اختلاف در صلاحیت بین دادگاه تالی با عالی

در صورت اختلاف در صلاحیت بین دادگاه تالی با عالی، حتی در فرض اختلاف صلاحیت بین دادگاه‌های دو حوزه قضایی از دو استان مختلف، با توجه به اینکه اساساً اختلاف در صلاحیت بین دادگاه عالی وتالی مصداق قانونی ندارد، دادگاه تالی مکلف به تبعیت از نظر دادگاه عالی است.

صلاحیت ذاتی - اختلاف در صلاحیت - دادگاه عالی - دادگاه تالی

مستندات: مواد 27 و 39 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی

دادنامه: .................. مورخ: 18/04/1392

خلاصه جریان پرونده:

در تاریخ 12/8618 آقای ع.و. به جانشینی از مدیریت امور محاکم بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به طرفیت 1- شرکت ریسندگی و بافندگی ... (سهامی خاص) ثبت شده به شماره... - الف. (اداره ثبت شرکت‌ها) دادخواستی به خواسته: ابطال مصوبات صورت جلسات مجامع عمومی فوق‌العاده به تاریخ 1/10/63 (کاهش سرمایه) و مورخ 2/11/63 (افزایش سرمایه) و هر گونه تغییرات آتی انجام گرفته در سرمایه فعلاً مقوم به یازده میلیون ریال تقديم داشته که به شعبه 16 دادگاه انقلاب اسلامی تهران ارجاع شده این شعبه بدواً اخطار رفع نقص نموده در دو مورد 1- کسر تمبر به مبلغ 6100 ریال 2- مصدق نمودن اوراق پیوست دادخواست بنیاد مستضعفان طسي لايحه 816 - 19/آذر/86 تمبر لازم را ابطال نموده ولی در خصوص مصدق نمودن ضمایم دادخواست اعلام کرده که چون اصول اوراق (که فتوکپی آن‌ها تقدیم دادگاه شده و ضمیمه دادخواست است) در ید بنیاد نمی‌باشد و امکان مصدق نمودن آن‌ها نیست، شعبه 16 مرقوم وقت رسیدگی برای 29/2/87 تعیین و با ارسال نسخه ثانی دادخواست و ضمایم برای خواندگان، اطراف پرونده را برای رسیدگی دعوت نموده مدیریت امور محاکم بنیاد مستضعفان طی لایحه مورخ 28/2/87 آقایان م.ش. و ع.ن. را متفقاً و منفرداً به عنوان نماینده حقوقی خود معرفی کره است در جلسه رسیدگی 6/8/87 دادگاه با حضور نماینده بنیاد مستضعفان آقای ش. و غياب خواندگان تشکیل و پس از استماع اظهارات آقای ش. ختم رسیدگی را اعلام و مبادرت به صدور دادنامه غیابی شماره 308-7/8/87 نموده و طی آن حکم به ابطال مصوبات صورت جلسات مجامع عمومی فوق‌العاده به تاریخ 1/10/63 و 2/11/63 و هر گونه تغییرات انجام یافته در سرمایه شرکت بر اساس مصوبات موصوف را داده است رئیس الف. طی نامه 6892-2/10/81 به قاضی ویژه اصل 49 نوشته که پرونده شرکت به اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری تهران منتقل گردیده است و عین دادنامه 308-7/8/87 را عیناً اعاده داشته (دفتر شعبه 6). دادگاه انقلاب اسلامی تهران به مسئول واحد ابلاغ طی نامه شماره 241/84/1753 ص. 20/8/87 با ارسال رونوشت دادنامه 308-7/8/87 نوشته است که دادنامه را به شرکت ریسندگی و بافندگی ... (سهامی خاص) ابلاغ نماید که در یکم دی ماه 87 ابلاغ شده. جانشین مدیریت امور محاکم طی نامه وارده به شماره 816-2/11/87 نوشته است در صورت قطعیت دادنامه 408-7/8/87 در خصوص سهام خانواده س. در شرکت ریسندگی و بافندگی .... مراتب را اعلام دارند آقای س.