همه چیز راجع به ثبت موسسات و تفاوت ان با شرکت ها

موسسات نیز همانند شرکت ها دارای شخصیت اعتباری مجزا از نمایندگان خود هستند یعنی دارای شخصیت حقوقی می باشند و در اکثریت موارد از نظر قوانین حاکم تحت قلمرو قواعد شرکت های تجاری میباشند و مرجع ثبت آن ها نیز اداره کل ثبت شرکت ها می باشد و ثبت تاسیس و تغییرات موسسات نیز باید همچون دیگر شکت ها در روزنامه ی رسمی آگهی شود.از دیگر شباهت های این دو که عنوان موسسات را نیز در حقوق شرکت ها در کنار شرکت های تجاری می آورد آن است که موسسات نیز دارای حداقل دو عضو هیئت مدیره میباشند که این حداقل مذکور بسیار استثنا است و بسته به نوع موسسه کف تعداد اعضای هیئت مدیره نیز در قوانین دست خوش تغییر میشود.و همچنین اعضا ی هیئت مدیره در موسسات نیز دارای اختیارات و مسئولیت های تا حدودی مشابه با شرکت های تجاری هستند و رویه ثبت آن ها نیز جز در مواردی خاص و مدارک مورد نیاز خاص تفاوت چندانی با شرکت های تاری ندارد و بهتر است این طور گوییم که در خصوص مسئولیت ها و باید و نباید ها نه اختیارات,موسسات مکلف به رعایت کلیه محدودیت هایی که برای شرکت های تجاری اعمال شده است میباشند مگر در برخی موارد خاص مثلا وضع مالیات برای یک سری فعالیت خای خاص که بعدا به ان میپردازیم اما در هر صورت حتی در این مورد هم رعایت تشریفات الزامی است .به این معنا که موسسات نیز باید همانند شرکت ها هر ساله دو دفتر کلیه و روزنامه ی خود را پلمپ شده از اداره ثبت شرکت ها دریافت کنند و همچنین نسبت به اخذ کد اقتصادی و تحویل اظهارنامه های عملکرد دار فصلی و سالیانه به اداره دارایی اقدام نمایند.حتی اگر برخی از آن ها به دلیل موضوع فعالیتشان از مالیات معاف باشند.

شباهت ها تا جای ممکن بیان شد حال به شمارش تفاوت ها میپردازیم و در این جا لازم است سعی در تعیین هویت موسسات داشته باشیم.شرکت های تجاری همان ور که از نامشان پیداست با هدف تجارت و کسب سود و تقسیم آن سود میان شرکا تاسیس میشوند اما بزرگ ترین وجه تمایز موسسات و شرکت ها آن است که هدف تاسیس موسسات به هیچ عنوان نمیتواند تجاری باشد البته که موسسات میتوانند انتفاع مالی نیز داشته باشند اما در هر صورت به هیچ عنوان نمیتوانند تجاری باشند . پس لازم است که موسسات را در اینجا به دو قسم غیر انتفاعی و غیر تجاری تقسیم کنیم و به تعریف هرکدام بپردازیم و سپس نحوه ی ثبت هرکدام را شرح دهیم.

الف: موسسات غیر انتفاعی

در این موسسات هیچ گونه هدف مالی مد نظر موسسان نیست.حتی اگر حساب این موسسات دارای ورودی باشد و مبالغی نیز به نفع آن ها پرداخت شود اما هدف به هیچ عنوان مالی نیست. مثلا خیریه ها!در خیریه حساب شرکت طبیعتا به سبب کمک های مردمی ورودی دارد و حتی ممکن است کارمند هایی داشته باشند که از صندوق موسسه کسب در آمد کنند اما خیریه همچنان یک موسسه غیر انتفاعی میباشد.مثل موسسات فرهنگی هنری ادبی و غیره.در واقع هدف بیشتر حمایتی است اقای الف و ب و ج که فارغ التحصیل های هنر میباشند قصد دارند تحت یک عنوان رسمی تر در کنار هم به نقد فیلم بپردازند و گردهمایی هایی را در این خصوص تشکیل دهند یا هفته نامه و ماهنامه هایی را نیز منتشر کنند همین طور که ملاحظه میکنید هدف کسب مال نیست هرچند که ادامه فعالیت این سه در قالب موسسه نیاز به هزینه هایی دارد و شاید حتی درامدی هم داشته باشد اما این موسسات همچنان غیر انتفاعی هستند چرا که هدف تا حدودی حمایتی است نه انتفاعی.پیش از تاسیس این موسسات ,اداره ثبت شرکت ها از اداره کل اطلاعات نیروی انتظامی در خصوص ثبت آن استعلام میگیرد(مثلا یکی از مواردی که در این استعلام قرار دارد مشروع بودن موضوع فعالیت موسسه و صلاجیت متقاضیان تاسیس آن میباشد) و پس از تایید این اداره ,درخواست تاسیس موسسه توسط اداره کل ثبت شرکت ها پذیرفته میشود.

ب: موسسات غیر تجاری

در اینجا هدف کسب در آمد است نه تجارت مثل موسسات حقوقی,مثل انتشارات ها,مثل توزیع کنندگان صنایع دستی یا اجاره دهندگان ماشین های سنگین برای سفر های بین شهری.

نکته حائز اهمیت در خصوص موسسات آن است که چه پیش از ثبت تاسیس یا ثبت تغییرات حتی در حد یک تغییرات آدرس ساده یا یک افزایش سرمایه به ارزش هزار تومان این موسسات موظفند از مرجع مرتبط با موضوع فعالیتشان مجوز های لازم را دریافت نمایند.مثلا در مثال های بالا ااره دهندگان ماشین های سنگین برای سفر های بین شهری در حین ثبت تاسیس و هر تغییراتی نیازمند به دریافت مجوز از وزارت راه میباشند.یا موسسات پزشکی نیازمند به مجوز در برخی موارد وزارت بهداشت و در برخی موارد سازمان نظام پزشکی و در برخی موارد هردو سازمان میباشند.

اما در خصوص اساسنامه,اساسنامه موسسات  اصولا شبیه اساسنامه شرکت های تجاری است اما در برخی موارد اساسنامه نیز باید توسط سازمان صادر کننده مجوز تنظیم شود یا حداقل تایید شود برای مثال شخص متقاضی ثبت انتشارات لزوما باید اساسنامه دریافتی توسط سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد را ارسال نماید.

موسسات میتوانند در عناوین خود از عبارات کانون انجمن و .. استفاده نمایند ولی به هیچ عنوان نمیتوانند از عناوین سیاسی مثل وزارت خانه,مجلس,دادگستری,شهرداری و نظام و  مانند این ها  استفاده کنند.