تعیین امین بر مریض عاجز از اداره امور خود

 همان طور که برای اداره امور عاجز به تقاضای خودش می توان امین تعیین کرد، در مورد مریض هم در صورتی که امکان طرح چنین درخواستی وجود نداشته باشد و وضعیت بحرانی او اقتضاء کند که اداره امور وی متوقف نگردد، تعیین امین از جانب دادگاه با درخواست بستگان وی از جمله همسرش، فاقد اشکال قانونی است.

 پرسش: آیا دادگاه می تواند با درخواست همسر با بستگان مریضی که در حالت اغماء قرار دارد و قادر نیست امور خود را اداره نماید، برای وی امین تعیین نماید؟

درخواست مشاوره حقوقی تلفنی (خط ویژه شش رقمی)      ۴۷۶۲۵۹-۰۲۱

برای مشاوره با وکیل یکی از مبالغ فوق را به کارت   ۶۰۳۷۹۹۷۳۸۲۲۸۴۵۳۸  به نام هادی توکلی واریز نموده و اطلاعات واریز را به ۰۹۲۱۲۲۴۲۶۷۰ پیامک یا واتساپ کنید تا در کمتر از ۵ دقیقه وکیل به شما زنگ بزند.

جهت مشاوره حقوقی آنلاین رایگان کلیک کنید

اگرچه در قانون مدنی ایران وضعیت اشخاص موضوع استعلام ساکت است و در مورد آنان حکم صریحی وجود ندارد اما با توجه به جهات زیر:

 ۱. برخی از حقوقدانان در تعریف حجر گفته اند: «حجر عبارت است از منع شخص به حکم قانون از اینکه بتواند امور خود را مستقلا و بدون دخالت دیگری اداره کند و نیز عدم توانایی قانونی شخص در اعمال و اجرای حق...» و نتیجه گرفته اند: «در مورد کسانی که به بیهوشی یا اغماء (به طور مستمر یا ادواری) مبتلا هستند نیز شاید بتوان آنان را در حکم مجنون قرار داد و یک رژیم حمایتی برای آنان به حکم دادگاه برقرار کرد...»

2. بنا بر مستنبط از ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی هرگاه وصی منحصر به واسطه غیبت یا حبس یا به هر علتی نتواند به امور مولی علیه رسیدگی کند به پیشنهاد دادستان حوزه محل اقامت محجور، دادگاه برای تصدی و اداره اموال مولی علیه و سایر امور راجعه به او موقتا یک نفر امین معین می نماید و پس از رفع مانع به درخواست وصی، دادگاه امین را عزل می کند، منظور از قید (منحصر) مذکور در ماده آن است که هرگاه حق ولایت یکی از پدر یا جد پدری ساقط شده و یا در اثر کبر سن ویا بیماری نتواند اموال مولی علیه را اداره کند و یا فوت کرده باشد و ولی دیگر (منحصر) چنانچه غایب یا محبوس باشد یا به علت دیگری نتواند به اداره امور مولی علیه برسد، امین تعیین می گردد.

3. برای بیماران در معرض متصل به فوت مطابق نظر دسته ای از فقها حق تصرف در زائد بر ثلث وجود ندارد و برای آنان امین تعیین می شود.

۴. با توجه به ملاک ماده ۱۰۴ قانون امور حسبی که مقرر داشته: «کسی که در اثر کبر سن یا بیماری و امثال آن از اداره تمام و یا بعض اموال

خود عاجز شده می تواند از دادگاه بخواهد که برای اداره اموال او امین معین شود.» می توان نتیجه گرفت که هدف مقنن از وضع مقررات مذکور آن است که افراد ناتوان یا ممنوع از اداره خود یا امور دیگران، تحت حمایت قرار گیرند تا در دوران ناتوانی یا ممنوعیت، اداره امور آنان تعليق یا تعطیل نشود. به علاوه، با عنایت به اینکه مریض در حالت اغماء قادر نیست امور خود را اداره نماید، همان طور که برای اداره امور مولی علیه در صورت غیبت یا حبس ولی و یا کسی که در اثر کبر سن یا بیماری و امثال آن از اداره تمام یا بغض اموال خود عاجز شده، می توان امین تعیین کرد و با عنایت به اینکه برای بیمار در حال اغماء امکان طرح چنین درخواستی وجود ندارد، به علاوه، وضعیت بحرانی او اقتضاء دارد که اداره امور وی متوقف نگردد؛ چراکه چنین وقفه ای می تواند در بهبود یا مرگ وی مؤثر باشد؛ بنابراین، تعیین امین از جانب دادگاه برای اداره امور وی با درخواست بستگان و یا همسرش، فاقد اشکال قانونی است

 نظریه مشورتی شماره 7814/7 مورخ 12/11/1384 اداره کل حقوقی قوه قضائیه