_ عنوان مقاله: بررسی فسخ نکاح در قوانین  و مقررات:

در این مقاله برآنیم که به بررسی و تحلیل یکی از موضوعات مهم و کاربردی در روابط بین زوجین که موارد زیادی هم امروزه به  خود اختصاص داده است بپردازیم و آن موضوع مهم فسخ نکاح است که اکنون به دلیل سست شدن مبانی اعتقادی افراد جامعه و فریبکاری عده زیادی در جامعه ما رو به فزونی است و آگاهی مشاوره جو های گرامی در این زمینه بسیار ارزشمند است تا بتوانند حقوق خود را به نحو احسن بدانند و اجرا کنند.

_ عیوب عامل فسخ نکاح:

یکی از مواردی که عامل فسخ نکاح می گردد اصطلاحا عیوب نکاح می نامند.یعنی در حقیقت چنانچه یکی از زوجین  دارای عیوبی معین باشد همسر وی این اختیار را خواهد داشت تا به صورت یکجانبه و بدون اینکه رضایت طرف مقابل او ضروری باشد نکاح را فسخ نماید.برخی از این عیب ها اختصاصی مرد است به عبارت دیگر چنانچه مردی این عیب ها را داشت زن این اختیار را خواهد داشت تا نکاح را فسخ نماید.برخی از این عیوب هم اختصاصی زنان است و مردان نیز این قدرت عمل را دارند تا نکاح رافسخ نمایند.و اما در مورد دیوانگی یا اصطلاح قانونی آن جنون موضوع مشترکی است که هر کدام از زوجین بدان دچار گردند طرف دیگر این اختیار را دارد که نکاح را فسخ نماید.

_ نتیجه ازدواج با دیوانه یا مجنون:فسخ؟

در صورتی که مردی یا زنی مبتلا به جنون یا دیوانگی باشند همسر وی این اختیار را دارد که نکاح را فسخ نماید.در حقیقت این حکم قانونگذار بر مبنای عقل و نطق است و به فرض اگر فردی با دیگری ازدواج نماید که دیوانه است بدون شک  با این چنین افرادی نمی توانیم خیلی راحت از طلاق صحبتب کنیم.بدین دلیل قانونگذار ما این اختیار یک جانبه را برای فسخ نکاح قرارداده است.البته احراز این قضیه که فردی جنون دارد یا خیر با نتخصصان این امر است که از طریق دادگاه ارجاع می گردد.

_ انواع جنون:

جنون به اقسام مختلفی تقسیم می گردد ولی در هر دو حالت موجب می گردد طرف مقابل زوجین و دز حقیقت طرف سالم ازدواج را فسخ نماید البته شرط است که این جنون پایداری داشته باشد چزا که جنونی که استوار و پایداری نداشته باشد هیچ ضرری به همسر وارد نمی کند.

چنانچه فردی به صورت مداوم و دائمی مبتلا به جنون باشد به آن جنون دائمی می گوییم.و در صورتی که جنون استمرار ندارد و اصطلاحا متناوب است و به عبارت دیگر گاهی هست و گاهی نیست ادواری می نامند.تمایز این نوع جنون با ناپایدار در این است که در جنونی که اصطلاحا ناپایدار می نامند اشخاصی که به آن مبتلا می شوند در دوره هایی مبتلا به جنون می گردند و سپس به صورت کامل سلامت خود را مجددا باز می یابد که در نتیجه موجب فسخ نکاح نمی گردد.در صورتی که در جنون ادواری فرد مبتلا به جنون در دوره هایی مبتلا به جنون می گردد سپس بهبود می یابد و بعد از آن مجددا به جنون مبتلا می شود.

_ تمایز بین مرد و زن دیوانه:

در این مبحث اگر چه جنون هم برای زنان و هم برای مردان حق فسخی را بوجود می آورد اما تمایزاتی را نیز بین آنها وجود دارد به فرض جنونی که در شوهران وجود دارد در حالت قبل از ازدواج و در حالت بعد از ازدواج به زنان اختیار فسخ نکاح را می دهد در حالیکه اگر زن مجنون باشد صرفا هنگامی اختیار برهم زدن نکاح را برای مرد ایجاد می کند که حتما در زمان عقد وجود داشته باشد.

بدین معنی که چنانچه زن پس از عقد نکاح دیوان گردد شوهر اختیار فسخ نخواهد داشت.

نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که مردان و زنان در صورتی دارای اختیار فسخ هستند که حین عقد از دیوانگی او اطلاع  نداشته باشند بنابراین اگر هنگام عقد آگاهی داشته باشند که طرفشان دیوانه هست و با چنین فردی ازدواج نماید چون با اطلاع و دانش به چنین اقدامی مبادرت نموده است دیگر اختیار فسخ ندارد.

