مرجع رسیدگی به دعاوی ناشی از اموال مصادره‌ای

رسیدگی به ادعاهای مربوط به اموال مصادره شده (ابطال سند رسمی) در صلاحیت دادگاه انقلاب صادره کننده رأی مصادره است و دادگاه عمومی حقوقی صالح به رسیدگی نیست.

صلاحیت ذاتی - دادگاه انقلاب - دادگاه عمومی حقوقی - اموال مصادرهای

دادنامه: .................... مورخ: 10/07/1392

خلاصه جریان پرونده:

بنیاد شهید و امور ایثارگران (سازمان اقتصادی کوثر) با سرپرستی اداره کل حقوقی، دادخواستی به طرفیت آقایان ق.ز. و ح.و. و ش. و الف. به خواسته حکم بر بی‌اعتباری سند عادی مورخ 12/2/58 به لحاظ مجعولیت مقوم به مبلغ بیست و یک میلیون ریال 2- حکم بر بی‌اعتباری سند عادی مورخ 12/3/58 مقوم به مبلغ 2 میلیون ریال) 3- اعتراض به رأی شماره 2869-57/15/1 مورخ 19/12/77 هیأت حل اختلاف اداره ثبت شمیران و تقاضای نقض آن مقوم به مبلغ 21 میلیون ریال 4- ابطال سند شماره 5/858 مورخ 17/3/79 دفترخانه 428 تهران مقوم به مبلغ 21 ریال 5- تثبیت مالکیت و صدور سند 206166 متر مربع از پلاک 1996/70 بخش 11 تهران به نام بنیاد شهید (موضوع پلاک ثبتی 24880/70/1996/70) تقدیم و اضافه نموده بخشی از اموال م.م. به موجب دادنامه شماره 18732-14/4/68 شعبه 12 دادگاه انقلاب اسلامی تهران به نفع این نهاد مصادره گردیده از جمله این اموال پلاک ثبتی 1996/70 بخش 11 تهران است که سند رسمی آن نیز به نام این نهاد ثبت و صادر شده است لیکن متراژ 206166 متر مربع از این پلاک به وسیله سند مجعول و عادی 12/2/58 به خواندگان ردیف 1 و 2 منتقل و متعاقباً به موجب سند عادی مورخ 12/3/58 به خوانده ردیف دوم منتقل شده که نامبرده موفق به تحصیل رأی هیأت حل اختلاف و نهایتاً ثبت مالکیت این متراژ تحت پلاک ثبتی 24880/70/1996/70 به نام خود شده و به موجب سند رسمی مورخ 17/3/79 دفترخانه 428 پلاک فوق را به شهرداری منطقه سه منتقل نموده است حالیه با عنایت به این که انتساب امضای ذیل سند 12/2/58 به محتوم این بنیاد یعنی م.م. محل تردید و شبهه است، مستدعی است بدواً با ارجاع موضوع به کارشناس رسمی دادگستری جعلیت سند عادی مورخ 12/2/58 احراز و متعاقباً به شرح ستون خواسته نقل و انتقال انجام گرفته به روی قسمتی از ملک این نهاد ابطال و نهایتاً مالکیت بنیاد بر این متراژ نیز تثبیت و تسجيل گردد، پرونده به شعبه چهارم دادگاه انقلاب اسلامی تهران ارجاع شده این دادگاه در وقت فوق‌العاده با اعلام ختم رسیدگی طبق دادنامه شماره 454/87/4 مورخ 12/8/87 تصریح نموده با توجه به این که صلاحیت محاکم انقلاب اسلامی در رسیدگی به دعاوی حقوقی اشخاص حقیقی و حقوقی منحصرا به استناد رأی وحدت رویه شماره 581-1/12/71 دیوان عالی کشور می‌باشد که به موجب آن مقرر گردیده هرگاه اشخاص حقیقی و حقوقی ادعای حقی نسبت به مال مصادره شده داشته باشند باید به ادعای آنان در دادگاه صادرکننده حكم مصادره اموال رسیدگی شود در صورتی که در قضيه مطروحه پس از این که به موجب دادنامه شماره 18731-14/4/68 شعبه 12 دادگاه انقلاب اسلامی تهران اموال م.م. از جمله مورد خواسته به نفع بنیاد شهید مصادره و سند آن نیز به نام آن نهاد ذی‌نفع صادر می‌شود خواندگان نسبت به جعل و انتقال ملک و أخذ سند در اجرای ماده 148 قانون ثبت در سال 77 مطابق ادعای خواهان اقدام نموده‌اند و دعوی طرح شده از ناحیه خواهان ادعای حق نسبت به مال مصادره شده محسوب نمی‌شود، چون بعد از تثبیت مالکیت خواهان و گذشت چندین سال از تاریخ مصادره اموال ملک مورد نقل و انتقال و منجر به صدور سند شده است و موضوع دعوی منصرف از رأی وحدت رویه مذکور و صلاحیت اختصاصی محاکم انقلاب می‌باشد فلذا این دادگاه قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار و شایستگی محاکم عمومی تهران صادر می‌نماید که در نتیجه به شعبه 43 دادگاه عمومی تهران ارجاع می‌شود سپس در تاریخ 27/2/88 آقای ح.و. با وکالت آقای ع.