وکیل اتفاقی 

وکیل اتفاقی، در رشته حقوق تحصیل نموده است ولی به وکالت اشتغال ندارد و جهت انجام وکالت بستگان و اقرابای نزدیک خود، می­بایست از کانون وکلا، پروانه وکالت اتفاقی (موقت) اخذ نماید. مسئولیت وکیل اتفاقی جهت وکالت و دفاع از حقوق موکل و حضور در دادگاه همانند وکیل دادگستری است.

همه چیز در مورد وکیل اتفاقی

درصد موفقیت در پرونده با پیگیری های وکیل اتفاقی چقدر است

وکیل اتفاقی، وکیل دادگستری، وکیل تسخیری و... واژگانی است که افراد در برخورد با امر حقوقی، درصدد شناخت تفاوت آن­ هستند.

وکیل دادگستری، در رشته حقوق و یا دیگر رشته­ های مرتبط حقوقی، دارای تحصیلات دانشگاهی یا حوزوی است؛ پس از شرکت و پذیرش در آزمون کانون وکلای دادگستری، کارآموز وکالت گردیده و با کسب موفقیت در آزمون­های کتبی و شفاهیِ اختبار، عنوان وکیل دادگستری را دریافت نموده است؛  وی پس از اخذ پروانه وکالت می ­تواند به صورت انتخابی، تسخیری و ... به وکالت یا مشاوره حقوقی بپردازد و امور مربوط به موکل خود را در مراجع قضایی و غیر قضائی پیگیری نماید.

وکیل اتفاقی، فردی است که در رشته حقوق تحصیل نموده، ولی به وکالت اشتغال ندارد و به طور اتفاقی جهت اینکه بستگان نزدیک او در مراجع قضائی، نیاز به انجام امری حقوقی دارند، این فرد بخواهد در همان امر حقوقی، از کانون وکلا، پروانه وکالت اخذ نماید.

وکالت اتفاقی نیازمند داشتن تحصیلات در رشته حقوق است؛ اما فرد نباید به وکالت دادگستری اشتغال داشته باشد.

آیا وکیل اتفاقی نیاز به اخذ پروانه وکالت دارد؟

بر اساس ماده 55 قانون وکالت 1315: شخص بدون پروانه وکالت، از هر گونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت‌ ممنوع است. بنابراین وکیل اتفاقی، جهت حضور در دادگاه و انجام وکالت، موظف به اخذ پروانه وکالت مربوطه است.

طبق ماده‌ 2 همان قانون، اشخاصی که واجد معلومات کافی وکالت هستند اما به وکالت دادگستری اشتغال ندارند، اگر بخواهند برای اقربای نسبی یا سببی خود تا‌ درجه دوم از طبقه سوم وکالت بنمایند، ممکن است به آن­ها در سال، سه نوبت، جواز وکالت اتفاقی (موقت) داده شود.

وکیل اتفاقی با اقربای نسبی، ارتباط خونی دارد و با اقربای سببی از طریق ازدواج نسبت می ­یابد؛ هم­چنین درجه دوم از طبقه سوم، بستگان نزدیک وکیل اتفاقی تا فرزندان عمو، دایی، عمه و خاله او را شامل می ­شود.

البته برخی قوانین، مبین طبقات و درجات دیگری است که می­توان با بهره­ گیری از مشاوره حقوقی، تلفنی، آنلاین و شبانه روزی، که توسط مشاوران حقوقی و وکلای مجرب ارائه می­ گردد و پاسخگوی سوالات حقوقی افراد هستند؛ ابهامات حقوقی در این خصوص را بر طرف نمود.

