اعاده وضع به حالت قبل از اجرای حکم 

پرسش: حکمی به موقع به اجرا گذارده شده هرگاه بر اثر فسخ یا نقض یا اعاده دادرسی به موجب حکم نهایی بلا اثر شود، عملیات اجرایی به دستور دادگاه اجرا کننده حکم به حالت قبل از اجرا بر می­گردد. در صورتی که محکوم له پس از اجرای حکم تخلیه و تحویل گرفتن مغازه مورد اجاره، آن را به شخث ثالثی بفروشد و خریدار در مغازه تعمیرات اساسی انجام دهد و متعاقب این جریان حکم اجرا شده نقض شود در این صورت تکلیف اجرای احکام یا دادگاه برای اعمال ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی چیست؟

نظر اکثریت

طبق مواد 39 و 46 قانون اجرای احکام اگر محکوم به عین معین بوده و تلف شده باشد و استرداد آن ممکن نباشد یا به آن دسترسی نباشد، دادگاه مثل یا قیمت آن را به محکوم علیه اخذ و به محکوم له پرداخت می­کند. با توجه به فتوای حضرت امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله در باب خیار غبن انتقال ملک از طریق بیع در حکم تلف است.

برخی از مراجع معظم تقلید نیز در پاسخ پرسش  مذکور صریحاً فتوا داده­اند که ملک انتقال یافته در حکم تلف است؛ بنابراین، اعاده وضع به حالت قبل از اجرا ممکن نیست و باید محکوم عیه که مغازه را به شخص ثالث منتقل کرده قیمت مغازه مورد نظر را به محکوم له پرداخت کند.

نظر اقلیت

بیع، محکوم به مورد نظر یعنی مغازه را در حکم تلف قرار نمی­دهد. شبیه این موضوع را در باب اجا ره می­توان یافت؛ زیر طبق ماده 498 قانون مدنی اگر عین مستأجره به دیگری منتقل شود اجاره به حال خود باقی است. چگونه ممکن است با وجود عین و دسترسی به آن، مورد را در حکم تلف قرار دهیم.

نظر کمیسیون نشست قضائی (قم)

اجرای تزییبات مذکور در ماده 44 قانون اجرای احکام مدنی ناظر به موردی است که در ابتدای شروع به عملیات اجرایی برای مفاد اجراییه صورت می­گیرد؛ ولی در فرض پرسش، انتقال مال پس از اجرای حکم صورت گرفته است و پس از آن رأی مربوطه نقض می­شود. مفاد ماده 39 باید اجرا شود و تحت هر شرایط اعاده به وضع سابق شود لو محکوم به، به دیگری واگذرا شده باشد. مقررات مربوط در حکم تلف قرار دادن موضوع مورد پرسش مذکور در شرع نیز صحیح نیست؛ زیرا جرایی امکان در حکم تلف قرار دادن وجود داردکه انتقال در زمان حق فسخ صورت گرفته باشد، چون اثر فسخ از زمان اعمال مترتب است ولی در فرض پرسش با نقض حکم دادگاه، اثر از اول از بین می­رود.

درخواست مشاوره حقوقی تلفنی (خط ویژه شش رقمی)      ۴۷۶۲۵۹-۰۲۱

برای مشاوره با وکیل یکی ازمبالغ فوق را به کارت    ۶۰۳۷۹۹۷۳۸۲۲۸۴۵۳۸  به نام هادی توکلی واریز نموده و اطلاعات واریز را به ۰۹۲۱۲۲۴۲۶۷۰ پیامک یا واتساپ کنید تا در کمتر از ۵ دقیقه وکیل به شما زنگ بزند.

جهت مشاوره حقوقی آنلاین رایگان کلیک کنید