که مادر مقیم کشور خارجی است ولی وقتی به ایران سفر میکند نوزاد زاده میشود و اسم نوزاد در گذر نامه مادر میرود ....

اگر یک خانواده همه با هم بخواهند مسافرت کنند میتوانند همه با هم در یک گذر نامه باشند و نام زن و فرزندان زیر هجده سال در آن نوشته میشود ولی اگر کسی تمایل داشته باشد جداگانه باشد باید سراغ گذر نامه خود رود و جدا شود.

گذر نامه برای سفر کردن به تمامی کشور ها معنبر است مگر این که کشور های به خصوصی بر فرض مثال اجازه ای به سفر ایرانی ها به آن کشور را ندهد اگر بعد از انجام گذر نامه این محدودیت شکل گیرد پرداختی های آن افراد باز گردانده میشود.

گذر نامه های جدید پنج ساله هستند و تنها برای مدت زمان پنج سال دیگر هم اجازه تمدید دارند این ماده بیست و شش بود اما قانون اصلاح مورد حذف این ماده و ماده بیست و شش را کرده است.

اگر گذر نامه به هر دلیلی قابلیت استفاده نداشته باشد و یا گم شده باشد بعد از انجام بررسی های ضروری گذر نامه دیگری امکان صادر شدن میگیرد.

ماده بیست و هشتم به طور کامل  در خصوص افرادی است که گذر نامه جمعی شامل خدمت یا گذر نامه عادی تنها برای ایران میباشد را نام برده است مثلا یکی از موارد آن را اگر بخواهم مثال بزنم اشاره به گروه های ورزشی میکنم.

ماده بیست ونه قانون گذر نامه اشاره به مواردی دارد که با دستور وزارت کشور هیات وزیران بجای گذر نامه پروانه گذر تهیه میشود مثلا برای رفتن به مکه.

شهربانی کل کشور برای افرادی که تابعیت ایران را ترک کرده اند پروانه گذر میدهد که لازم به ذکر است این پروانه فقط برای خارج شدن از ایران مناسب است.

شهربانی کل کشور اجازه دارد در صورت توافق سازمان اطلاعات و امنیت کشور و همچنین پذیرفتن وزارت امور خارجه برای بیگانگانی که فاقد تابعیت هستند یا افراد خارجی که به هر دلیلی نمیتوانند گذر نامه کشور مورد نظر را بگیرند برگ گذر بیگانگان تهیه نماید.

مدت اعتبار این برگ برای آمدن به کشور ایران از موقعی که صادر میشود تا یک سال است.

و اما فصل یازدهم این قانون اختصاص به مجازات های در این رابطه دارد و به صورت خلاصه میگوید هر ایرانی که فاقد گذر نامه باشد و از کشور ایران خارج شود مجازات حبس را دارد که از یک سال تا دو سال است و یا همین طور محکوم به پرداختن جزای نقدی میگردد.

و همین طور اگر یک ایرانی از مناطق غیر مجاز به ایران آمده باشد و یا خارج شود به مجازات دو ماه تا یک سال حبس و یا جزای نقدی محکوم میگردد.

چنانچه ایرانی بدون گذرنامه بخواهد از مرز غیر مجاز خارج شود و توسط مامورین مربوطه گرفته شود به یک ماه تا یک سال حبس یا جریمه نقدی گرفتار میشود.

اگر یک ایرانی بر اساس ماده بیست و چهار این قانون عمل نکند حبس دارد که بین دو سال تا پنج سال است.

همیشه مد نظرتان باشد که گذر نامه یک مدرک شناسایی به شمار می آید و همانند دیگر مدارک شناسایی باید از آن مواظبت کنید اما در صورتی که به هر دلیلی گذر نامه خود را گم کردید بهتر است فورا به اداره گذر نامه این مفقودی را گزارش دهید تا خطر ها و سو استفاده های احتمالی به وجود نیاید در خارج از کشور ایران هم چنانچه گم شدن گذر نامه انجام شود باید به پلیس سفارت و نمایندگی های کنسولی ایران موضوع گم شدن گذر نامه تان را اطلاع دهید.

پیشنهاد ما این است یک نسخه کپی از گذر نامه تان داشته باشید در صورتی که گم شد یا خراب شد اگر از شما مدرک هویتی خواستند کپی گذر نامه تان را نشان دهید این نکته هم قابل اهمیت است که شما شش ماه قبل از پایان تاریخ گذر نامه تان برای تجدید آن اقدام کنید چون متاسفانه بیشتر شرکت های حمل و نقل گذر نامه ای که از مدت آن کم مانده است را قبول نمی کنند. همچنین اگر در یک کشور خارجی باشید و انقضای گذر نامه شما به سر رسد امکان دارد از نظر قانونی مشکلات فراوانی برایتان پیش آید گذر نامه در کشور های مختلف مدت اعتبار مختلفی هم دارد بعضی از آن ها اعتبارشان به مدت ده ساله است و دیگر کشور ها پنج سال است کشور ایران هم جزو کشور هایی محسوب میشود که مدت اعتبار گذر نامه اش پنج ساله است.