مصادیق عسر و حرج زوجه

یک بار برخورد فیزیکی و ضرب و شتم از ناحیه زوج، عسر و حرج زوجه تلقی نمی‌شود و از موارد عسر و حرج احصاء شده نیست.

طلاق - عسر و حرج - ضرب و جرح

مستندات: ماده 1133 قانون مدنی

دادنامه: ......................... مورخ: 11/03/1392

خلاصه جریان پرونده:

در تاریخ 12/5/90 خانم فرجام‌خواه دادخواستی به طرفیت آقای فرجام‌خوانده مبنی بر تقاضای صدور حکم طلاق تسلیم دادگستری شهرستان سلماس نموده که به شعبه سوم دادگاه عمومی آن شهرستان ارجاع شد. خلاصه ادعای خواهان این است که در تاریخ 1/9/85 به عقد دائم خوانده در آمدم. در این مدت دارای فرزند نشدیم مهریه‌ام را برابر حکم پیوست طالبه کردم. به علت سوء رفتار زوج و پرونده جزایی شماره 584/890/102 دادگاه جزایی سلماس درباره ضرب و جرح عمدی و شکستن بینی‌ام توسط خوانده با بخشش نیم مثقال طلا از مهره‌ام تقاضای صدور حکم طلاق خلع دارم. دادگاه طرفین را دعوت نمود خواهان طی لایحه‌ای بیان داشت: 5 سال قبل با خوانده به اجبار پدر و مادرم ازدواج کردم این ازدواج تحمیلی بود دره‌ای علاقه به شوهرم در این مدت پیدا نکردم تا نهایت تنفر از او در کنارش به زندگی با سوء رفتارش ادامه دادم ولی دیگر نمی‌توانم با تشکیل چندین پرونده حقوقی و کیفری در باره مطالبه مهریه و ازدواج مجدد و ضرب و شتم عمدی و فحاشی و ایجاد مزاحمت ادامه زندگی زیر یک سقف برای من دشوار و غیرقابل تحمل است تصمیم شایسته مورد تقاضاست. طرفین در جلسه مورخ 13/6/90 حاضر شدند. خواهان خواسته را به شرح دادخواست اعلام نمود. خوانده گفت: من حاضر به طلاق نیستم این امر در تمامی خانواده‌ها اتفاق می‌افتد از برادرم گوشی تلفن خرید برادرم فرد مسئله دار است من به او اعتراض نمودم وی در مقابل اعتراض من اقدام به تخریب لوازم خانه و تلویزیون نمود و من خواستم مانع بشوم همین. خواهان گفت من اصرار به طلاق دارم. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر کرد و طرفین را مکلف به معرفی داور نمود. طرفین پدرشان را به عنوان داور معرفی کردند. داور زوجه طى لايحهای صلح و آشتی فی‌مابین را به علت بروز اختلاف دائمی و سوء رفتار طرفین، عدم توافق اخلاقی آنها و تشکیل پرونده‌های متعدد میسور ندانسته است. داور زوج بیان داشت: که زوج حاضر به طلاق نیست و زوجه محکوم به تمکین شده و زوج از او می‌خواهد بر سر زندگی برگردد. دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره 879-14/6/90 ادعای خواهان را مستند به دلیل محکمه پسند ندانسته و یک بار برخورد فیزیکی و ضرب و شتم را موجب عسر و حرج تلقی ننموده و این امر را از موارد عسر و حرج احصاء شده ندانسته است طبق ماده 1133 ق. مدنی دعوى طلاق زوجه را رد نموده است. روجه از این رأی تجدیدنظرخواهی نمود و پرونده به شعبه 17 دادگاه تجدیدنظر استان ارجاع شد. خلاصه ایرادش این است: دادگاه از زوج جانب داری نموده با وجود دلایل دعوی‌ام را