• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۳۰ | ۰:۴۴:۴۴

---

باسلام متن : « الامین لا یضمن » یا « لیس علی الامین الاالیمین » یعنی: امین ضامن نیست . یا بر امین چیزی جز سوگند لازم نیست . ( القواعد الفقهیه ، ج ۲، ص ۴ تا ۱۶- ماده ۶۱۴ و۶۱۳ قانون مدنی ) ✴️ ۲-قاعده اتلاف متن: « من اتلف مال الغیر فهوله ضامن » یعنی : هر ڪس مال دیگری را تلف کند ضامن آن خواهد بود. ( القواعد الفقهیه ،ج۲، صص ۱۷ تا ۳۹- ماده ۲۳۸قانون مدنی)

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۶:۶:۳۳

---

با سلام قواعد فقه خانواده، مجموعه قواعدی هستند که مبنای برخی از قوانین و مقررات در حقوق خانواده هستند یا در آن‌ها مؤثر واقع می‌شوند. از منظری قواعد فقه خانواده به دو دسته عام و اختصاصی تقسیم می‌گردند. مراد از قواعد عام، قواعدی است که علاوه بر حقوق خانواده، در دیگر معاملات یا عبادات نیز کاربرد دارند؛ مانند قاعده لاضرر، لاحرج، شروط غرور و الزام. در مقابل،قواعدی چون رضاع و فراش که تنها در حقوق خانواده کاربرد دارند، قواعد اختصاصی خانواده تلقی می‌شوند. در این مقاله، مهم‌ترین قواعد عام خانواده و برخی ره‌یافت‌های کاربرد آن‌ها در حقوق ایران ارائه می‌گردد. بعضی از احکام و گزاره‌های ناظر به حقوق خانواده مانند «رجوع» و «الطلاق بید من اخذ بالساق» ضابطه فقهی خانواده تلقی می‌گردند. جمع‌آوری قواعد و ضوابط فقهی و شناسایی بسترهای کاربرد آن‌ها، امکان شکل‌گیری رویه قضایی را در موارد فاقد نص قانونی به دست می‌دهد. و رهیافت‌های لازم برای تفسیر برخی قوانین را فراهم می‌آورد.

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۵:۵۷:۵۳

---

من دانشجوی ترم چهارم حقوقم واقعا بحث قواعد فقه جز مباحث مهم و کاربردی اما در عین حال سنگین و دشوار است خیلی ممنونم که به طور خلاصه اما مفید این قواعد را کنار هم جمع کردید برای من که خیلی مفید بود امیدوارم موفق باشید

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۳:۳۸:۹

---

سلام و عرض ادب قواعد فقهى به اقسام مختلفى تقسیم مى شود: 1. قواعدى که اختصاص به باب خاصى از فقه ندارد، بلکه در تمامى ابواب فقهى جارى است، مگر مانعى در کار باشد; مثل قاعده لا ضرر، و قاعده لا حرج، و قواعد قرعه و صحت، بنابر قولى; این گروه از قواعد فقهى را قواعد عامه مى نامیم. 2. قواعدى که مختص ابواب معاملات بالمعنى الأخص است، و در غیر این ابواب جارى نمى شود; مانند قاعده تلف در زمان خیار، و قاعده ما یضمن و ما لا یضمن، و قاعده عدم ضمان امین، و امثال آن. 3. قواعدى که مختص ابواب عبادات است، مثل قاعده لا تعاد، و قاعده تجاوز، و فراغ، بنابر قول معروف; و امثال آن. 4. قواعدى که در ابواب معاملات بالمعنى الأعم جارى است; مانند قاعده طهارت، و امثال آن. 5. قواعدى که براى کشف موضوعات خارجى که در ادلّه احکام واقع شده، ایجاد شده اند; مثل حجیّت بیّنه، و حجیّت قول ذى الید، و کافى بودن یا نبودن قول یک عادل در موضوعات; این قواعد همانند اماراتى است که در باب احکام به آن ها استناد مى شود، و فرق بین این دو این است که آن امارات براى کشف احکام کلّى ایجاد شده، و این قواعد فقهى براى کشف موضوعات. اقسام دیگرى نیز در قواعد فقهى وجود دارد. بهتر این است که در مورد هر قسم، بحث مستقلى مطرح کرده، و قواعدى که از هر قسم هستند را به خاطر قرابتى که به یکدیگر دارند یک جا بحث کنیم; زیرا این کار اثبات آن قواعد و درک حقیقتشان و حل مشکلاتش را آسان تر مى کند.

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۱:۴:۴۵

---

سلام و ارادت با توجه به این که قانون کشور ایران متأثر از فقه و مبانی دینی می باشد، برخی از اصول و قواعد حقوقی در بسیاری از پرونده های راه گشا بوده و موارد فوق نمونه‌ای از قواعد حقوقی هستند که در سیستم حقوقی ما میتوان از آن جهت اثبات و احقاق حق استفاده کرد.