شرایط انتخاب وکیل اتفاقی در قانون، چگونه است؟

به چه شرطی یک وکیل اتفاقی می تواند وکالت را برعهده بگیرد؟

آیین‎نامه صدور جواز وکالت اتفاقی 1378، به شرایط وکالت اتفاقی اختصاص دارد. طبق ماده 1، شخص متقاضی می­ بایست درخواست اخذ جواز وکالت اتفاقی را ارائه داده و ضمن معرفی کامل خود (اعلام میزان تحصیلات، تجربیات و سایر جهات و دلایل احتمالی موثر در قضیه، مشخصات کامل و نشانی موکل یا موکلین مورد نظر و درجه قرابت آنان، مشخصات موضوع مورد طرح یا دفاع)، مدارک مورد استناد خود را پیوست نموده و ذیل درخواست آن را امضاء نماید و در دفتر کانون وکلا ثبت گرداند.

طبق ماده 2، موارد مورد نیاز وکیل اتفاقی، ضمن درخواست صدور جواز وکالت اتفاقی، ارائه مدارک ذیل است:

• فتوکپی شناسنامه و آخرین مدرک تحصیلی و دو قطعه عکس.

• فتوکپی شناسنامه موکل یا موکلین و مدارک مثبته قرابت وفق ماده ۲ قانون وکالت مصوب ۱۳۱۵.

• اصل درخواست موکل به عنوان کانون وکلا (به شرح فرم تهیه شده) که امضاء موکل توسط کانون و یا یکی از دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشد.

• اخطاریه یا گواهی مرجع قضائی در مورد مشخصات پرونده و وقت رسیدگی آن نسبت به دعاوی طرح شده.

• فتوکپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای متقاضیانی که مشمول خدمت نظام وظیفه می‎باشند.

وفق مواد آیین ­نامه صدور جواز وکالت اتفاقی 1378، برای هر مورد وکالت اتفاقی، باید درخواست جداگانه با ضمائم کامل، تهیه و تسلیم شود. کانون می­ تواند از متقاضیان جواز وکالت اتفاقی، جهت بررسی توان عملی و تجربی آنان در دفاع از دعوی، آزمون اختبار به عمل آورد.

نکته: جهت درخواست صدور جواز وکالت اتفاقی می ­بایست به کانون وکلای مرکز استانی که پرونده در حوزه قضایی آن استان، در جریان رسیدگی است، مراجعه گردد؛ زیرا کانون­ های وکلای استانی، صلاحیت صدور جواز وکالت اتفاقی، برای استان­های دیگر را ندارند.

آیا مسئولیت وکیل اتفاقی با مسئولیت وکلای دادگستری برابر است؟

طبق اصل ۳۵ قانون اساسی، در همه دادگاه‌ها، طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند. اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آن‌ها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد. منظور از وکالت در دادگاه­ ها، وکالت وکلای دادگستری است که واجد تخصص در علم حقوق و قوانین و پروانه وکالت هستند.

اما علاوه بر مطالب فوق ­الذکر، گاهاً افراد تمایل به انتخاب وکیل از میان افراد مورد اعتماد خود در میان بستگان نزدیک دارند و می ­توانند برای خود وکیل اتفاقی انتخاب کنند. از مهم­ترین مزایای وکیل اتفاقی و تعیین او به سمت وکالت، حس قرابت و اعتمادی است که موکل نسبت به او و دانش حقوقی­ اش دارد که سبب ترغیب فرد به اقدام از مجرای قانونی می­ گردد و در نهایت مانع از اطاله دادرسی­ دعاوی، در نتیجهِ عدم آگاهی افراد عادی است.

نکته مهم: احتمال عدم علم و آگاهی نسبت به موضوع پرونده، قانون و عدم شناخت حیطه اختیارات، از معایب وکیل اتفاقی است که توجه به آن ضروری است.  

عنوان وکیل اتفاقی، هیج تاثیری در مسئولیت او جهت وکالت و دفاع از حقوق موکل و حضور در دادگاه ندارد و مسئولیت او در این خصوص همانند وکیل دادگستری است. این وکالت منوط به گذراندن مراحل قانونی و اخذ پروانه وکالت در خصوص موضوع مطروحه و تایید صلاحیت توسط کانون وکلا، خواهد بود؛  بنابراین مسئولیت او در امر مورد وکالت همانند مسئولیت وکیل دادگستری است.

