حصر وراثت مشخص کردن تعداد و مشخصات کامل وراث متوفی می باشد. که در این بین توجه به قانون تصدیق انحصار وراثت مصوب ۱۳۰۹ و قانون امور حسبی در این باب قابل توجه می باشد چراکه  به مسایل مرتبط با موضوع پرداخته است.

گواهی حصر وراثت وضعیت ورثه وسهم الارث ورثه را مشخص میکند تا با توجه به گواهی مذکور تقسیم ورثه صورت گیرد

گواهی حصر وراثت یک دعوای غیر مالی است اما به دلیل اینکه آثار مالی به دنبال دارد که اهم آن انتقال دارایی متوفا به ورثه مالی است اما این دلیل باعث تغییر در ماهیت گواهی حصر وراثت که غیر مالی است نمی شود.

در فصل دهم قانون امورحسبی ‌فصل دهم - در تصدیق انحصار وراثت

‌ماده 360 - در صورتی که وراث متوفی یا سایر اشخاص ذینفع بخواهند تصدیق انحصاروراثت تحصیل کنند درخواست‌ نامه کتبی مشتمل بر نام و‌مشخصات درخواست‌ کننده و متوفی و ورثه و اقامتگاه آنها و نسبت بین متوفی و وارث تنظیم نموده به دادگاه تسلیم می‌نماید.

طبق مواد قانون مدنی وراث به شرح ذیل می باشند:

ماده 861 - موجب ارث دوامراست نسب وسبب

 ماده 862 - اشخاصی که بموجب نسب ارث می برند سه طبقه اند :

1) پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد

2) اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها .

3) اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها .

ماده 864 - ازجمله اشخاصی که بموجب سبب ارث می برند هریک اززوجین است که درحین فوت دیگری زنده باشد.

با جمع بندی ونگاه اجمالی در قانون مدنی می توان ((اشخاص ذینفع ))  در ماده360 امور حسبی ایگونه معرفی کرد:

1- وراث متوفا

 2- طلبکار متوفی برای وجه تمایز بین وراث متوفا

3- وصی برای تعیین وراث تنفیذ و اجرای وصایای متوفی

 4- موصی‌ له در مواردی که تنفیذ وصیت از سوی وراث لازم باشد

5- شخصی که از اثبات وراثت شخص دیگری منتفع می‌گردد مثل کسی که فرشی  از متوفا قبل از فوتش خریداری کرده است.

مطابق ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی در امور مدنی :

دعاوي راجع به تَرَكه متوفي اگر چه خواسته، د ين و يا مربوط به وصاياي متوفي باشد تا زماني كه تَرَكه تقسيم نشده در دادگاه محلي اقامه ميشود كه آخرين اقامتگاه متوفي در ايران، آن محل بوده و اگر آخرين اقامتگاه متوفي معلوم نباشد، رسيدگي به دعاوي يادشده در صلاحيت دادگاهي است كه آخرين محل سكونت متوفي در ايران، در حوزه آن بوده است.

اما در قانون شوراهای حل اختلافاف از صلاحیت شورا اینگونه یاد کرده است:

ماده 11- قاضی شورا در موارد زیر با مشورت اعضاء شورای‌حل‌اختلاف رسیدگی و مبادرت به صدور رأی می‌نماید

......... 3- صدور گواهی حصروراثت، تحریر ترکه، مهر و موم ترکه ورفع آن

پس با توجه با قانون شوراهای حل اختلافاف مرجع صالع برای صدور گواهی حصر وراثت شورای حل اختلاف محل اقامت متوفی می باشد که پس از طی مراحل قانونی گواهی وراثت از طرف شورا صادر ودارای اعتبار می باشد که در این بین اگر بین وراث متوفی و اشخاص ذینفع متوا دعوای صورت گیرد مطابق قانون آیین دادرسی در امور مدنی باید به دادگاههای عمومی مراجعه وطرح دعوا کنند. :