نوع حکم و نوع طلاق در صورت درخواست طلاق از سوی زوجه

در صورتی که متقاضی طلاق زوجه باشد دادگاه حکم الزام زوج به طلاق صادر می‌نماید نه گواهی عدم سازش. همچنین صرف متقاضی بودن زن در طلاق موجب خلعی تلقی کردن نوع طلاق و بذل بخشی از مهر توسط حاکم از سوی زوجه نمی‌شود بلکه طلاق به درخواست زوجه ماهيتا طلاق بائن یا حاکم است.

طلاق - گواهی عدم امکان سازش - طلاق خلع - طلاق بائن - بذل مهریه

دادنامه: .................... مورخ: 21/11/1392

خلاصه جریان پرونده:

یکم- برابر مندرجات پرونده بدوی به کلاسه 911668 شعبه 7 دادگاه عمومی خانواده شهرری 1- در تاریخ 5/8/1391 آقای ب.ص. وکیل پایه یکم دادگستری به وکالت از خانم م.ح. با ارائه دادخواستی به طرفیت آقای س.ک. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) به لحاظ عقیم بودن وعدم پرداخت نفقه به مدت بیش از 6 ماه و تخلف از شرایط ضمن عقد با پیوست کردن وکالت‌نامه‌اش و تصاویر مصدق از شناسنامه و کارت ملی موکله‌اش و از سند ازدواج طرفین به شماره ترتیب 2827 تاریخ وقوع و ثبت عقد 20/6/1372 تنظیمی در دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره ... شهرری و از رأی غیابی صادره از شورای حل اختلاف (مبنی بر: محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه ماهیانه سه میلیون ریال از 17/5/1389 لغایت 20/7/1392 ) اعلام کرد: طرفین باوجود گذشت 16 سال از زندگی مشترک فرزند ندارند و زوج کلیه شروط 12 گانه (ضمن عقد) در سند ازدواج را پذیرفته و با مراجعه مکرر به پزشک متخصص معلوم شد (خوانده) عقيم است و نامبرده از پرداخت نفقه امتناع کرده به استناد مقررات قانونی مندرج تقاضای رسیدگی و صدور حکم به خواسته مزبور را دارد. 2- آقای ج.الف. وکیل پایه یکم دادگستری به وکالت از خوانده (زوج) وکالت‌نامه ارائه نمود. 3- در وقت مقرر رسیدگی 19/9/1391 آقای وکیل خواهان (زوجه) دعوی و خواسته را به شرح دادخواست تقدیمی تکرار کرد آقای وکیل خوانده (زوج) با اعلام عدم ابلاغ احضاریه و یا دادنامه مبنی بر: محکومیت موکل‌اش به پرداخت نفقه معوقه افزود: در صورت اصدار رأی غیابی در مورد مطالبه نفقه موکل او تقاضای واخواهی می‌نماید در مورد عقیم بودن زوج (خوانده) مدعی سقط جنین زوجه در سال 1376 در بیمارستان فیروزآبادی شد و درخواست استعلام از بیمارستان مزبور و ارجاع موضوع به پزشکی قانونی نمود تا مشخص شود زوج کاملاً عقيم است یا با مصرف دارو قابل درمان می‌باشد و آقای وکیل زوجه (خواهان) اظهار کرد: در وکالت‌نامه ابرازی آقای وکیل زوج (خوانده) اختیار دفاع از دعوی طلاق قید نشده است و فاقد سمت مذکور است و در صورت عدم پذیرش ایراد مذکور رأی استنادی محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه پیوست دادخواست قطعی شده و اجرائیه نیز صادر گردید و تصویر گواهی مربوطه را در این زمینه ارائه کرد که پیوست پرونده شد و شرط عدم پرداخت نفقه بیش از 6 ماه محقق شد و ادعای آقای وکیل زوج مبنی بر سقط جنین خوانده را صرفاً ادعا دانسته است و ... بچه‌دار شدن طرفین را در طول مدت 16 سال زندگی مشترک را قرینه و اماره قوی برنازایی ناباروری خوانده دانست و مراتب آمادگی موکله خویش را برای معاینه پزشکی اعلام کرد و افزود: شهود موكله آمادگی برای ادای شهادت دارند و شرط عدم پرداخت نفقه به مدت بیش از 6 ماه محقق شد با معاینه زوج توسط پزشکی قانونی عقیم بودن زوج نیز مشخص خواهد شد بعداً نیز تصویر مصدق حکم جلب بسیار زوج را به علت عدم پرداخت نفقه معوقه صادره توسط شورای حل اختلاف به ضمیمه لایحه‌ای تقدیم کرد که پیوست پرونده شده است.

