خانمی دادخواستی به طرفیت شوهر خود به خواسته تهیه مسکن مناسب تقدیم کرده و زوج محکوم به تهیه مسکن مناسب برای همسرش شده است؛ لیکن زوج از تهیه مسکن امتناع کرده است. آیا زوجه می تواند تقاضای بازداشت زوج را بنماید یا به لحاظ اینکه تهیه مسکن جزو نفقه است به عنوان ترک انفاق شکایت کیفری

کند؟ راه رسیدن زوجه به حق قانونی خودش چیست؟

نظر اکثریت

با توجه به اینکه رأی به محکومیت زوج به تهیه مسکن مناسب برای همسرش صادر شده است، دادگاه باید تمام مساعی خود را در اجرای حکم معمول دارد. مهم شیوه اجراست و تهیه مسکن برای زوجه دعوای مالی است؛ زیرا قابل تقویم به مال است و با لحاظ ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و بندهای ماده ۱۸ آیین نامه اجرایی قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و ماده ۴۷ قانون اجرای احکام که مقرر می دارد: «هرگاه محکوم به انجام عمل معین باشد و محکوم علیه از انجام آن امتناع ورزد و انجام عمل توسط شخص دیگری ممکن باشد، محکوم له می تواند تحت نظر مأمور اجرا آن عمل را به وسیله دیگری انجام دهد و هزینه آن را مطالبه کند و یا بدون انجام عمل هزینه لازم را به وسیله قسمت اجرا از محکوم علیه مطالبه کند...» دادگاه و دایره اجرا سعی خواهد کرد به نحوی حکم صادره را از طریق دسترسی به اموال زوج یا مطالبات و اشخاص دیگر اجرا کند. اگر هیج طریقی ممکن نشد دستور بازداشت زوج را صادر خواهد کرد مگر اینکه زوج اعسار خود را ثابت کند.

نظر اقلیت

ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تصریح کرده است «شخص به پرداخت مالی به دیگری محکوم شود» در صورتی که در مانحن فیه موضوع انجام کار است نه پرداخت مال و از طرفی فلسفه دادگاه مدنی خاص یا حمایت خانواده، حمایت از خانواده، چه زن و چه مرد است، حفظ کیان خانواده دادگاه را ملزم می کند با احتیاط تمام اقدام کند؛ زیرا بازداشت حتی چند روزهٔ زوج در نود و پنج درصد موارد اختلاف منجر به جدایی و طلاق و بی سرپرست ماندن زوجه و اطفال می شود و موضوع مطروحه منصرف از ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است در نتیجه نص خاص برای بازداشت زوج نداریم و زوجه میتواند از طریق دادسرا با طرح شکایت ترک انفاق یا از طریق دادگاه حقوقی با تقدیم داد خواست مستقل مطالبه نفقه کند.

نظر کمیسیون نشست قضائی

از آنجایی که محکومیت زوج به تهیه مسکن مناسب واجد آثار مالی و اجرایی است و فلسفه رسیدگی و صدور حکم در قضیه مطروحه در جهت امکان فراهم آوردن مسکن و محکوم به دادگاه است و با اعمال و رعایت مقررات ماده ۴۷ قانون اجرای احکام مدنی آنچه در جهت اجرای حکم ضرورت داشته باشد، بنا بر تصمیم دادگاه مقرر میگردد، تصمیم قضائی دادگاه در جهت اجرای حکم مذکور داخل در دامنهٔ شمول حکم اصلی بوده و با رعایت مقررات ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، اعمال آن مقتضی به نظر میرسد؛ بنابراین، نظر اکثریت قضات دادگستری زنجان تأیید می شود