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۰:۵۵:۵۸

---

در فقه اسلامی، برخی از قواعد فقهی به حوزه معاملات مربوط می‌شود، به‌گونه‌ای‌که فقیه با ملاحظه این قواعد در مورد احکام شرعی معاملات دیدگاه خود را مطرح و به صحت یا بطلان یک قرارداد حکم می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، یکی از معیارهای صحت و بطلان قرارداد تطابق یا عدم تطابق آن با قواعد فقهی است. به‌نظر می‌رسد با توجه به جایگاه قواعد فقهی در حوزه معاملات، توجه به این قواعد در قراردادهای بانکی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد، به‌گونه‌ای‌که می‌توان ادعا کرد بدون شناخت و استفاده صحیح از این قواعد نمی‌توان به نظام بانکی و ابزارهای مالی سازگار با روح و اهداف شریعت اسلام در حوزه اقتصاد دست یافت.

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۱۰:۴۳:۱۳

---

جالب و مفید بود و میتونه این قواعد کنار هم بصورت کتابچه ای کوچک در بیاد

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۹:۴۹:۱۱

---

قواعد فقه مدنی به طور کلی قواعدی کلی محسوب می شوند که منشا استنباط قرار می گیرند و در قضایای جزئی می توانند راهگشا باشند. این گونه قواعد می تواند از کتاب، روایات معصومین، اجماع و اتفاق نظر فقها و حتی سیره عقلا به دست آید. در ذیل چندین قاعده می آید: قاعده تلف مبیع قبل القبض من مال البایع قاعده احسان قاعده الحق لمن سبق و ….

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۹:۹:۳۹

---

قواعد کيفري ١-قاعده لا تقيه في الدما ء .
يعني : جايي که پاي جان در ميان است تقيه جايز نيست . ٢-قاعده عمد الصبي بمنزله الخطا-
يعني : فعل عمدي کودک همانند فعل خطايي محسوب مي شود . ٣-قاعده لا کفاله في الحد . ( حديث نبوي )
يعني : شفاعت کردن و درخواست به تأخير انداختن ، در حدود جايز نيست . ۴-قاعده قاعده جب .
متن : الاسلام يجب ما قبله . ( حديث نبوي )
يعني : مسلمان شدن ، گناهان پيش از آن را پاک مي کند .
( اصل169 قانون اساسي – ماده 11 قانون مجازات اسلامي – ماده 4 قانون مدني ) ۵-قاعده اقامه الحدود الي من اليه الحکم .
يعني : اجراي حدود و مجازلت ها به دست حاکم است . 
( اصل 36 قانون اساسي ) فقها و حقوق دانان معاصر ۶-قاعده الامتناع با لا ختيار لا ينا في الاختيار .
يعني : از روي اختيار و قدرت اگر باعث تحقق چيزي شويم ، موجب نمي شود که فاعل را مسلوب الاختيار تلقي کرد .
( - ماده 53 قانون مجازات اسلامي ) ٧-قاعده درا .
متن : الحدود تدرا بالشبهات .
يعني : اجراي حدود با حصول شبهه متوقف مي شود .
( مواد66 و67 قانون مجازات اسلامي ) ٨-قاعده دم المسلم لا يذهب هدرا .
يعني : خون مسلمان نبايد پايمال شود . 
( مواد 312 و313 قانون مجازات اسلامي ) ٩-قاعده الضرورات تتقدر بقدرها .
يعني : در موارد ضروري بايد به حداقل اکتفا کرد .
( ماده 55 قانون مجازات اسلامي ) ١٠-قاعده الضرورات تبيح المحظورات 
يعني : ضرورتها باعث مباح شدن امور ممنوعه مي شود .
( ماده 55 قانون مجازات اسلامي ) ١١-قاعده ارش .
متن :کل جنايه لا مقدر لها ففيها ارش .
يعني :بر هر جنايتي که ديه اش معين نشده ، ارش تعلق مي گيرد .
( ماده 367 قانون مجازات اسلامي ) ١٢-قاعده کل عضو تقتص منه مع وجوده توخذ الديه مع فقده .
يعني : هر عضوي که موجود است بايد قصاص شود و در صورت فقدان ، به جايش ديه گرفته مي شود .
( ماده 293 قانون مجازات اسلامي ) ١٣-قاعده اضطرار
متن : کل محرم اضطر ، اليه فهو حلال .
يعني : در حال اضطرار ،هر حرامي حلال مي شود .
( ماده 55 قانون مجازات اسلامي ) ١۴-قاعده کل من لم يباشر بالقتل لم يقتص منه
يعني: هر فردي که مباشر قتل نباشد قصاص نمي شود.
( تبصره 1 ماده 269 و ماده 207 قانون مجازات اسلامي ) ١۵-قاعده لا ديه لمن قتله الحد
يعني: ديه به کسي که بر اثر اجراي حد کشته شده باشد ، تعلق نمي گيرد.
( ملاک ماده 332 قانون مجازات اسلامي ) ١۶-قاعده لا ربا الا فيما يکال او يزون
يعني: ربا جز در اموال مکيل و موزون جاري نيست .
( ماده 595 قانون مجازات اسلامي )