ر. دادخواستی به طرفیت ش، و بنیاد شهید و امور ایثارگران (سازمان اقتصادی کوتر) به خواسته دعوی تقابل مبنی بر تنفيذ صلح‌نامه‌های عادی 12/2/58 و 12/3/58 و اثبات مالکیت نسبت به حقوق کشاورزی (نسق) 1500 متر مربع اراضی موضوع اسناد مذکور موضوع پرونده کلاسه 60800873 شعبه 43 دادگاه حقوقی تهران مقوم به مبلغ 000/000/51 ریال تقديم و توضیح داده است که موکل مالک حق کشاورزی (نسق) مقدار 1500 متر مربع زمین واقع در ضلع شرقی بزرگراه چمران تقاطع نیایش می‌باشد که طبق اسناد عادی به تاریخ 12/2/58 و 12/3/58 از سوی مرحوم م.م. و آقای ق.ه. به وی صلح گردیده است لیکن به دلیل قرار گرفتن در طرح بزرگراه نیایش و تبدیل به بزرگراه فضای سبز از سوی موکل تقاضای اخذ وجه زمین از شهرداری منطقه 3 شده است که مرجع مذکور با استعلام از بنیاد شهید در خصوص ادعای موکل اداره مذکور مدعی جعلی بودن اسناد شده است و تقاضای ابطال و بی‌اعتباری آنها را نموده است لذا نظر به این‌که اولاً مرحوم م.م. ضلع غربی بزرگراه چمران را به بنیاد شهید واگذار نموده است و ملک مورد ادعای موکل ضلع شرقی بزرگراه چمران واقع شده ثانی در صفحه سوم سند مالکیت شماره 63205 موضوع پلاک 1996/70 به صراحت به حفظ حقوق زارعانه کشاورزان اشاره شده است تقاضای رد دعوی خواهان و تنفيذ صلح‌نامه مذکور و اثبات مالکیت موکل را دارم. در نتیجه این پرونده نیز به شعبه 43 دادگاه عمومی تهران ارجاع و به نحو توامان مورد رسیدگی این شعبه با دعوی اصلی قرار گرفته، دادگاه طرفین دعوی را جهت رسیدگی دعوت نموده و پس از اخذ توضیح در مورد دعاوی مطروحه اعلام داشته چون خواهان‌های اصلی به اسناد عادی مورخ 12/2/85 و 19/3/85 ادعای جعلیت نموده‌اند قرار ارجاع امر به کارشناس صادر نموده و کارشناس منتخب طبق برگ 150 پرونده، امضا منتسب به مرحوم م.م. را در ذیل واگذارنامه عادی 12/2/58 با امضا مسلم الصدور مشارالیه منطبق ندانسته (منفی اعلام داشته ظاهراً در صورت جلسه 17/5/89 دادگاه اشتباهی رخ داده با این کیفیت که به جای اسناد عادی مورخ 12/2/58 و 12/3/58 اسناد مورخ 12/2/85 و 19/3/85 قید شده طبق برگ 167 پرونده وکیل آقای ح.و. به نظریه کارشناس اعتراض نموده دادگاه موضوع را به هیأت سه نفره کارشناسان ارجاع نموده مشارالیهم نیز طبق برگ 209 پرونده امضا آقای م.م. را با امضاهای مسلم الصدور منطبق ندانسته، آقای الف.ک. نیز به نظریه هیأت سه نفره اعتراض نموده در نتیجه طبق صفحات 227 پرونده موضوع کارشناسی به هیأت پنج نفره واگذار شده این هیأت نیز طبق برگ 264 پرونده اعلام نموده امضا آقای م.م. در ذیل واگذارنامه 12/2/85 با امضاآت اساس تطبيق مطابقت ندارد، در نتیجه دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طبق دادنامه شماره 00342-25/4/92 با استناد به رای 581 دیوان عالی کشور تصریح نموده هرگونه حقی نسبت به اموال مصادره شده توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌بایست توسط دادگاه صادرکننده حكم مصادره مورد رسیدگی قرار گیرد و در مانحن‌فيه دعوی و ترافع نسبت به مالی می‌باشد که توسط شعبه 12 دادگاه انقلاب اسلامی حکم بر مصادره بودن آن صادر گردیده است لذا خود را صالح به رسیدگی تشخیص نداده قرار عدم صلاحیت به شایستگی محاکم انقلاب اسلامی (شعبه 12) صادر می‌نماید مآلاً پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و در دستور کار این شعبه قرار گرفته.

رأی دیوان در خصوص مرجع رسیدگی به دعاوی ناشی از اموال مصادره‌ای

تصميم شعبه 43 دادگاه عمومی حقوقی تهران در صدور قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت دادگاه انقلاب اسلامی تهران با توجه به خواسته دعوی مطروحه و محتویات پرونده بلا اشکال و تایید می‌گردد و با تشخیص صلاحیت شعبه چهارم دادگاه انقلاب اسلامی در رسیدگی به دعاوی مزبور، ضمن نقض رأی صادره از این دادگاه حل اختلاف می‌نماید مقرر است پرونده به مرجع صالح یاد شده ارسال گردد.

رئیس شعبه 25 دیوان عالی کشور - مستشار