ن. الف به شعبه 16 نوشته است که به موجب وکالت‌نامه وکیل شرکت ریسندگی و بافندگی ...... می‌باشد لذا تقاضا نموده که یک نسخه از دادنامه غیابی را در دفتر شعبه حضور به وی ابلاغ نمایند که ابلاغ شده است سپس آقای الف طی لایحه مورخ 12/11/87 نوشته است دادنامه غیابی 308-7/8/87 ظاهراً در یکم دی ماه 87 به نگهبان شرکت ابلاغ شده (برخلاف ماده 67 آیین دادرسی کیفری) و نامبرده هم اخراج شده لذا این مرقومه را به عنوان واخواهی تلقی نموده و سپس دادخواست واخواهی تقدیم خواهد شد سپس آقای الف. طی دادخواست شماره 816 - 11/بهمن/87 از دادنامه شماره 308-7/8/87 تجدیدنظرخواهی نموده که به وی اخطار رفع نقص در خصوص انضمام نسخه دوم دادخواست و لایحه و ضمایم جهت خوانده نموده است. آقای س.ن.الف. طي لايحه مورخ 29/11/87 نسخه دوم دادخواست و ضمایم را تسلیم نموده و دفتر شعبه 16 دادخواست و ضمایم مرقوم را برای بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی ارسال داشته که ظرف ده روز نسبت به پاسخ آن اقدام نماید. بنیاد مرقوم طی لایحه 129456/4/17/6/4/20 مورخ 17/12/87 پاسخ لایحه وکیل شرکت تجدیدنظرخواه را داده است (ضمناً رئیس دفتر دادستانی کل کشور به ریاست محاکم انقلاب اسلامی نوشته است که در خصوص مالکیت شرکت ... و حکم صادره از سوی آن شعبه را جهت ملاحظه و عنایت لازم و ارائه گزارش قضائی ارسال می‌گردد و دفتر شعبه 16 دادگاه انقلاب اسلامی تهران طی نامه 241/86/1753/ح - 7/12/87 عطف به نامه 11/2035/2/87/140 مورخ 8/11/87 پاسخ داده که پرونده در خصوص اعتراض شرکت ریسندگی و بافندگی ...... به رأی صادره در پرونده در مرحله تجدیدنظرخواهی در این دادگاه موجود می‌باشد) سرانجام شعبه 21 تجدیدنظر استان تهران مستقر در دادگاه انقلاب اسلامی تهران مبادرت به صدور دادنامه شماره 681-28/4/88 مبنی بر نقض دادنامه شماره 308/16/16-7/8/87 صادره از شعبه 16 نموده و پرونده را جهت رسیدگی به مرجع صالح محاکم حقوقی قزوین اعاده داشته که به شعبه 4 دادگاه عمومی قزوین ارجاع شده و این شعبه وقت رسیدگی برای 26/5/89 تعیین و اطراف دعوی را دعوت نموده است این وقت به لحاظ بلاتصدی بود دادگاه برای 32/8/89 تجدید شده. مدیر کل اموال و املاک ... تهران لایحه‌ای داده که به شماره 791-26/5/89 و آقای الف. نیز لايحهای داده که به شماره 890-026/5/89 ثبت گردیده‌اند و مجدداً اصحاب دعوی دعوت شده‌اند مدیر کل اموال و املاک ... تهران لایحه‌ای فرستاده که به شماره 952-22/6/89 ثبت گردیده است بنیاد مستضعفان طي لايحه 1363-22/8/89 خانم الف.ه. را به عنوان نماینده خود معرفی کرده و نامبرده نیز لایحه‌ای تهیه و تقدیم کرده که به شماره 1364-22/8/89 ثبت شده است دادگاه در تاریخ 22/8/89 با حضور نماینده حقوقی خواهان و وکیل و نماینده حقوقی خوانده و غیاب سایرین تشکیل جلسه داده و پس از استماع اظهارات حاضرین و اینکه وکیل خوانده در پایان جلسه اعلام داشته که دفاعیات خود را به صورت لایحه تکمیلی تقدیم خواهد نمود دادگاه دستور تعیین وقت احتیاطی برای 5/10/89 داده و به وکیل خوانده اخطار نموده که لایحه خود را 7 روز پس از ابلاغ به دادگاه تقدیم دارد آقای م. معاون قضائی لایحه‌ای تقدیم داشته که به شماره 1598-23/9/89 ثبت شده و نماینده حقوقی بنیاد طی لایحه 1903-14/11/89 در خواست نموده که رونوشتی از لایحه تکمیلی وکیل خوانده به وی اعطا شود دادگاه از اداره ثبت شرکت‌ها خواسته است اولاً آخرین نشانی مرکز اصلی شرکت ... چیست؟ ثانیاً میزان مالکیت بنیاد مستضعفان در سهام شرکت مذکور چه میزان است. وقت نظارت برای 22/4/90 تعیین نموده دفتر دادگاه از اداره ثبت شرکت‌های قزوین استعلام نموده که پاسخ آن واصل و به شماره 681-1/5/90 ثبت و راهنمایی نموده‌اند که استعلام از اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری تهران به عمل‌اید رئیس شعبه 4 به همین گونه دستور داده است و استعلام طی نامه 484-5/8/90 به عمل آمده پاسخ آن واصل و به شماره 1939-12/10/90 ثبت شده و به موجب این پاسخ مؤسسه‌ای با نام ... مشاهده نشده معذلک شماره صحیح ثبتی را اعلام تا همکاری لازم به عمل‌اید دادگاه به دفتر دستور داده عطف به شماره 1870/90-4/10/90 به اداره ثبت شرکت‌ها اعلام شود شماره ثبتی شرکت سهامی خاص .... 489 است دفتر شعبه 4 حقوقی قزوین طی نامه شماره 593-1/11/90 از اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری تهران آخرین نشانی مرکز اصلی شرکت ... و میزان مالکیت بنیاد مستضعفان را در سهام آن شرکت استعلام نموده (طی نامه 94-9/2/91) اداره ثبت شرکت‌ها پاسخ داده است شماره ثبت 489 متعلق به شرکت .... نمی‌باشد شماره صحیح را اعلام نموده یا همکاری شود دادگاه به دفتر دستور داده که به وکیل خواهان اعلام شود تا رفع نقص شود نماینده حقوقی بنیاد مستضعفان خطاب به رئیس شعبه 4 طی نامه‌ای که به شماره 848-4/6/91 لوایح دادگاه ثبت شده است اعلام کرده که شماره صحیح شرکت .... را با استعلام مجدد از ثبت شرکت‌ها اعلام دارند تا پاسخ داده شود که این استعلام طی نامه 488-6/4/91 صادره از شعبه 4 دادگاه عمومی قزوین پاسخ داده شده که شماره ثبت صحیح شرکت ...... را به این مرجع اعلام دارند که طی شماره 637-13/6/91 اعلام شده به اداره ثبت شرکت‌ها که دستور دهند شماره صحیح شرکت .... را به شعب چهارم دادگاه عمومی قزوین اعلام دارند الف. طی نامه 4951/2-28/6/91 اعلام کرده که در این خصوص با اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری تهران مکاتبه شود. دادگاه دستور داده که به همین طریق عمل شود که طی نامه 643-4/7/91 استعلام لازم از اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری به عمل آمده. ثبت اسناد و املاک قزوین طی نامه وارده به شماره 1190-25/7/91 اعلام کرده که به علت تغییر محل شرکت از قزوین به تهران با تهران مکاتبه شود که به شرح فوق با اداره ثبت شرکت‌های غیر تجاری تهران مکاتبه شده اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری طی نامه 538-30/7/91 خطاب به رئیس شعبه 4 حقوقی قزوین اعلام داشته که شماره ثبت شرکت ریسندگی و بافندگی ...... را اعلام دارند تا پاسخ داده شود دادگاه به دفتر دستور داده در صورت فقدان شماره ثبت به وکیل اخطار لازم شود نماینده حقوقی بنیاد طی نامه مورخ 8/9/91 