به طور کلی دعاوی در دادگاه به دو دسته تقسیم می‌شوند: دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری. هر فرد جهت طرح دعوا ملزم به پرداخت هزینه‌ی دادرسی می‌باشد. اگرچه هزینه دادرسی در دعاوی کیفری و غیر مالی نسبتا پایین است، اما بعضا در یک دعوای مالی هزینه دادرسی خیلی زیاد می‌شود. در این مواقع فرد می‌تواند با تنظیم دادخواست و ضمیمه کردن فرم استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی به آن، تقاضای خود را جهت عدم پرداخت هزینه دادرسی یا دست کم کاهش هزینه دادرسی اعلام کند. البته تنظیم دادخواست و قبول آن توسط دادگاه شرایط خاصی دارد که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

چنانچه نیاز به دریافت فوری اطلاعات در زمینه اعسار از هزینه دادرسی را دارید، کافی است از طریق مشاوره حقوقی تلفنی با وکلای ما در ارتباط باشید. جهت دریافت مشاوره حقوقی تلفنی از برترین وکلای ایران با شماره 09212242670 و یا 02147625900 تماس حاصل نمایید.

تعریف اعسار از زبان وکیل

برای درک بهتر مفهوم اعسار دست به دامان وکلای خبره‌ی موسسه حقوقی وکیل تلفنی شدیم. طبق مشورت با وکیل به خوبی با معنا و مفهوم اعسار آشنا گشتیم که در ادامه به صورت مختصر و مفید این اطلاعات را با شما نیز در میان می‌گذاریم. اعسار یک لغت عربی به معنای افلاس، نداشتن یا ورشکستگی است. این لغت در حقوق نیز تقریبا با همین مضمون به کار می‌رود. در حقوق به فردی که به دلیل عدم دسترسی به مال خود یا عدم برخورداری از بضاعت مالی، توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، معسر گفته می‌شود و به شرایطی که معسر در آن قرار دارد، اعسار گفته می‌شود.

شایان ذکر است استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی تنها برای افراد نیازمند و مفلس به کار نمی‌رود. برای مثال شخصی را در نظر بگیرید که یک خانه‌ی بزرگ در بهترین منطقه شهر داشته باشد، اما سند خانه در رهن بانک باشد. اگرچه این فرد قادر به پرداخت هزینه دادرسی خواهد بود، اما به دلیل عدم دسترسی به مال می‌تواند تقاضای اعسار دهد. همچنین اگر چنین سند خانه فرد در رهن بانک نباشد، باز هم تحت شرایطی فرد می‌تواند درخواست اعسار دهد. برای مثال اگر هزینه فروش خانه با هزینه دادرسی تفاوت زیادی داشته باشد، در صورتی که فرد واقعا در پرداخت هزینه دادرسی ناتوان باشد، دادگاه وی را از پرداخت هزینه معاف می‌نماید.

برای درخواست اعسار از هزینه دادرسی چه باید کرد؟

برای ثبت درخواست اعسار و عدم پرداخت هزینه دادرسی می‌بایست در زمان تنظیم دادخواست اصلی، درخواست اعسار خود را در قالب دادخواست اصلی یا به همراه یک دادخواست مجزا به دادگاه ارسال کنید. متقاضی باید با در دست داشتن فرم دادخواست اعسار، به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نماید. در این زمان هنگام ثبت دادخواست اصلی، می‌بایست درخواست اعسار نیز ثبت شود.

لازم به ذکر است دادخواست اعسار تنها زمانی مورد پذیرش دادگاه قرار می‌گیرد که استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی به فرم دادخواست ضمیمه شده باشد. پس از ارسال درخواست خود، دادگاه ابتدا درخواست شما مبنی بر معافیت از هزینه دادرسی را بررسی خواهد کرد. چنانچه پس از بررسی دادگاه و اثبات شهادت شهود طبق فرم استشهادیه، شما به عنوان معسر شناخته شوید، از شما هزینه دادرسی دریافت نخواهد شد.

البته این احتمال وجود دارد که دادگاه تنها بخشی از هزینه دادرسی را کاهش دهد. در این صورت دادگاه یک بازه زمانی محدود برای شما در نظر می‌گیرد تا الباقی هزینه دادرسی را پرداخت نمایید. چنانچه در این بازه زمانی هزینه دادرسی پرداخت نشود، رسیدگی به دعوای مطروحه متوقف می‌گردد.

مشاوره حقوقی انلاین و رایگان یک راهکار آسان، سریع و ارزان برای پاسخگویی به سوالات حقوقی مختلف است. برای مثال اگر سوالی درباره چگونگی معاف شدن از پرداخت هزینه دادرسی دارید، می‌توانید از این مشاوره کمک بگیرید.