4- برابر گواهی پزشکی قانونی زوجه در تاریخ معاینه باردار نبوده است (صفحات 1 لغایت 31)

5- قرار ارجاع امر به داوری صادر شد داور خواهان قادر به ایجاد سازش بین طرفین نشد و افزود: حسب اظهار آقای وکیل زوجه در مورد مهریه در پرونده دیگری اقدام شده است زوج داور معرفی کرد حق‌الزحمه داوران زوجين حسب اعلام آقای وکیل او مطابق فیش بانکی تودیع شد ولی نظریه داور زوج پیوست پرونده نمی‌باشد. 6- حسب اعلام پزشکی قانونی با اخذ نظریه متخصص اورولوژی معتمد سازمان پزشکی قانونی زوج دچار ضعف توانایی باروری است جهت باروری نیاز به استفاده از روش‌های کمک باروری دارد احتمال باروری طبیعی بسیار اندک است صفحات 32 لغایت 43). 7- آقای وکیل خوانده با ارائه لایحه‌ای ضمن پیوست کردن گواهي واخواهی نسبت به رأی غیابی یادشده و با استناد به گواهی پزشکی قانونی موکل خویش را عقیم ندانسته و با توجه به گواهی واخواهی مزبور تقاضای رد دعوی را کرد. با اعلام ختم رسیدگی مطابق دادنامه شماره 265-/92-12/3/1392 با شرح دعوی و خواسته و جریان دادرسی وعدم توفیق دادگاه و داوران در ایجاد سازش بین طرفین و گواهی شماره 900722 شورای حل اختلاف بر عدم پرداخت نفقه و گواهی پزشکی قانونی مبنی بر: عدم توانایی بارداری و عقیم بودن زوج و گذشت 16 سال زندگی مشترک و احراز تحقق شرط بند 10 از شروط ضمن‌العقد نکاح به استناد مقررات قانونی مندرج گواهی عدم امکان سازش صادر و زوجه مجاز به مراجعه به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق جهت مطلقه کردن خود به طلاق (با اختیار انتخاب نوع طلاق و ثبت طلاق و امضاء دفتر مربوط به وکالت از زوج با واگذاری رعایت شرایط صحت اجرای صیغه طلاق بر عهده مجری آن) ... شد رأی صادره ظرف مهلت قانونی قابل تجدیدنظرخواهی اعلام گردید (صفحات 44 لغایت 47)