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۹:۵:۵۰

---

با سلام و احترام، بر اساس تعریفی که از حقوق مدنی داریم باید گفت حقوق مدنی عبارت است از قواعد و مقرراتی که در روابط خصوصی میان افراد جامعه با یکدیگر حاکم بوده و در دسته بندی تجارت، آیین دادرسی مدنی، کار و مالکیت فکری قرار نگیرند. حقوق اشخاص، اموال، خانواده و ارث از مهم ترین تقسیم بندی های حقوق مدنی بوده و قانون، رویه قضایی و عرف، منابع این شاخه از حقوق را تشکیل می دهند. از منظر علم حقوق، نظام حقوقی هر کشور دارای زیرمجموعه ها و شاخه های متعددی می باشد. در نظام حقوقی کشور ما، مجموعه قواعد حقوقی حاکم بر جامعه از یک منظر کلی به دو بخش کلی حقوق عمومی و حقوق خصوصی تقسیم می گردد. قواعد حقوق برخی از اصولی هست که در مقام ابهام یا تردید قانونی می توان بدان استناد نمود مثلا اگر کسی سالها در ملکی حضور داشته باشد می توان مالکیت او را احراز نمود یا اینکه اگر ادعایی نسبت به دیگری داشته باشد باید از پس اثبات آن برآید. پس این قواعد را می توان منابع حقوقی جهت احراز حقیقت و صدور رای بر شمرد. قواعدی مانند قاعده ید، قاعده تسلیط، قاعده اقدام و .. از جمله مهمترین قواعد حقوقی می باشد.

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۸:۵۴:۲۳

---

با سلام و احترام در این نگاه و انتخاب متون و قواع تنها میتوان مطالعه و لذت برد و تقدیر نمود بسیار جامع و کامل بود

