مبدأ مهلت فرجام‌خواهی

در صورتی که وکیل حق اقدام در مرحله فرجام‌خواهی را داشته باشد، دادنامه فرجام‌خواسته قانون می‌بایستی به وکیل ابلاغ شود و تاریخ ابلاغ به ایشان معتبر و مبدأ مهلت و موعد فرجام‌خواهی می‌باشد و به طور کلی در این‌گونه موارد ابلاغ دادنامه به اصیل ضرورت قانونی نداشته و تاریخ ابلاغ به وی مبدأ مهلت‌ها و مواعد قانونی نخواهد بود.

فرجام‌خواهی - مهلت اعتراض – ابلاغ رأی - وکالت دادگستری - اختیارات وکیل

مستندات: مفهوم مخالف ماده 46 و تبصره ماده 47 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی

دادنامه: .............................. مورخ: 05/03/1392

خلاصه جریان پرونده:

در تاریخ 15/12/88 خانم ک.س. با وکالت آقای الف.ش. دادخواستی به طرفیت آقای ت.ج. به خواسته صدور گواهی عدم امکان جهت اجرای صیغه طلاق به علت سوء رفتار و سوء معاشرت زوج نسبت به زوجه تقدیم نموده که در شعبه بیستم دادگاه عمومی خانواده شیراز ثبت و مورد رسیدگی قرار می‌گیرد در جلسه دادرسی مورخ 18/3/89 که با حضور طرفین و وکیل خواهان تشکیل گردیده وکیل خواهان اظهار داشت خواسته به شرح دادخواست تقدیمی است استدعای بذل توجه به مفاد دادخواست را دارم سوء رفتار و معاشرت خوانده موجب به خطر افتادن سلامتی جسمانی و روانی و نیز غیرممکن شدن ادامه زندگی مشترک گردیده است جزئیات موضوع از طرف موکله بیان خواهد شد زوجه خواهان اظهار داشت دیگر کشش ندارم نه جسمی و نه روحی که مشکلاتی را که سال‌ها تحمل کرده‌ام ادامه دهم اخیراً درگیری‌ها بسیار شدیدتر شده و حتی فرزندان در معرض خطر می‌باشند مورد تحقیر قرار گرفته‌ام آیا من باید به خاطر قیافه‌ام مورد تحقیر و توهین واقع شوم چه از طرف ایشان و چه از طرف خواهر ایشان تا الان که تحمل کرده‌ام به خاطر بچه‌ها بود که کوچک بوده‌اند. زوج خوانده اظهار می‌دارد حرف‌های خواهان در رابطه بازندگی مشترک در هر زندگی کم و کاستی پیش می‌آید ولی به این شدت که ایشان می‌گوید نیست زمان ازدواج من کار می‌کردم تا سال 81 وضع خوب بود و ایشان هیچ اشکالی نداشت پس از آن بازار خراب شد و من رفتم آبادان نزد دامادمان کار کردم و سپس به خاطر فرزندان برگشتم در حال حاضر در آژانس کار می‌کنم با ده لیتر بنزین باید زندگی را بچرخانیم مشکل اصلی زندگی ما این است که خواهان دوست دارد ما به خارج از کشور برویم و دو بار هم زندگی‌مان را فروخته‌ام و یک بار ایشان و دو فرزند مشترک به خارج رفته‌اند به من گفتند شما بمان من صلاح ندیدم و برگشتیم چون من به خاک خود افتخار می‌کنم. خوانده توضیحات مفصلی در خصوص مسائل و روابط خانوادگی بیان داشته و در پایان گفته است با خواسته خواهان به هیچ عنوان موافقتی ندارم چون اگر مهر طلاق بر پیشانی بچه بخورد نابود می‌شوند. وکیل خواهان مجدداً اضافه نموده عامل اصلی تصمیم موكله به جدایی نقايض و مشکلات مادی زندگی نبوده چون موكله خودش کار می‌کند و حداقل نیازهای زندگی خود و فرزندان را تأمین می‌نماید بلکه عامل اصلی تصمیم موكله در خصوص مورد سوء رفتار و سوء معاشرت توأم با تهمت و افتراء و توهین بوده است و به منظور تأیید و تصدیق عرایض موکله و مفاد دادخواست تقدیمی تقاضای تحقق از فرزندان کبیر زوجین را دارم. سپس دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر و در این اثنا آقای ع.س. وکیل پایه یک و مشاور حقوقی با تقدیم وکالت‌نامه از جانب زوج اعلام وکالت کرده است وکلای طرفین هر یک داور موكل خود را معرفی کرده‌اند و موضوع داوری هم از طرف دادگاه به آنان تفهیم شد و داوران هر یک نظریه کتبی خود را ارائه داده‌اند که حاکی از عدم حصول سازش بین طرفین می‌باشد سپس دادگاه قرار استماع شهادت شهود خواهان را صادر نموده و در جلسه دادرسی مورخ 17/3/90 که با حضور خواهان و وکلای طرفین تشکیل گردیده وکیل خواهان دو دختر مشترک زوجین را به عنوان مطلع معرفی نموده که از طرف دادگاه در اوراق 26 و 27 پرونده از آنان استماع گواهی به عمل آمد سپس دادگاه اظهارات وکلای طرفین را در صورت‌مجلس منعکس نموده و وکیل خوانده در قسمتی از اظهارات خود گفته است فرزندان بر علیه موکل پرونده‌ای در شعبه 14 به کلاسه 1886/89 به خواسته مطالبه نفقه 20 سال گذشته مطرح نموده‌اند که تحت رسیدگی قرار دارد. موکل حاضر به جدایی می‌باشد ولی در صورتی که دخترها ازدواج نموده باشند حاضر است حتی به ایشان وکالت در طلاق هم اعطاء نماید. خواهان اظهار داشت حاضرم کلیه حقوق مالی ناشی از زوجیت را در قبال طلاق به خوانده بذل نمایم. سپس دادگاه پرونده استنادی وکیل خوانده را مطالبه و پس از وصول خلاصه آن را در صورت‌مجلس مورخ 28/4/90 منعکس نموده که حاکی است زوجه به اتفاق دو فرزند مشترک دادخواستی به خواسته مطالبه نفقه معوقه و آینده به طرفیت همسر و پدرشان (خوانده حاضر) تقدیم نموده که شعبه 14 دادگاه حقوقی عهده دار رسیدگی شده و پس از استماع وکلای طرفین دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس صادر و کارشناس هم نفقه معوقه زوجه از تاریخ 1/1/71 لغایت 31/3/90 را مبلغ 000/638/94 ریال و نفقه فرزندان مشترک را هر کدام ماهیانه مبلغ یک میلیون ریال تعیین نموده است وکیل خوانده به نظریه کارشناس اعتراض و پرونده در جریان رسیدگی قرار دارد. سرانجام دادگاه به موجب دادنامه شماره 4200645-29/4/90 با اعلام اینکه خواهان دلیل و مدرکی که حکایت از صحت ادعای وی و وجود عسر و حرج در تداوم زوجیت نماید ارائه ننموده است لذا با توجه به اظهارات و مدافعات خوانده ادعای خواهان را مقرون به صحت ندانسته حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر و اعلام نموده است پس از ابلاغ رأي صادره وکیل زوجه نسبت به آن تجدیدنظرخواهی نموده که پس از انجام تشریفات دفتری شعبه 11 دادگاه تجدیدنظر استان فارس به موضوع رسیدگی و طی دادنامه شماره 20101349-30/11/90 اعتراض تجدیدنظرخواه را غیرموجه و دادنامه تجدیدنظرخواسته را منطبق بر موازین قانونی تشخیص و ضمن رد اعتراض مطروحه دادنامه تجدیدنظرخواسته را تأیید نموده است. دادنامه اخیرالذکر در تاریخ 27/12/90 به وکیل زوجه که طبق وکالت‌نامه پیوست پرونده حق فرجام‌خواهی را داشته است ابلاغ قانونی شده و به زوجه در تاریخ 15/2/91 ابلاغ گردیده و زوجه شخصاً در تاریخ 1/3/91 با تقدیم دادخواست و لایحه فرجامی نسبت به آن فرجام‌خواهی نموده که پس از انجام تشریفات دفتری و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.

