حضانت فرزند ومراحل قانونی گرفتن آن
حضانت فرزند موضوعی است که بیشتر پس از طلاق مطرح می شود. حضانت در لغت به معنای پروراندن است و از کلمه حضن به معنای پهلو گرفته شده است. اما در اصطلاح حقوقی؛ ولایتی است بر کودک یا دیوانه، به منظور تربیت و پرورش وی و انجام اموری که به مصلحت اوست.
طلاق آثار مختلفی بر زن و شوهر، اطرافیان و مخصوصا فرزند آن ها دارد. به همین دلیل قوانینی برای حمایت از کودکان و در خصوص حضانت وضع شده تا آسیب هر چه کمتری به این معصومان وارد شود.
علارقم اینکه همیشه شنیده ایم که در قانون حضانت (چه دختر و چه پسر) تا هفت سالگی با مادر است. حضانت فرزند دختر از ۷ تا ۹ سالگی و حضانت فرزند پسر از ۷ تا ۱۵ سالگی با پدر است. بهتر است به این موضوع توجه داشته باشیدکه در هر زمانی و در هر سنی که حضانت داده شده به مصلحت کودک نباشد، حکم می تواند تغیر کند.
لذا قانونگذار تنها به مصلحت فرزند می اندیشد و در هر زمان که حضانت داده شده به مصلحت نبود شما می توانید دادخواست خود را برای تغیر حکم دادگاه و گرفتن این حق ثبت نمایید. البته شرایطی برای این موضوع تعیین شده است که به آن ها خواهیم پرداخت.
حضانت فرزند در درجه اول حق و تکلیف پدر و مادر است . اما زمانی که یکی از والدین و یا هردوی آنها فوت کنند و یا والدین از هم جدا شوند ، بر عهده گرفتن حضانت فرزند مطرح می شود که باد تصمیمی شایسته بر مبنای مصلحت های کودک گرفته شود .
از مجموعه مقرراتی که در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده وجود دارند ، می توان دریافت که حضانت فرزند در صورت فوت یکی از والدین ، با دیگری خواهد بود . در درجه بعدی اشخاص عهده دار حضانت ، عبارتند از جد پدری و وصی منصوب از جانب آنها که صلاحیت بر عهده گرفتن حضانت را خواهند داشت .
حضانت فرزند یا فرزندان (چه دختر و چه پسر) تا سن هفت سالگی با مادر است، مگر اینکه پدر و مادر به نحو دیگری توافق کنند. پدر حق ندارد فرزندان زیر هفت سال را از مادر جدا کند، مگر اینکه عذر موجه و دلیل قانونی داشته باشد که در اینصورت هم باید به دادگاه مراجعه و ادعای خود را ثابت کند. اگر پدر از دادن فرزندان زیر هفت سال به مادر خودداری کند مادر میتواند با مراجعه به دادگاه برای صدور دستور موقت مبنی بر استرداد (پس دادن) فرزند تقاضا بدهد. با توجه به اینکه طبق قانون، حضانت فرزند با مادر است، نیازی نیست که امری را در دادگاه اثبات کند و دادگاه بیدرنگ حکم استرداد طفل را صادر میکند. این حکم فوراً قابل اجرا است.
حضانت فرزند یا فرزندان (چه دختر و چه پسر) بعد از هفت سالگی با پدر است، مگر اینکه پدر و مادر به نحو دیگری توافق کنند. اگر چه حضانت فرزندان بعد از سن هفت سالگی با پدر است، اما در صورتیکه مادر بتواند عدم صلاحیت پدر برای حضانت فرزندان را در دادگاه اثبات کند، دادگاه بر اساس مصلحت کودک تصمیم میگیرد که حضانت فرزند با چه کسی باشد. قانون معیاری برای مصلحت کودک تعیین نکرده است، اما معمولاً سلامت جسمی، روحی، و نحوه تعلیم و تربیت کودک در نظر گرفته میشود. حتی ممکن است در صورتیکه مصلحت طفل اقتضاء کند، دادگاه حضانت فرزند را به شخص سومی غیر از پدر و مادر واگذار کند.