از شعبه 4 حقوقی قزوین درخواست نموده که استعلام مجدد با ذکر انتقال پرونده شرکت از حوزه ثبتی قزوین به تهران طی نامه شماره 22541-27/3/86 ثبت قزوین تنظیم و در اختیار اینجانب قرار گرفته تا پس از ارائه به اداره ثبت شرکت‌های تهران و بررسی موضوع نسبت به اعلام شماره ثبت جدید شرکت ... اقدام گردد دادگاه دستور مساعد داده است که طی نامه 871-8/9/91 از اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تهران شماره صحیح شرکت ریسندگی و بافندگی ... استعلام شده و بنیاد مستضعفان به همین منظور طی اخطاریه (برگ 151) دعوت به حضور در دادگاه شده که نماینده حقوقی بنیاد طی لایحه 1675-25/10/91 با انضمام فتوکپی روزنامه رسمی شماره ثبت شرکت ....... را 302571 اعلام نموده اداره ثبت شرکت‌هاطی لایحه 1674-25/10/91 مجدداً اعلام کرده تهیه پاسخ منوط به اعلام شماره ثبت اشخاص حقوقی می‌باشد که مدیر دفتر شعبه چهارم حقوقی طی نامه 1048-25/10/91 از اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری تهران خواسته است آخرین نشانی مرکز اصلی شرکت ...... به شماره ثبت 302571 را ضمن اعلام مالکیت بنیاد مستضعفان در سهم آن شرکت به دادگاه اعلام دارند و وقت نظارت تعیین شود در این خلال پرونده 880637/4/ح که توسط هیأت ویژه رسیدگی به پرونده‌های اصل 49 قانون اساسی مستقر در استانداری قزوین درخواست شده بود طی نامه 1128-19/11/91 به هیأت مزبور ارسال گردیده است همراه فتوکپی اوراق لازم از جمله فتوکپی رأی 681-28/4/88 شعبه 21 تجدیدنظر استان تهران) پاسخنامه 1048-25/10/91 طی نامه 14144 الف 321-7/12/91 اداره ثبت شرکت‌ها واصل و به شماره 2127-22/12/91 ثبت دفتر لوایح شده است. سرانجام دادگاه در وقت فوق‌العاده مبادرت به صدور دادنامه شماره 24/12/1278/91 مبنی بر عدم صلاحیت محلی شعبه چهارم دادگاه عمومی قزوین (به اعتبار اینکه مرکز اصلی شرکت خوانده تهران است هرچند مرکز عملیات شرکت یعنی محل وقوع کارخانجات قزوین می‌باشد) به صلاحیت محاکم عمومی و حقوقی تهران صادر نموده و پرونده را جهت حل اختلاف طی نامه شماره 00035-21/1/92 به دفتر کل دیوان عالی کشور ارسال داشته که در تاریخ 7/2/92 به شعبه پنجم دیوان عالی کشور ارجاع شده است پرونده مطلب دیگری ندارد.

رأی دیوان در خصوص اختلاف در صلاحیت بین دادگاه تالی با عالی

نظر به اینکه شعبه 21 دادگاه تجدیدنظر استان به موجب دادنامه شماره 681-28/4/88 دادنامه شماره 308/7/8/87 صادره از شعبه 16 دادگاه انقلاب اسلامی تهران ویژه اصل 49 را نقض و محاکم عمومی و حقوقی قزوین را صالح دانسته است و مطابق ماده 30 قانون آیین دادرسی مدنی در صورت اختلاف بین دادگاه تالی با عالی دادگاه تالی مکلف به تبعیت از نظر دادگاه عالی است لذا قرار عدم صلاحیت شماره 1278-24/12/91 صادره از شعبه 4 دادگاه عمومی قزوین، قابل تأیید نیست و اساساً اختلاف در صلاحیت فی‌مابین دادگاه عالی و تالی مصداق قانونی ندارد لذا با عدم تأیید دادنامه مرقوم پرونده جهت ادامه رسیدگی به همان شعبه مرجوع‌اليه (شعبه چهارم دادگاه عمومی قزوین) ارجاع می‌شود.

مستشاران شعبه 5 دیوان عالی کشور