در حقیقت بهترین وکیل اتفاقی، فردی است که ضمن ایجاد حس اعتماد متقابل، دانش حقوقی و تجربه کافی در ارائه راهکارها و پیش­بینی عواقب و نتایج ناشی از اقدامات حقوقی و ... را داشته باشد.

برای شکایت از وکیل اتفاقی می ­بایست به کدام مرجع مراجعه نمود؟

آسیب ها و زیان های وکیل اتفاقی را به چه ارگانی گزارش دهم

اشتباه وکیل اتفاقی در اعمال وکالت، می­ تواند سبب سلب دائمی حقی از موکلش باشد؛ به همین دلیل کانون وکلا، صدور جواز وکالت اتفاقی را جهت بررسی توانایی علمی و تجربی وکیل در دفاع از دعوا، منوط به موفقیت در آزمون اختبار نموده است.

بنابراین وکیل اتفاقی، تابع قوانین مربوط به وکالت و ملزم به رعایت قوانین و آیین دادرسی، نظامات کانون وکلا و الزاماتی مانند امانت داری، عدم قصور در انجام موضوع وکالت، عدم تبانی با طرف مقابل و ...، در قبال موکل خود می ­باشد.

چنانچه وکیل خارج از حیطه اختیارات خود اقدام نماید و اقدام او مورد تایید موکل قرار نگیرد، اقدامش فاقد اعتبار بوده و مسئولیتی متوجه موکل نخواهد بود و بار مسئولیت متوجه شخص وکیل می­باشد. تخلفات وکیل اتفاقی نیز مانند سایر وکلا، تحت عنوان تخلفات انتظامی مورد بررسی قرار می­گیرد و دادسرای انتظامی کانون وکلای دادگستری، مرجع صالح  رسیدگی خواهد بود.

البته موافق اصل 159 قانون اساسی، موکل با اثبات تقصیر وکیل در تخلف از الزامات قراردادی و قانونی، می‌تواند از طریق دادگاه حقوقی، نسبت به مطالبه خسارت وارده از وکیل اقدام نماید.

سایر شرایط و نحوه ارائه و ثبت شکایات و ... مذکور در آیین­نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا، نیازمند تجربه و ادراک حقوقی است که می­توان با اخذ مشورت تلفنی و آنلاین، در هر زمان و هر مکان، از وکیل مجرب و آگاه، نسبت به آن اطلاع کسب کرد.

آیا وکیل اتفاقی جهت دفاع در چرونده می تواند مطالبه حق الوکاله نماید؟

در خصوص هزینه وکیل اتفاقی و حق ­الوکاله وکیل اتفاقی در انجام وکالت، بر مبنای ماده ۷ آیین‌نامه تعرفه حق‌الوکاله، حق‌المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری مصوب ۱۳۹۸؛ چنانچه وکیل، وکالتی را به صورت تبرعی و رایگان بپذیرد، به منزله عدم دریافت حق­الوکاله و عدم نیاز به الصاق و ابطال تمبر مالیاتی است؛ اما قانون صریحی که دریافت ِحق­الوکاله در وکالت­های اتفاقی را نسخ یا ابطال یا غیر قانونی اعلام بنماید، موجود نیست و بنابر توافق طرفین، وکالت می­تواند رایگان باشد یا نباشد؛ اما قطعا پرداخت مخارج و هزینه­ های ضروری وکالت و ...، که وکیل در انجام وکالت متحمل گردیده است، بر عهده موکل است.

در خصوص چگونگی و نحوه تلاش وکیل­های اتفاقی در دادگاه،  امکان مشاوره وکیل اتفاقیِ آنلاین و وکیل اتفاقیِ تلفنی و به طور کلی یافتن راهکار آنلاین حقوقی بهترین راه مشورت کردن با یک وکیل است که اگر این نوع مشورت به صورت تلفنی باشد برای شما بهتر است.