چگونگی اثبات اعسار از هزینه دادرسی

همانطور که گفته شد، درخواست اعسار از هزینه دادرسی با تنظیم دادخواست جداگانه یا در قالب دادخواست اصلی میسر است. اما این درخواست زمانی بررسی می‌شود که شما فرم استشهادیه را به درخواست خود ضمیمه کرده باشید. این فرم اثبات می‌کند که شما به معنای واقعی معسر هستید یا خیر. در واقع برای اثبات داعای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی می‌توان گفت:

"این درخواست با شهادت شهود اثبات می‌شود."

جهت اثبات این درخواست حداقل دو نفر مرد بالغ باید شهادت کتبی خود را در فرم استشهادیه ثبت کرده باشند. این دو نفر باید شهادت دهند که از وضعیت مالی شما با خبر بوده و معسر بودن شما را تایید نمایند. در چنین مواقعی دادگاه می‌تواند درخواست فرد را مبنی بر عدم پرداخت هزینه دادرسی تایید کند. البته گاهی اوقات دادگاه به دلایل مختلف از فرد خواهان اعسار می‌خواهد که شاهدان به صورت حضوری هم شهادت خود را ارائه دهند. در این مواقع افراد می‌بایست به صورت حضوری در دادگاه شهادت خود را قرائت کنند.

استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی چیست؟

تا به اینجا بارها درباره‌ی فرم استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی صحبت کردیم و به ضرورت آن جهت ثبت درخواست اعسار پرداختیم. اما شاید بخواهید بدانید فرم استشهادیه مذکور دقیقا چیست و چگونه باید تنظیم شود؟ استشهادیه مذکور یک فرم است که غالبا به صورت دستنویس تنظیم می‌شود. در این فرم اطلاعات خواهان اعسار از جمله مشخصات شغلی، وسیله امرار معاش و دلایل عدم پرداخت هزینه دادرسی ذکر می‌شود. علاوه بر اطلاعات فوق، استشهادیه اعسار باید شامل اطلاعات هویتی و اقامتی شاهدان نیز باشد. همچنین منشا اطلاع شهود از وضعیت مالی خواهان دعوی نیز باید مشخص باشد.

فرم استشهادیه اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به این صورت است که در بالای آن فرد با توضیحات درباره شرایط شغلی و علل ناتوانی در پرداخت هزینه دادرسی، درخواست خود را برای معاف شدن از هزینه دادرسی ارائه می‌کند. در ادامه فرد خواهان دعوی جهت اثبات درخواست خود به دو گواه استناد می‌کند. دو گواه می‌بایست با نوشتن مشخصات خود و ذکر منشا آشنایی با خواهان دعوی، معسر بودن فرد را با امضای خود تایید کنند.

چنانچه سوالی درباره استشهادیه اعسار از پرداخت هزینه دادرسی داشته باشید، می‌توانید با دریافت مشاوره حقوقی به سرعت آن را برطرف نمایید. ناگفته نماند خدمات حقوقی وکیل تلفنی به صورت شبانه روزی و در تمامی ایام هفته حتی تعطیلات رسمی ارائه می گردد.

شرایط استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی

در انتها بد نیست بدانید معاف شدن از پرداخت هزینه دادرسی شرایط خاصی دارد. این طور نیست که هر فردی بتواند بدون پرداخت هزینه دادرسی دعوای خود را مطرح نماید. یک فرد تنها در صورت داشتن شرایط زیر می‌تواند بدون پرداخت هزینه دادرسی، برای رسیدگی به دعوای خود امیدوار باشد:

• دعوای مطرح شده باید جزو دعاوی مالی باشد، در نظر داشته باشید که دعاوی کیفری و غیر مالی معمولا هزینه دادرسی کمی دارند، بنابراین برای آنها درخواست اعسار بی معنا می‌باشد.
• هزینه دادرسی دعوای مطروحه باید زیاد باشد، به طوری که شخص از پرداخت آن به شیوه‌ی رایج عاجز باشد.
• شخص نباید اموال اضافی داشته باشد. برخی از اموال در صورت بدهکار بودن فرد نیز قابل توقیف نیستند. این موارد را مانند ملک شخصی کنار بگذارید. بدون این اموال شخص نباید مالی داشته باشد.
• شخص به اموال خود دسترسی نداشته باشد، در این مواقع شخص بضاعت مالی کافی برای پرداخت هزینه دادرسی را دارد، اما در حال حاضر نمی‌تواند از اموال خود استفاده کند.