رد نموده و من حاضرم محکومیت وی را درباره دیه بخشش نمایم تا طلاق بگیریم. زوج پاسخ داد زوجه هیچ‌گونه دلیل بر عسر و حرج اقامه ننموده و من دارای منزل مسکونی اجاره‌ای برای سکونت هستم حاضر به طلاق نیستم. دادگاه تجدیدنظر طرفین را دعوت نمود. طرفین حاضر شدند. تجدیدنظرخواه گفت: اینجانب چندین بار مورد صرب و جرح واقع شدم استخوان بینی‌ام را شکست به همین دلیل من اجازه ندادم بچه‌دار شویم حدود شش ماه بعد از عروسی با هم زندگی کردیم با پدر و مادر زوج در یک منزل زندگی می‌کردیم زوج نسبت به من کتک کاری کرد زنگ زدم مادرم آمد به اتفاق او رفتم چون شوهرم گفت اگر بمانی می‌زنم به ناچار رفتم جهیزیه‌ام در منزل زوج است حاضر به زندگی با زوج نیستم. زوج اظهار داشت اخلاق و رفتار من متعارف است تاکنون بی‌جهت حاضر به تمکین نشد مسئله گوشی و شکستن اثاثیه و درگیری را مطرح کرد و اضافه نمود او می‌خواهد با عموزاده‌اش ازدواج کند لذا بهانه گیری می‌کند و هنگام شکستن وسایل زندگی سرش را به درودیوار زد. مرا به منزل دعوت کردند که مصالحه کنیم ولی به 110 زنگ زدند که من به منزل آنها حمله کردم و برای من پرونده تشکیل دادند. من از زنم راضی هستم منزل جداگانه تهیه کردم طلاق نمی‌دهم. دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره 1364-8/12/90 ادعای تجدیدنظرخواه را متکی به دلیلی ندانسته و رأی بدوی را مورد تأیید قرار داده است. زوجه از این رأی فرجام‌خواهی کرد و پرونده به این شعبه ارجاع شد. خلاصه ایراد فرجام‌خواه این است: زوج از بدو ازدواج فاقد مسکن بود نزد والدینش زندگی می‌کند به دلیل نبود مسکن و عدم پرداخت نفقه و سوء معاشرت و تجدید فراش و اخراج من از منزل تقاضای طلاق به علت عسر و حرج دارم. پاسخ زوج به اختصار این است: مسئله گوشی گران قیمت و چشم و هم چشمی درباره گوشی به شکستن اثاثیه منزل اقدام نمود من برای جلوگیری رفتم بینی خود را عمداً به دیوار زدمن قسم می‌خورم او را اخراج یا مضروب ننموده‌ام و شهود نیز در این رابطه دارم در باره طلاق مدام حرفش را عوض می‌کند چون تمکین نکرد مستحق نفقه نشد منزل مستقل تهیه کردم حاضر به تمکین نشد و خود نخواسته بچه‌دار شود و اقرار نمود. مهریه‌اش را تماماً اخذ نمود و بقیه همان مطالب گذشته است. هیأت این شعبه با ملاحظه پرونده و قرائت گزارش تهیه شده توسط عضو ممیز و مشاوره چنین رأی می‌دهد:

رأی دیوان در خصوص مصادیق عسر و حرج زوجه

از ناحیه فرجام‌خواه ایراد و اعتراض موجه و مؤثری که نقض دادنامه فرجام‌خواسته را اقتضاء نماید به عمل نیامده و دادنامه فرجام‌خواسته که در تأیید دادنامه بدوی بر اساس استناد مشارالیها به اموری که بی‌حقی وی را در تقاضای طلاق ثابت و محرز می‌نماید صادر گردیده فلذا دادنامه فرجام‌خواسته مبنی بر حکم به بطلان دعوی فرجام‌خواه (خواهان بدوی) وفق موازین شرعی و قانونی است و ابرام می‌شود.

رئیس شعبه 22 دیوان عالی کشور - مستشار