سن بلوغ نه سال تمام قمری برای دختر و پانزده سال تمام قمری برای پسر است. بعد از رسیدن به این سن، خود کودک میتواند تعیین کند که میخواهد با کدام یک از مادر یا پدر زندگی کند.
حضانت فرزند بعد از طلاقدر قانون برای حضانت فرزند بعد از طلاق نیز تعیین تکلیف شده است. بر همین اساس، حضانت فرزند دختر و پسر تا سن هفت سالگی با مادر و پس از آن ، تا زمان بلوغ بر عهده پدر است .
در صورت امتناع یکی از والدین ، دادگاه می تواند کسی که حضانت بر عهده اوست را به انجام این کار الزام نماید . در صورتی که این الزام نمودن او ممکن یا موثر نباشد ، حضانت فرزند را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تامین می کند .
بر اساس قانون مدنی ، ماهیت حضانت فرزند حق و تکلیفی بر عهده والدین است. به این معنا که والدین حق دارند که به نگهداری و تربیت فرزند خود بپردازند و همچنین به لحاظ قانونی ، والدین مکلف به این امر شده اند . پس در صورتی که یکی از والدین از انجام این کار خودداری کند ، دیگری می تواند الزام او را از دادگاه بخواهد .
حضانت فرزند بعد از فوت پدردر صورت فوت پدر طفل طبق قانون حضانت طفل با مادر خواهد بود و كسي حق ندارد مادر را از اين حق محروم كند مگر به حكم قانون و مادر نيز نميتواند از نگهداري و تربيت طفل خود پس از فوت پدر طفل امتناع كند مگر با عذر قانون، زيرا در صورت خودداري مادر از حضانت فرزند دادگاه مي تواند او را ملزم به نگهداري طفل كند و اگر الزام ممكن نباشد به خرج پدر و اگر پدر زنده نباشد به خرج مادر حضانت طفل را تأمين كند.
نگهداري و حضانت فرزند یا فرزندان صغيري كه پدرانشان به مقام والاي شهادت رسيده يا فوت شده باشند، به مادران آنها واگذار ميشود، علاوه بر آن دولت يا در صورت شهادت پدر بنياد ايثارگران هزينه زندگي فرزندان را در حدود متعارف به مادر آنها پرداخت ميكند.
حضانت فرزند در صورت ازدواج مادرقانونگذار به مادر اجازه داده است در صورت ازدواج مجدد نيز به حضانت فرزندان ادامه دهد ولي مطابق قانون، شوهر بايد اجازه قيمومت را به همسرش بدهد و معمول اين است كه شوهر در اداره سرپرستي حاضر شده و كتباً رضايت خود را اعلام ميدارد. در صورتي كه مادر صلاحيت نگهداري فرزندان را نداشته باشد، اين حق توسط دادگاه از وي سلب ميشود، به عنوان مثال زني كه سوء شهرت دارد يا رفتار و كردار او نامناسب و در تربيت فرزندان مؤثر باشد، و نگهداري فرزندان توسط مادر به مصلحت نباشد، نگهداري به پدر یا جد پدری تعلق ميگيرد و در غير اين صورت از ميان اقوام و بستگان به شخصي كه شايستگي حضانت را داشته باشد سپرده ميشوند. ثانياً، حضانت تنها شامل نگهداري و پرورش جسمي و رواني طفل است، از راههايي مثل تغذيه، پرورش، تربيت و تحصيل و آنچه براي بقاي وي لازم باشد، اما امور مهم مالي فرزند، مانند نقل و انتقالات ملكي، خريد و فروش خانه و امثال آ به عهده ی جد پدری است
مزایای انجام مشاوره قبل از هر کاریبهتر است قبل از هر کاری زمانی که نیاز به گرفتن حضانت داشتید یا مسائلی مانند آن حتما با یک مشاور حقوقی ارتباط برقرار کنید وراه وچاه را از او بپرسید تا راهنمایی کند مشاوران سایت وکیل تلفنی گزینهی مناسب برای گرفتن راهنمایی است
نظر شما در مورد این مطلب