دوم- تجدیدنظرخواهی زوج که مدعی شد برابر گواهی پزشکی قانونی عقیم نبوده بلکه برای باروری نیاز به استفاده از روش‌های کمک باروری است و به عدم تعیین میزان بذل شده از صداق نیز ایراد دارد و محکومیت‌اش به پرداخت نفقه معوقه مورد واخواهی‌اش قرار گرفته است... و وصول لایحه دفاعیه آقای ب.ص. به وکالت از زوجه تجدیدنظر خوانده که ضمن ارائه تصویر مصدق از دادنامه اصلاحی رأی غیابی شورای حل اختلاف و تصحیح آن از غیابی به حضوری و قابل تجدیدنظرخواهی بودن مدعی ترک زندگی مشترک توسط زوج و پرداخت نفقه زوجه در منزل پدرش با کمک اقوام و قطعیت یافتن رأی یادشده صادره از شورای حل اختلاف و رد ادعای عقیم نبودن زوج و مخیر بودن زوجه به بذل مهریه... طی دادنامه شماره 860-/92-29/5/1392 صادره از شعبه 24 دادگاه تجدیدنظر استان تهران در پرونده کلاسه 920818 با وارد ندانستن اعتراض ضمن اصلاح رأی معترض‌عنه و اصدار حكم طلاق به جای گواهی عدم امکان سازش و تعیین طلاق خلع و بذل یک سکه بهار آزادی از مهریه توسط زوجه به زوج در قبال طلاق به استناد مقررات قانونی مندرج ... رأی صادره ظرف مهلت قانونی قابل فرجام‌خواهی اعلام گردید (صفحات 50 لغایت 58 پرونده بدوی و 1 لغایت 3 پرونده تجدیدنظری)

سوم- رأى تجدیدنظری مذکور در تاریخ 9/6/1392 به آقای ج.الف. به وکالت از زوج (تجدیدنظرخواه) به شرح ذیل صفحه 4 پرونده تجدیدنظری ابلاغ شد فرجام‌خواهی آقای س.ک. در تاریخ 27/6/1392 ثبت و با وصول و ثبت لایحه دفاعیه زوجه فرجام‌خوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به کلاسه بالا ثبت و به شعبه اول دیوان عالی کشور ارجاع گردید.

هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش: آقای کیقبادی عضو مميز و اوراق پرونده در مورد فرجام‌خواهی آقای س.ک. در خصوص دادنامه شماره 860-/92-29/5/1392 فرجام‌خواسته مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رأی دیوان در خصوص نوع حکم و نوع طلاق در صورت درخواست طلاق از سوی زوجه

با بررسی اوراق پرونده و گزارش عضو ممیز در مورد دعوی خانم م.ح. به طرفیت آقای س.ک. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) که به موجب دادنامه بدوی به شماره منعکس در گزارش عضو مميز گواهی عدم امکان سازش به منظور اجرا و ثبت صیغه طلاق به شرح مندرج صادر و رأي يادشده در مرحله تجدیدنظری با اصلاحات به عمل آمده تأیید شده است با توجه به اینک مفاد لایحه فرجام‌خواهی نامبرده تکرار مطالب معنونه در مراحل قبلی است و متکی به دلیل و مدرک جدید نیست تا موجب تخديش رأی فرجام‌خواسته و تحقیقات بیشتر و نقض رأي مذکور گردد و خدشه و خللی از حیث استدلال به رأی فرجام‌خواسته به نظر نمی‌رسد چون تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور اجرای صیغه طلاق به جهت تحقق بندهای او 10 بوده که برابر رأی بدوی تحقق بند 10 احراز شده است و ایرادی بر احراز تحقق بند مذکور نمی‌باشد و دلیلی بر اینکه تقاضای طلاق خلع از ناحيه زوجه شده باشد در پرونده امر مشاهده نمی‌گردد و مورد با مقررات ماده 1146 قانون مدنی مطابقت ندارد و به علاوه دلیلی بر اینکه زوجه یک سکه از صداق را بذل نموده است در پرونده امر مشاهده نمی‌شود بنا به مراتب با حذف عبارت: (طلاق خلع و بذل یک سکه بهار آزادی از مهریه توسط زوجه به زوج در راستای طلاق خلع) از دادنامه یادشده با توجه به صدور حکم طلاق توسط دادگاه که نوع طلاق بائن یا طلاق حاکم محسوب می‌شود با مستفاد از مقررات ماده 403 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن رد فرجام‌خواهی به عمل آمده و اصلاح مذکور به استناد مقررات ماده 370 قانون مذکور و دادنامه فرجام‌خواسته ابرام می‌گردد.

مستشاران شعبه ............ دیوان عالی کشور