_ عیوب مختص زنان و مردان:

ذکر نمودیم که عیوب باید وجود داشته باشند که هر فردی مبتلا به آنها باشد طرف مقابل این اختیار را دارد با بهره گیری از آن ازدواج را فسخ نماید.به غیر از دیوانگی که بین زنان و مردان مشترک است.و برخی عیوب اختصاص به مردان و زنان دارد.عیب هایی که اختصاصی مردان است ویژه مواردی می باشد که توانایی برقرار نمودن رابطه جنسی با همسر را از مرد محروم کند و تمامی این مصادیق در قانون مدنی کشور ما گنجانده شده است.برخی از عیب هایی هم که در زنان حق فسخ به مردان می دهد عبارتند از:

_  بیماری جذام (خوره):

_ بیماری برص (نوع به خصوصی از بیماری های پوستی که در اثر آن لک هایی نسبتا وسیع به رنگ های سفیو سیاه در پوست بدن ایجاد می گردد)

_ زمین گیری

_ نابینایی هر دو چشم

_ تدلیس کنندگان ( فریب دهندگان):

یکی از موارد نسبتا زیاد و مهم و کاربردی در زمینه فسخ نکاح که به همسران مجوز می دهد تا نکاح را فسخ نماید عملی است که (( تدلیس)) نام گرفته است.بدین معنی که فردی با  خدعه و نیرنگ و فریب به دروغ نسبت هایی را به خود بدهد که عاری از آن است و فاقد آن هاست و اگر این عملیات منجر به ازدواج شود همسر این فرد می تواند آن نکاح را برهم بزند. به عنوان مثال اگر مردی در خواستگاری خود را فردی پرنفوذ و دارای تحصیلات عالی و یا خود را هنرمندی نامی و پرآواز معرفی نماید و موافقت دختر را بگیرد و بعد از جاری گردیدن خطبه ازدواج آن دختر متوجه خدعه و نیرنگ ایشان گردد.مضافا اینکه باید متذکر گردیم که فرقی نمی کند که این عملیات دروغین و فریبکارانه در متن عقد نکاح ذکز شده باشد یا خیر چون در هر دو صورت حق برهم زدن عقد وجود دارد.بنابراین مهم آن است که در تدلیس وجود سوءنیت و مقصود فریب و خدعه طرف مقابل اثبات گردد.

_ احراز نمودن تخلف از شرط صفت:

یکی دیگر از مواردی که به همسران عقد نکاح مجوز فسخ نکاح را میدهد تخلف نمودن یکی از طرفین از شرط صفت است. بدین معنی که اگر در هر یک از طرفین صفت خاصی شرط گردیده باشد اما پس از عقد نکاح کاشف به عمل آید که آن شخص عاری از وصف مقصود بوده است.تمایزی که در اینجا باید بین تدلیس و تخلف از شرط صفت قائل شد این است که در تدلیس فرد فریبکار قصد خدعه را دارد اما در تخلف از شرط صفت فرد چنین قصدی ندارد و به صورت کاملا واقعی  خویش را واجد آن خصوصیت می داند ولی متاسفانه بعد از عقد کاشف به عمل می آید که واجد این صفت نیست مثل مرد یا زنی که خودشان را قابل انتساب به خانواده های دارای شهرت و شوکت می دانند اما متعاقبا متوجه می شوند که نسبتی با آنان ندارند.

_ در فرض فسخ نکاح تکلیف مهریه چیست؟

مطابق با قانون، چنانچه پیش از آغاز زندگی زناشویی نکاح فسخ گردد به زنان مهری تعلق نمی گیرد و الا مهر به زن تعلق می گیرد البته در حالتی که مردان به خاطر فریب زنان نکاح را فسخ نمایند مهریه به زنان داده نمی شود.در واقع فلسفه این امر آن است که به تقلب حقی بدست نمی آید و در حقیقت چنانچه زنان خدعه به کار گیرند و مردان یا شوهران هم نکاح را با این دلیل فسخ نمایند زنان مهریه ای را دریافت نخواهند نمود.

_ ثبت فسخ نکاح:

ذکر نمودیم که فسخ نکاح یک عمل یک طرفه است. به عبارت دیگر این عمل یک طرفه مثل طلاق مستلزم رعایت برخی تشریفات مختص ایقاع مذکور نیست و به صرف استفاده از لفظ یا اقدام به عملی که دلالت بر آن داشته باشد بوقوع می یابد ولی ثبت نمودن این عمل حقوقی پس از صدور حکم از طرف دادگاه اجباری است.ودر صورت ثبت ننمودن فسخ نکاح به طور رسمی این عمل باعث خواهد شد که خاطیان به جزای نقدی درجه 5 و حبس تعزیری درجه هفتم محکوم شوند.