رأی دیوان در خصوص مبدأ مهلت فرجام‌خواهی

در خصوص فرجام‌خواهی خانم ک.س. نسبت به دادنامه شماره 1349 2010-30/11/90 شعبه یازدهم دادگاه تجدیدنظر استان فارس که در جهت تأیید رأی بدوی انشاء گردیده است با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه زوجه فرجام‌خواه با وکالت آقای الف.ش. وکیل پایه یک دادگستری در مراحل بدوی و تجدیدنظر اقدام به تقدیم دادخواست نخستین و تجدیدنظر نموده و دادنامه فرجام‌خواسته هم در مقام تجدیدنظرخواهی وکیل مرقوم نسبت به دادنامه بدوی اصدار یافته است و حسب مندرجات وکالت‌نامه پیوست پرونده (برگ یک پرونده بدوی) تجدیدنظرخواهی و فرجام‌خواهی از جمله اختیارات مصرحه نامبرده در وکالت‌نامه و قرارداد وکالت می‌باشد و از نامبرده استعفا از وکالت هم قبل از صدور دادنامه فرجام‌خواسته در پرونده مشهود نمی‌باشد و در نتیجه به جهت داشتن حق اقدام در مرحله فرجامی ابلاغ دادنامه فرجام‌خواسته به وکیل مرقوم ضرورت قانونی داشته و تاریخ ابلاغ این دادنامه به ایشان حسب مفهوم مخالف ماده 46 قانون آیین دادرسی مدنی معتبر بوده و ملاک قانونی در احتساب مهلت فرجامی خواهد بود و در نتیجه ابلاغ دادنامه فرجام‌خواسته به زوجه فرجام‌خواه و تاریخ ابلاغ به ایشان معتبر نبوده و قانوناً مؤثر در مقام نمی‌باشد و نظر به اینکه دادنامه فرجام‌خواسته حسب گزارش مأمور ابلاغ در تاریخ 27/12/90 به وکیل زوجه ابلاغ قانونی گردیده و زوجه شخصاً در تاریخ 1/3/91 دادخواست فرجامی خود را تقدیم دانسته که خارج از مهلت قانونی مقرر در ماده 397 قانون فوق‌الذکر محسوب می‌گردد بنابراین دادخواست فرجامی فرجام‌خواه به لحاظ تقدیم آن در خارج از مهلت قانونی قابلیت پذیرش و رسیدگی در دیوان عالی کشور را نداشته و به دادگاه محترم صادرکننده رأي فرجام‌خواسته اعاده می‌گردد تا در اجرای قسمت اخیر ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی اقدام معمول فرمایند مقرر می‌دارد پرونده اعاده شود.

رئیس شعبه 8 دیوان عالی کشور - مستشاران