یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارگران و کارمندان هنگام شروع به کار در یک شرکت یا سازمان، نوع قراردادی است که با آن‌ها بسته می‌شود. در بازار کار ایران، قراردادها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: قرارداد کار موقت و قرارداد کار دائم. هرکدام از این قراردادها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب هر کدام می‌تواند تأثیر مستقیمی بر امنیت شغلی، حقوق قانونی و آینده کاری فرد داشته باشد.

به‌طور کلی، قرارداد موقت معمولاً برای مشاغلی تنظیم می‌شود که کارفرما نمی‌خواهد تعهد بلندمدت ایجاد کند و کارگر یا کارمند تنها برای یک بازه زمانی مشخص مشغول به کار می‌شود. در مقابل، قرارداد دائم به فرد این اطمینان را می‌دهد که به‌صورت بلندمدت مشغول به کار خواهد بود و تنها در شرایط خاص، امکان فسخ آن وجود دارد. اما سؤال مهم این است که کدام قرارداد امن‌تر است؟

برای روشن‌تر شدن موضوع، داستان واقعی آرش از شیراز را بررسی کنیم. او به‌عنوان مهندس برق در یک کارخانه صنعتی با قرارداد موقت مشغول به کار شد. در پایان سال، کارفرما قراردادش را تمدید نکرد و آرش ناگهان بدون شغل ماند. این موضوع برای او مشکلات مالی و روحی زیادی ایجاد کرد. در مقابل، مریم از تهران که با همان کارخانه قرارداد دائم داشت، حتی در شرایط رکود اقتصادی نیز همچنان شغل خود را حفظ کرد و از مزایای بیمه و سنوات بهره‌مند شد.

اینجاست که اهمیت مشاوره حقوقی فوری و آگاهی از تفاوت‌های قانونی این دو نوع قرارداد مشخص می‌شود. بسیاری از افراد هنگام امضای قرارداد کار، بدون توجه به جزئیات و پیامدهای آن، تصمیم می‌گیرند و بعدها دچار مشکلات حقوقی می‌شوند. در چنین شرایطی، دریافت راهنمایی از یک وکیل تلفنی یا حتی استفاده از خدمات وکالت تلفنی می‌تواند مسیر تصمیم‌گیری را ساده‌تر و مطمئن‌تر کند.

در ادامه، به بررسی دقیق تفاوت‌ها، مزایا و معایب قراردادهای موقت و دائم می‌پردازیم و با استناد به تجربه‌های واقعی و تحلیل حقوقی، پاسخ می‌دهیم که کدام قرارداد امن‌تر است.

تفاوت‌های اصلی قرارداد موقت و دائم

1. مدت زمان همکاری: قرارداد موقت بازه زمانی مشخص دارد، اما قرارداد دائم بدون محدودیت زمانی است.
2. امنیت شغلی: قرارداد دائم امنیت بیشتری برای کارگر یا کارمند ایجاد می‌کند.
3. مزایا و حقوق قانونی: قرارداد دائم معمولاً شامل بیمه، سنوات، پاداش و سایر مزایا به‌صورت کامل‌تر است.
4. انعطاف برای کارفرما: قرارداد موقت برای کارفرما انعطاف بیشتری در قطع همکاری ایجاد می‌کند.
5. امکان تمدید: قرارداد موقت می‌تواند چندین بار تمدید شود و در برخی موارد به قرارداد دائم تبدیل گردد.

داستان مرتبط

حسین از اصفهان به‌عنوان راننده در یک شرکت حمل‌ونقل کار می‌کرد. قرارداد او موقت بود و هر شش ماه یک بار تمدید می‌شد. کارفرما بدون دلیل مشخص، در سال دوم از تمدید قرارداد خودداری کرد و حسین ناچار شد بیکار شود. او به اداره کار شکایت کرد و پس از دریافت مشاوره حقوقی فوری از دکتر هادی توکلی، توانست بخشی از حقوق معوقه و حق سنوات خود را دریافت کند.

چه زمانی قرارداد موقت بهتر است؟

• برای پروژه‌های کوتاه‌مدت
• زمانی که فرد قصد دارد تجربه‌های کاری مختلفی کسب کند
• در شرایطی که فرد به‌دنبال کار موقت برای مدت محدود است

چه زمانی قرارداد دائم بهتر است؟

• برای کسانی که به‌دنبال امنیت شغلی و درآمد پایدار هستند
• زمانی که فرد قصد دارد در یک سازمان مسیر شغلی طولانی‌مدت داشته باشد
• برای افرادی که مزایای بیمه و بازنشستگی برایشان اهمیت زیادی دارد

نتیجه‌گیری 

قرارداد کار موقت و دائم هرکدام جایگاه خاص خود را در بازار کار دارند. قرارداد موقت برای کارفرمایان انعطاف بیشتری ایجاد می‌کند و برای کارگرانی که به‌دنبال تجربه‌های کاری کوتاه‌مدت هستند، گزینه مناسبی است. با این حال، بزرگ‌ترین ضعف این نوع قرارداد، عدم وجود امنیت شغلی و عدم اطمینان از آینده است.

از سوی دیگر، قرارداد دائم امنیت بالاتری برای کارگر یا کارمند ایجاد می‌کند و او می‌تواند با خیال راحت‌تری برنامه‌ریزی شغلی و مالی داشته باشد. مزایایی مانند بیمه، سنوات، پاداش و حتی امنیت در دوران رکود اقتصادی از جمله نکاتی است که قرارداد دائم را به گزینه‌ای امن‌تر تبدیل می‌کند.

اما انتخاب نهایی تنها به نوع قرارداد بستگی ندارد؛ بلکه به شرایط فرد، اهداف شغلی و وضعیت بازار کار نیز مربوط است. مهم‌تر از همه، آگاهی از حقوق قانونی هنگام امضای قرارداد است. متأسفانه بسیاری از کارگران و کارمندان به دلیل ناآگاهی یا اعتماد بیش از حد به کارفرما، قراردادی را امضا می‌کنند که بعدها مشکلات زیادی برایشان ایجاد می‌کند.

به همین دلیل، بهترین راهکار این است که پیش از امضای قرارداد، از خدمات مشاوره حقوقی فوری استفاده کنید. حتی یک تماس کوتاه با یک وکیل تلفنی یا یک جلسه وکالت تلفنی می‌تواند از بروز مشکلات بزرگ در آینده جلوگیری کند. همراهی یک وکیل متخصص مثل دکتر هادی توکلی می‌تواند مسیر شما را روشن‌تر کند و امنیت شغلی واقعی برایتان به ارمغان آورد.

در نهایت می‌توان گفت: اگر امنیت شغلی و آینده پایدار برای شما اهمیت دارد، قرارداد دائم گزینه امن‌تری است. اما اگر به‌دنبال تجربه‌های کوتاه‌مدت یا انعطاف کاری هستید، قرارداد موقت نیز می‌تواند انتخاب درستی باشد؛ به شرطی که با آگاهی و مشورت تصمیم بگیرید.