پرسش: آیا بیمه قرارداد است یا عقد و در فرض عقد بودن آیا جزو عقود معین محسوب می‌شود یا غیر معین؟

نظر اکثریت

بحث درباره اینکه بیمه عقد است یا قرارداد و یا معامله جنبه نظری دارد اعم از اینکه بیمه عقد باشد یا قرارداد و یا معامله، تأثیری در ماهیت عملیات بیمه و رابطه طرفین نخواهد داشت و در هر حال طرفین عقد یا قرارداد و یا معامله باید الزاما تعهد خود را در قبال طرف دیگر انجام بدهند؛ اما با توجه به آنکه قانون مدنی که مقتبس از فقه اسلامی است به عنوان یک قانون مادر وجه تمایز بین عقد و قرارداد را پذیرفته است، به طوری که در مواد ۱۰ و ۹۷۵ و ۱۰۱۰ قانون مدنی، قرارداد در مفهوم واقعی خود به کار رفته و در برخی مواد هم که لفظ عقد استعمال گردیده، این لغت واجد مفهوم خاص قانونی خود است. در موادی نیز تفاوت بین عقد و قرارداد مشخص شده است؛ مانند اقاله و تفاسخ (توافق طرفین در سقوط تعهدات ناشی از عقد) که عقد محسوب نمی‌شود بلکه جنبه قرارداد دارد. پس به نظر، بیمه، عقد است و جزو عقود نامعین محسوب می‌شود؛ زیرا در قانون اشاره‌ای به آن نشده است و از طرف دیگر طبق ماده ۱۸۳ قانون مدنی تمامی شرایط یک عقد را نیز دارا است.

نظر اقلیت

بیمه قرارداد است چون عقود معین در قانون مدنی احصا شده اند و بیمه و احکام آن در قانون مدنی ذکر نشده است؛ اما در قانون بیمه احکام و آثار خاص پیش بینی شده که طبق آن باید بیمه را قرارداد تلقی و مقررات ماده ۱۰ قانون مدنی را بر آن مترتب داشت.

نظر کمیسیون نشست قضائی (۱)

منشأ عقد بیمه نیازهای اقتصادی و لزوم حمایت از اموال و نفوس است و با عنایت به اینکه عقود معینه نوعأ عقودی هستند که در قالب‌های معین در قانون مدنی بر مبنای فقه اسلامی معین شده اند می‌توان گفت عقد بیمه جزو عقود معینه مذکور در قانون مدني في المثل بيع، اجاره، قرض و غیره نیست و منشأ آن تراضی و توافق بیمه گر و بیمه گذار است که به علت عدم مخالفت صریح با قانون و شرع مقررات ماده ۱۰ قانون مدنی آن را تجویز کرده است و قانون بیمه مصوب اردیبهشت ماه ۱۳۱۶ شمسی آن را به عنوان عقد (عقد بیمه) تأسیس کرده است. لازم است اضافه شود عقد بیمه از نوع عقد مطلق معلق است (ماده ۱۸۹ قانون مدنی) به این معنا که تحقق اجرای تعهدات بیمه گر بستگی به واقعه‌ای دارد که اتفاقی است و بر حسب تصادف بروز می‌کند (مانند حریق. تصادم دو اتومبیل و یا مرگ بیمه گذار)، بنابراین عقد بیمه به موجب قانون بیمه در حال حاضر در شمار عقود معین قرار گرفته است

برای دریافت مشاوره تلفنی عقد یا ایقاع بودن بیمه  با وکیل پایه یک دادگستری کافی است از تلفن ثابت خود (با موبایل تماس نگیرید) بدون هیچ پیش شماره ایی با تلفن زیر تماس بفرمایید.

تماس از تلفن ثابت(بدون کد شهرستان بگیرید)  ۹۰۹۹۰۷۰۷۶۷    

هر گونه سوالی دارید می توانید با ۰۲۱۴۷۶۲۵۹ مطرح بفرمایید