• توسط:
• ۱۴۰۲/۴/۲۹ | ۷:۴۹:۴۹

---

« الامین لا یضمن » یا « لیس علی الامین الاالیمین » یعنی: امین ضامن نیست . یا بر امین چیزی جز سوگند لازم نیست . ( القواعد الفقهیه ، ج ۲، ص ۴ تا ۱۶- ماده ۶۱۴ و۶۱۳ قانون مدنی ) ✴️ ۲-قاعده اتلاف متن: « من اتلف مال الغیر فهوله ضامن » یعنی : هر ڪس مال دیگری را تلف کند ضامن آن خواهد بود. ( القواعد الفقهیه ،ج۲، صص ۱۷ تا ۳۹- ماده ۲۳۸قانون مدنی) ✴️۳-قاعده احترام مال مسلمان متن: « حرمه مال المومن کحرمه دمه » ( حد یث نبوی ) یعنی : مال مومن همانند خون وی محترم است . (اصل ۴۶و۴۷ قانون اساسی ) ✴️۴- قاعده احسان متن: « ما علی المحسنین من سبیل » .( سوره توبه/۹۱) یعنی بر نیکوڪاران ایرادی نیست . (دکتر ابوالحسن محمدی ، قواعد فقه ، ص۴۱ – ماده ۳۰۶ قانون مدنی – ماده ۵۵ مجازات اسلامی ) ✴️۵-قاعده ارشاد متن : « اعلام الجاهل علی العالم واجب .» یعنی : راهنمایی نادان بر دانا واجب است. ✴️۶- قاعده اقدام متن : « الاقدام مسقط الضمان » یعنی : اقدام انسان در جهت ضرر خود ، مسقط ضمان است . ( دکتر محمدی، قواعد فقه ، ص۲۳۵- ۱۲۱۵قانون مدنی ) ✴️۷- قاعده اقرار عقلا متن : « اقرار العقلا علی انفسهم جائز » یعنی : اقرار انسان عاقل به ضرر خود نافذ است . (تحریرالجمله ، ج۱،ص۹۹ ، ش ۶۴ – ماده ۱۲۷۵ قانون مدنی – ماده ۲۰۲ آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ ) ✴️۸- قاعده متن : « الاقرب یمنع الا بعد » یعنی : آن کس که نسباً به میت نزدیڪ تر است، ارث بردن دورتر از خود را مانع می شود. ( ترمینولوژی حقوق، ص۴۲۷، ش ۳۴۰۳- ماده ۸۶۳ قانون مدنی) ✴️۹- قاعده الزام متن: « الزموهم بما الزموا انفسهم .» یعنی : به هر آنچه ڪه غیر خودتان ( پیروان مذاهب اسلامی) ملتزم هستند ، شما نیز آنان را ملزم کنید . (آیه الله خویی ، توضیح المسائل، بحث قاعده الزام) ✴️ ۱۰- قاعده « البینه علی المدعے و الیمین علی من انکر » یعنی : آوردن شاهد بر عهده مدعی و سوگند خوردن بر عهده خوانده است . ( القواعد و الفوائد ، ج۱، قاعده ۱۵۴ ، ص ۴۱۷- ماده ۱۲۵۷ و ۱۳۲۵ قانون مدنی – ماده ۱۹۷ و ۲۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی ) ✴️۱۱- قاعده « تصد یق الامین فیما ائتمن علیه » یعنی : صاحب مال باید قول امینی را که مال را نزد او امانت گذارده بپذ یرد . ✴️۱۲- قاعده تعیین اگر امر دایر بین تعیین و تخییر در انجام وظیفه ای شد، اصل بر تعیین است و نیز اگر امر دایر بین حقیقت و مجاز شد، اصل بر حقیقت است. ✴️۱۳- قاعده التلف فی زمن الخیار من مال من لا خیار له . یعنی : تلف شدن مال در زمان خیار ، از کیسه آن که حق خیار ندارد محسوب می شود . ( القواعد الفقهیه ، ج۲ صص ۶۲ تا ۸۴ – ماده ۳۸۷ قانون مدنی ) ✴️۱۴- قاعده تلف قبل از قبض متن : « کل مبیع تلف قبل قبضه فهو من مال بایعه» یعنی : هر مبیعی که قبل از قبض مشتری تلف شود از کیسه فروشنده محسوب خواهد شد. (القواعد الفقهیه، چ ۲ ، ص ۴۲ تا ۸۴ - ماده ۳۸۷ قانون مدنی) ✴️۱۵- قاعده حل متن : کل شی کان مشتبها بین الحلال و الحرام بحمل علی الحلال .» یعنی : اگر چیزی مشکوک بین حلال و حرام بود آن را جزء حلال ها محسوب می کنیم. ✴️۱۶- قاعده الدین مقدم علی الارث . یعنی ادای دین ، مقدم بر ارث بردن است .( ماده ۸۶۸ قانون مدنی ) . ( القواعد الفقهیه ، ج ۱ ، ص ۲۴۰ – ماده ۷۴۰ قانون مدنی ) ۱۷-قاعده الزعیم غارم .( حدیث نبوی) یعنی : کفیل باید از عهده مورد کفایت برآید. ( القواعد الفقهیه ، ج ۱ ص ۲۴۰ – ماده ۷۴۰ قانون مدنی ) ✴️۱۸ قاعده تسلیط متن : « الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم .» ( حدیث نبوی ) یعنی : مردم بر جان و مال خویش ، سلطه و اختیار دارند . ( ترمینو لوژی حقوقی ، ص ۲۵۸ ، ش ۲۰۸۳ – اصل ۴۶ و ۴۷ قانون اساسی ) ✴️۱۹- قاعده سوق یعنی: آنچه در بازار و جامعه مسلمانان عرضه می شود پاک و حلال است مگر خلافش ثابت شود . ✴️۲۰- قاعده اصل صحت متن : « حمل فعل المسلم علی الصحه.» یعنی : اعمال شخص مسلمان ،محمول بر صحت و درستی می باشد . ( القواعد الفقهیه ، ج ۱، ص۲۳۹) ۲۱ – قاعده عدل و انصاف یعنی : اگر در تعلق مالی به یکی از دو نفر مردد باشیم بین آن دو بالمنصفاته تقسیم می شود . ✴️۲۲- قاعده عدم سماع الا انکار بعد الا قرار . یعنی : انکار پس از اقرار، مسموع نیست. ( ماده ۱۲۷۷ قانون مدنی ) ✴️۲۳- قاعده تبعیت عقد از قصد متن : « العقود تابعه للقصود .» یعنی : عقدها تابع قصدهای متعاقدین است . ( القواعد الفقهیه ، ج ۴ ، ص ۲۱۲ – ماده ۱۹۱ و ۱۹۴ قانون مدنی ) ✴️۲۴- قاعده علی الید متن : « علی الید ما اخذت حتی تودیه .» یعنی : بر صاحب ید است تا آنچه را که گرفته به ذی حقش تحویل دهد . ( القواعد الفقهیه ، ج ۴، ص۲۱ – ماده ۳۰۸ قانون مدنی )